1Liber generationis Jesu Christi filii David, filii Abraham. 2Abraham genuit Isaac. Isaac autem genuit Jacob. Jacob autem genuit Judam, et fratres ejus. 3Judas autem genuit Phares, et Zaram de Thamar. Phares autem genuit Esron. Esron autem genuit Aram. 4Aram autem genuit Aminadab. Aminadab autem genuit Naasson. Naasson autem genuit Salmon. 5Salmon autem genuit Booz de Rahab. Booz autem genuit Obed ex Ruth. Obed autem genuit Jesse. Jesse autem genuit David regem. 6David autem rex genuit Salomonem ex ea quæ fuit Uriæ. 7Salomon autem genuit Roboam. Roboam autem genuit Abiam. Abias autem genuit Asa. 8Asa autem genuit Josophat. Josophat autem genuit Joram. Joram autem genuit Oziam. 9Ozias autem genuit Joatham. Joatham autem genuit Achaz. Achaz autem genuit Ezechiam. 10Ezechias autem genuit Manassen. Manasses autem genuit Amon. Amon autem genuit Josiam. 11Josias autem genuit Jechoniam, et fratres ejus in transmigratione Babylonis. 12Et post transmigrationem Babylonis: Jechonias genuit Salathiel. Salathiel autem genuit Zorobabel. 13Zorobabel autem genuit Abiud. Abiud autem genuit Eliacim. Eliacim autem genuit Azor. 14Azor autem genuit Sadoc. Sadoc autem genuit Achim. Achim autem genuit Eliud. 15Eliud autem genuit Eleazar. Eleazar autem genuit Mathan. Mathan autem genuit Jacob. 16Jacob autem genuit Joseph virum Mariæ, de qua natus est Jesus, qui vocatur Christus. 17Omnes itaque generationes ab Abraham usque ad David, generationes quatuordecim: et a David usque ad transmigrationem Babylonis, generationes quatuordecim: et a transmigratione Babylonis usque ad Christum, generationes quatuordecim.
18Christi autem generatio sic erat: cum esset desponsata mater ejus Maria Joseph, antequam convenirent inventa est in utero habens de Spiritu Sancto. 19Joseph autem vir ejus cum esset justus, et nollet eam traducere, voluit occulte dimittere eam. 20Hæc autem eo cogitante, ecce angelus Domini apparuit in somnis ei, dicens: Joseph, fili David, noli timere accipere Mariam conjugem tuam: quod enim in ea natum est, de Spiritu Sancto est. 21Pariet autem filium: et vocabis nomen ejus Jesum: ipse enim salvum faciet populum suum a peccatis eorum. 22Hoc autem totum factum est, ut adimpleretur quod dictum est a Domino per prophetam dicentem: 23Ecce virgo in utero habebit, et pariet filium: et vocabunt nomen ejus Emmanuel, quod est interpretatum Nobiscum Deus. 24Exsurgens autem Joseph a somno, fecit sicut præcepit ei angelus Domini, et accepit conjugem suam. 25Et non cognoscebat eam donec peperit filium suum primogenitum: et vocavit nomen ejus Jesum.
1Cum ergo natus esset Jesus in Bethlehem Juda in diebus Herodis regis, ecce magi ab oriente venerunt Jerosolymam, 2dicentes: Ubi est qui natus est rex Judæorum? vidimus enim stellam ejus in oriente, et venimus adorare eum. 3Audiens autem Herodes rex, turbatus est, et omnis Jerosolyma cum illo. 4Et congregans omnes principes sacerdotum, et scribas populi, sciscitabatur ab eis ubi Christus nasceretur. 5At illi dixerunt: In Bethlehem Judæ: sic enim scriptum est per prophetam:
6Et tu Bethlehem terra Juda,
nequaquam minima es
in principibus Juda:
ex te enim exiet dux, qui regat populum meum Israël.
7Tunc Herodes clam vocatis magis diligenter didicit ab eis tempus stellæ, quæ apparuit eis: 8et mittens illos in Bethlehem, dixit: Ite, et interrogate diligenter de puero: et cum inveneritis, renuntiate mihi, ut et ego veniens adorem eum. 9Qui cum audissent regem, abierunt, et ecce stella, quam viderant in oriente, antecedebat eos, usque dum veniens staret supra, ubi erat puer. 10Videntes autem stellam gavisi sunt gaudio magno valde. 11Et intrantes domum, invenerunt puerum cum Maria matre ejus, et procidentes adoraverunt eum: et apertis thesauris suis obtulerunt ei munera, aurum, thus, et myrrham. 12Et responso accepto in somnis ne redirent ad Herodem, per aliam viam reversi sunt in regionem suam.
13Qui cum recessissent, ecce angelus Domini apparuit in somnis Joseph, dicens: Surge, et accipe puerum, et matrem ejus, et fuge in Ægyptum, et esto ibi usque dum dicam tibi. Futurum est enim ut Herodes quærat puerum ad perdendum eum. 14Qui consurgens accepit puerum et matrem ejus nocte, et secessit in Ægyptum: 15et erat ibi usque ad obitum Herodis: ut adimpleretur quod dictum est a Domino per prophetam dicentem: Ex Ægypto vocavi filium meum. 16Tunc Herodes videns quoniam illusus esset a magis, iratus est valde, et mittens occidit omnes pueros, qui erant in Bethlehem, et in omnibus finibus ejus, a bimatu et infra secundum tempus, quod exquisierat a magis. 17Tunc adimpletum est quod dictum est per Jeremiam prophetam dicentem:
8Vox in Rama audita est
ploratus, et ululatus multus:
Rachel plorans filios suos,
et noluit consolari, quia non sunt.
19Defuncto autem Herode, ecce angelus Domini apparuit in somnis Joseph in Ægypto, 20dicens: Surge, et accipe puerum, et matrem ejus, et vade in terram Israël: defuncti sunt enim qui quærebant animam pueri. 21Qui consurgens, accepit puerum, et matrem ejus, et venit in terram Israël. 22Audiens autem quod Archelaus regnaret in Judæa pro Herode patre suo, timuit illo ire: et admonitus in somnis, secessit in partes Galilææ. 23Et veniens habitavit in civitate quæ vocatur Nazareth: ut adimpleretur quod dictum est per prophetas: Quoniam Nazaræus vocabitur.
1In diebus autem illis venit Joannes Baptista prædicans in deserto Judææ, 2et dicens: Pœnitentiam agite: appropinquavit enim regnum cælorum. 3Hic est enim, qui dictus est per Isaiam prophetam dicentem:
Vox clamantis in deserto:
Parate viam Domini;
rectas facite semitas ejus.
4Ipse autem Joannes habebat vestimentum de pilis camelorum, et zonam pelliceam circa lumbos suos: esca autem ejus erat locustæ, et mel silvestre. 5Tunc exibat ad eum Jerosolyma, et omnis Judæa, et omnis regio circa Jordanem; 6et baptizabantur ab eo in Jordane, confitentes peccata sua. 7Videns autem multos pharisæorum, et sadducæorum, venientes ad baptismum suum, dixit eis: Progenies viperarum, quis demonstravit vobis fugere a ventura ira? 8Facite ergo fructum dignum pœnitentiæ. 9Et ne velitis dicere intra vos: Patrem habemus Abraham. Dico enim vobis quoniam potens est Deus de lapidibus istis suscitare filios Abrahæ. 10Jam enim securis ad radicem arborum posita est. Omnis ergo arbor, quæ non facit fructum bonum, excidetur, et in ignem mittetur. 11Ego quidem baptizo vos in aqua in pœnitentiam: qui autem post me venturus est, fortior me est, cujus non sum dignus calceamenta portare: ipse vos baptizabit in Spiritu Sancto, et igni. 12Cujus ventilabrum in manu sua: et permundabit aream suam: et congregabit triticum suum in horreum, paleas autem comburet igni inextinguibili.
13Tunc venit Jesus a Galilæa in Jordanem ad Joannem, ut baptizaretur ab eo. 14Joannes autem prohibebat eum, dicens: Ego a te debeo baptizari, et tu venis ad me? 15Respondens autem Jesus, dixit ei: Sine modo: sic enim decet nos implere omnem justitiam. Tunc dimisit eum. 16Baptizatus autem Jesus, confestim ascendit de aqua, et ecce aperti sunt ei cæli: et vidit Spiritum Dei descendentem sicut columbam, et venientem super se. 17Et ecce vox de cælis dicens: Hic est Filius meus dilectus, in quo mihi complacui.
1Tunc Jesus ductus est in desertum a Spiritu, ut tentaretur a diabolo. 2Et cum jejunasset quadraginta diebus, et quadraginta noctibus, postea esuriit. 3Et accedens tentator dixit ei: Si Filius Dei es, dic ut lapides isti panes fiant. 4Qui respondens dixit: Scriptum est: Non in solo pane vivit homo, sed in omni verbo, quod procedit de ore Dei. 5Tunc assumpsit eum diabolus in sanctam civitatem, et statuit eum super pinnaculum templi, 6et dixit ei: Si Filius Dei es, mitte te deorsum. Scriptum est enim: Quia angelis suis mandavit de te, et in manibus tollent te, ne forte offendas ad lapidem pedem tuum. 7Ait illi Jesus: Rursum scriptum est: Non tentabis Dominum Deum tuum. 8Iterum assumpsit eum diabolus in montem excelsum valde: et ostendit ei omnia regna mundi, et gloriam eorum, 9et dixit ei: Hæc omnia tibi dabo, si cadens adoraveris me. 10Tunc dicit ei Jesus: Vade Satana: Scriptum est enim: Dominum Deum tuum adorabis, et illi soli servies. 11Tunc reliquit eum diabolus: et ecce angeli accesserunt, et ministrabant ei.
12Cum autem audisset Jesus quod Joannes traditus esset, secessit in Galilæam: 13et, relicta civitate Nazareth, venit, et habitavit in Capharnaum maritima, in finibus Zabulon et Nephthalim: 14ut adimpleretur quod dictum est per Isaiam prophetam:
5Terra Zabulon, et terra Nephthalim,
via maris trans Jordanem,
Galilæa gentium:
16populus, qui sedebat in tenebris,
vidit lucem magnam:
et sedentibus in regione umbræ mortis,
lux orta est eis.
17Exinde cœpit Jesus prædicare, et dicere: Pœnitentiam agite: appropinquavit enim regnum cælorum.
18Ambulans autem Jesus juxta mare Galilææ, vidit duos fratres, Simonem, qui vocatur Petrus, et Andream fratrem ejus, mittentes rete in mare (erant enim piscatores), 19et ait illis: Venite post me, et faciam vos fieri piscatores hominum. 20At illi continuo relictis retibus secuti sunt eum. 21Et procedens inde, vidit alios duos fratres, Jacobum Zebedæi, et Joannem fratrem ejus, in navi cum Zebedæo patre eorum, reficientes retia sua: et vocavit eos. 22Illi autem statim relictis retibus et patre, secuti sunt eum. 23Et circuibat Jesus totam Galilæam, docens in synagogis eorum, et prædicans Evangelium regni: et sanans omnem languorem, et omnem infirmitatem in populo. 24Et abiit opinio ejus in totam Syriam, et obtulerunt ei omnes male habentes, variis languoribus, et tormentis comprehensos, et qui dæmonia habebant, et lunaticos, et paralyticos, et curavit eos: 25et secutæ sunt eum turbæ multæ de Galilæa, et Decapoli, et de Jerosolymis, et de Judæa, et de trans Jordanem.
1Videns autem Jesus turbas, ascendit in montem, et cum sedisset, accesserunt ad eum discipuli ejus, 2et aperiens os suum docebat eos dicens: 3Beati pauperes spiritu: quoniam ipsorum est regnum cælorum. 4Beati mites: quoniam ipsi possidebunt terram. 5Beati qui lugent: quoniam ipsi consolabuntur. 6Beati qui esuriunt et sitiunt justitiam: quoniam ipsi saturabuntur. 7Beati misericordes: quoniam ipsi misericordiam consequentur. 8Beati mundo corde: quoniam ipsi Deum videbunt. 9Beati pacifici: quoniam filii Dei vocabuntur. 10Beati qui persecutionem patiuntur propter justitiam: quoniam ipsorum est regnum cælorum. 11Beati estis cum maledixerint vobis, et persecuti vos fuerint, et dixerint omne malum adversum vos mentientes, propter me: 12gaudete, et exsultate, quoniam merces vestra copiosa est in cælis. Sic enim persecuti sunt prophetas, qui fuerunt ante vos.
13Vos estis sal terræ. Quod si sal evanuerit, in quo salietur? ad nihilum valet ultra, nisi ut mittatur foras, et conculcetur ab hominibus. 14Vos estis lux mundi. Non potest civitas abscondi supra montem posita, 15neque accendunt lucernam, et ponunt eam sub modio, sed super candelabrum, ut luceat omnibus qui in domo sunt. 16Sic luceat lux vestra coram hominibus: ut videant opera vestra bona, et glorificent Patrem vestrum, qui in cælis est.
17Nolite putare quoniam veni solvere legem aut prophetas: non veni solvere, sed adimplere. 18Amen quippe dico vobis, donec transeat cælum et terra, jota unum aut unus apex non præteribit a lege, donec omnia fiant. 19Qui ergo solverit unum de mandatis istis minimis, et docuerit sic homines, minimus vocabitur in regno cælorum: qui autem fecerit et docuerit, hic magnus vocabitur in regno cælorum. 20Dico enim vobis, quia nisi abundaverit justitia vestra plus quam scribarum et pharisæorum, non intrabitis in regnum cælorum.
21Audistis quia dictum est antiquis: Non occides: qui autem occiderit, reus erit judicio. 22Ego autem dico vobis: quia omnis qui irascitur fratri suo, reus erit judicio. Qui autem dixerit fratri suo, raca: reus erit concilio. Qui autem dixerit, fatue: reus erit gehennæ ignis. 23Si ergo offers munus tuum ad altare, et ibi recordatus fueris quia frater tuus habet aliquid adversum te: 24relinque ibi munus tuum ante altare, et vade prius reconciliari fratri tuo: et tunc veniens offeres munus tuum. 25Esto consentiens adversario tuo cito dum es in via cum eo: ne forte tradat te adversarius judici, et judex tradat te ministro: et in carcerem mittaris. 26Amen dico tibi, non exies inde, donec reddas novissimum quadrantem.
27Audistis quia dictum est antiquis: Non mœchaberis. 28Ego autem dico vobis: quia omnis qui viderit mulierem ad concupiscendum eam, jam mœchatus est eam in corde suo. 29Quod si oculus tuus dexter scandalizat te, erue eum, et projice abs te: expedit enim tibi ut pereat unum membrorum tuorum, quam totum corpus tuum mittatur in gehennam. 30Et si dextra manus tua scandalizat te, abscide eam, et projice abs te: expedit enim tibi ut pereat unum membrorum tuorum, quam totum corpus tuum eat in gehennam. 31Dictum est autem: Quicumque dimiserit uxorem suam, det ei libellum repudii. 32Ego autem dico vobis: quia omnis qui dimiserit uxorem suam, excepta fornicationis causa, facit eam mœchari: et qui dimissam duxerit, adulterat.
33Iterum audistis quia dictum est antiquis: Non perjurabis: reddes autem Domino juramenta tua. 34Ego autem dico vobis, non jurare omnino, neque per cælum, quia thronus Dei est: 35neque per terram, quia scabellum est pedum ejus: neque per Jerosolymam, quia civitas est magni regis: 36neque per caput tuum juraveris, quia non potes unum capillum album facere, aut nigrum. 37Sit autem sermo vester, est, est: non, non: quod autem his abundantius est, a malo est.
38Audistis quia dictum est: Oculum pro oculo, et dentem pro dente. 39Ego autem dico vobis, non resistere malo: sed si quis te percusserit in dexteram maxillam tuam, præbe illi et alteram: 40et ei, qui vult tecum judicio contendere, et tunicam tuam tollere, dimitte ei et pallium: 41et quicumque te angariaverit mille passus, vade cum illo et alia duo. 42Qui petit a te, da ei: et volenti mutuari a te, ne avertaris.
43Audistis quia dictum est: Diliges proximum tuum, et odio habebis inimicum tuum. 44Ego autem dico vobis: diligite inimicos vestros, benefacite his qui oderunt vos, et orate pro persequentibus et calumniantibus vos: 45ut sitis filii Patris vestri, qui in cælis est: qui solem suum oriri facit super bonos et malos: et pluit super justos et injustos. 46Si enim diligitis eos qui vos diligunt, quam mercedem habebitis? nonne et publicani hoc faciunt? 47Et si salutaveritis fratres vestros tantum, quid amplius facitis? nonne et ethnici hoc faciunt? 48Estote ergo vos perfecti, sicut et Pater vester cælestis perfectus est.
1Attendite ne justitiam vestram faciatis coram hominibus, ut videamini ab eis: alioquin mercedem non habebitis apud Patrem vestrum qui in cælis est. 2Cum ergo facis eleemosynam, noli tuba canere ante te, sicut hypocritæ faciunt in synagogis, et in vicis, ut honorificentur ab hominibus. Amen dico vobis, receperunt mercedem suam. 3Te autem faciente eleemosynam, nesciat sinistra tua quid faciat dextera tua: 4ut sit eleemosyna tua in abscondito, et Pater tuus, qui videt in abscondito, reddet tibi.
5Et cum oratis, non eritis sicut hypocritæ qui amant in synagogis et in angulis platearum stantes orare, ut videantur ab hominibus: amen dico vobis, receperunt mercedem suam. 6Tu autem cum oraveris, intra in cubiculum tuum, et clauso ostio, ora Patrem tuum in abscondito: et Pater tuus, qui videt in abscondito, reddet tibi. 7Orantes autem, nolite multum loqui, sicut ethnici, putant enim quod in multiloquio suo exaudiantur. 8Nolite ergo assimilari eis: scit enim Pater vester, quid opus sit vobis, antequam petatis eum. 9Sic ergo vos orabitis:
Pater noster, qui es in cælis,
sanctificetur nomen tuum.
10Adveniat regnum tuum;
fiat voluntas tua, sicut in cælo et in terra.
11Panem nostrum supersubstantialem da nobis hodie,
12et dimitte nobis debita nostra,
sicut et nos dimittimus debitoribus nostris.
13Et ne nos inducas in tentationem,
sed libera nos a malo. Amen.
14Si enim dimiseritis hominibus peccata eorum: dimittet et vobis Pater vester cælestis delicta vestra. 15Si autem non dimiseritis hominibus: nec Pater vester dimittet vobis peccata vestra.
16Cum autem jejunatis, nolite fieri sicut hypocritæ, tristes. Exterminant enim facies suas, ut appareant hominibus jejunantes. Amen dico vobis, quia receperunt mercedem suam. 17Tu autem, cum jejunas, unge caput tuum, et faciem tuam lava, 18ne videaris hominibus jejunans, sed Patri tuo, qui est in abscondito: et Pater tuus, qui videt in abscondito, reddet tibi.
19Nolite thesaurizare vobis thesauros in terra: ubi ærugo, et tinea demolitur: et ubi fures effodiunt, et furantur. 20Thesaurizate autem vobis thesauros in cælo, ubi neque ærugo, neque tinea demolitur, et ubi fures non effodiunt, nec furantur. 21Ubi enim est thesaurus tuus, ibi est et cor tuum. 22Lucerna corporis tui est oculus tuus. Si oculus tuus fuerit simplex, totum corpus tuum lucidum erit. 23Si autem oculus tuus fuerit nequam, totum corpus tuum tenebrosum erit. Si ergo lumen, quod in te est, tenebræ sunt: ipsæ tenebræ quantæ erunt? 24Nemo potest duobus dominis servire: aut enim unum odio habebit, et alterum diliget: aut unum sustinebit, et alterum contemnet. Non potestis Deo servire et mammonæ. 25Ideo dico vobis, ne solliciti sitis animæ vestræ quid manducetis, neque corpori vestro quid induamini. Nonne anima plus est quam esca, et corpus plus quam vestimentum? 26Respicite volatilia cæli, quoniam non serunt, neque metunt, neque congregant in horrea: et Pater vester cælestis pascit illa. Nonne vos magis pluris estis illis? 27Quis autem vestrum cogitans potest adjicere ad staturam suam cubitum unum? 28Et de vestimento quid solliciti estis? Considerate lilia agri quomodo crescunt: non laborant, neque nent. 29Dico autem vobis, quoniam nec Salomon in omni gloria sua coopertus est sicut unum ex istis. 30Si autem fœnum agri, quod hodie est, et cras in clibanum mittitur, Deus sic vestit, quanto magis vos modicæ fidei? 31Nolite ergo solliciti esse, dicentes: Quid manducabimus, aut quid bibemus, aut quo operiemur? 32hæc enim omnia gentes inquirunt. Scit enim Pater vester, quia his omnibus indigetis. 33Quærite ergo primum regnum Dei, et justitiam ejus: et hæc omnia adjicientur vobis. 34Nolite ergo solliciti esse in crastinum. Crastinus enim dies sollicitus erit sibi ipsi: sufficit diei malitia sua.
1Nolite judicare, ut non judicemini. 2In quo enim judicio judicaveritis, judicabimini: et in qua mensura mensi fueritis, remetietur vobis. 3Quid autem vides festucam in oculo fratris tui, et trabem in oculo tuo non vides? 4aut quomodo dicis fratri tuo: Sine ejiciam festucam de oculo tuo, et ecce trabs est in oculo tuo? 5Hypocrita, ejice primum trabem de oculo tuo, et tunc videbis ejicere festucam de oculo fratris tui. 6Nolite dare sanctum canibus: neque mittatis margaritas vestras ante porcos, ne forte conculcent eas pedibus suis, et conversi dirumpant vos.
7Petite, et dabitur vobis: quærite, et invenietis: pulsate, et aperietur vobis. 8Omnis enim qui petit, accipit: et qui quærit, invenit: et pulsanti aperietur. 9Aut quis est ex vobis homo, quem si petierit filius suus panem, numquid lapidem porriget ei? 10aut si piscem petierit, numquid serpentem porriget ei? 11Si ergo vos, cum sitis mali, nostis bona data dare filiis vestris: quanto magis Pater vester, qui in cælis est, dabit bona petentibus se?
12Omnia ergo quæcumque vultis ut faciant vobis homines, et vos facite illis. Hæc est enim lex, et prophetæ. 13Intrate per angustam portam: quia lata porta, et spatiosa via est, quæ ducit ad perditionem, et multi sunt qui intrant per eam. 14Quam angusta porta, et arcta via est, quæ ducit ad vitam: et pauci sunt qui inveniunt eam!
15Attendite a falsis prophetis, qui veniunt ad vos in vestimentis ovium, intrinsecus autem sunt lupi rapaces: 16a fructibus eorum cognoscetis eos. Numquid colligunt de spinis uvas, aut de tribulis ficus? 17Sic omnis arbor bona fructus bonos facit: mala autem arbor malos fructus facit. 18Non potest arbor bona malos fructus facere: neque arbor mala bonos fructus facere. 19Omnis arbor, quæ non facit fructum bonum, excidetur, et in ignem mittetur. 20Igitur ex fructibus eorum cognoscetis eos.
21Non omnis qui dicit mihi, Domine, Domine, intrabit in regnum cælorum: sed qui facit voluntatem Patris mei, qui in cælis est, ipse intrabit in regnum cælorum. 22Multi dicent mihi in illa die: Domine, Domine, nonne in nomine tuo prophetavimus, et in nomine tuo dæmonia ejecimus, et in nomine tuo virtutes multas fecimus? 23Et tunc confitebor illis: Quia numquam novi vos: discedite a me, qui operamini iniquitatem. 24Omnis ergo qui audit verba mea hæc, et facit ea, assimilabitur viro sapienti, qui ædificavit domum suam supra petram, 25et descendit pluvia, et venerunt flumina, et flaverunt venti, et irruerunt in domum illam, et non cecidit: fundata enim erat super petram. 26Et omnis qui audit verba mea hæc, et non facit ea, similis erit viro stulto, qui ædificavit domum suam super arenam: 27et descendit pluvia, et venerunt flumina, et flaverunt venti, et irruerunt in domum illam, et cecidit, et fuit ruina illius magna. 28Et factum est: cum consummasset Jesus verba hæc, admirabantur turbæ super doctrina ejus. 29Erat enim docens eos sicut potestatem habens, et non sicut scribæ eorum, et pharisæi.
1Cum autem descendisset de monte, secutæ sunt eum turbæ multæ: 2et ecce leprosus veniens, adorabat eum, dicens: Domine, si vis, potes me mundare. 3Et extendens Jesus manum, tetigit eum, dicens: Volo: mundare. Et confestim mundata est lepra ejus. 4Et ait illi Jesus: Vide, nemini dixeris: sed vade, ostende te sacerdoti, et offer munus, quod præcepit Moyses, in testimonium illis.
5Cum autem introisset Capharnaum, accessit ad eum centurio, rogans eum, 6et dicens: Domine, puer meus jacet in domo paralyticus, et male torquetur. 7Et ait illi Jesus: Ego veniam, et curabo eum. 8Et respondens centurio, ait: Domine, non sum dignus ut intres sub tectum meum: sed tantum dic verbo, et sanabitur puer meus. 9Nam et ego homo sum sub potestate constitutus, habens sub me milites, et dico huic: Vade, et vadit: et alii: Veni, et venit: et servo meo: Fac hoc, et facit. 10Audiens autem Jesus miratus est, et sequentibus se dixit: Amen dico vobis, non inveni tantam fidem in Israël. 11Dico autem vobis, quod multi ab oriente et occidente venient, et recumbent cum Abraham, et Isaac, et Jacob in regno cælorum: 12filii autem regni ejicientur in tenebras exteriores: ibi erit fletus et stridor dentium. 13Et dixit Jesus centurioni: Vade, et sicut credidisti, fiat tibi. Et sanatus est puer in illa hora.
14Et cum venisset Jesus in domum Petri, vidit socrum ejus jacentem, et febricitantem: 15et tetigit manum ejus, et dimisit eam febris, et surrexit, et ministrabat eis.
16Vespere autem facto, obtulerunt ei multos dæmonia habentes: et ejiciebat spiritus verbo, et omnes male habentes curavit: 17ut adimpleretur quod dictum est per Isaiam prophetam, dicentem:
Ipse infirmitates nostras accepit:
et ægrotationes nostras portavit.
18Videns autem Jesus turbas multas circum se, jussit ire trans fretum.
19Et accedens unus scriba, ait illi: Magister, sequar te, quocumque ieris. 20Et dicit ei Jesus: Vulpes foveas habent, et volucres cæli nidos; Filius autem hominis non habet ubi caput reclinet. 21Alius autem de discipulis ejus ait illi: Domine, permitte me primum ire, et sepelire patrem meum. 22Jesus autem ait illi: Sequere me, et dimitte mortuos sepelire mortuos suos.
23Et ascendente eo in naviculam, secuti sunt eum discipuli ejus: 24et ecce motus magnus factus est in mari, ita ut navicula operiretur fluctibus: ipse vero dormiebat. 25Et accesserunt ad eum discipuli ejus, et suscitaverunt eum, dicentes: Domine, salva nos: perimus. 26Et dicit eis Jesus: Quid timidi estis, modicæ fidei? Tunc surgens imperavit ventis, et mari, et facta est tranquillitas magna. 27Porro homines mirati sunt, dicentes: Qualis est hic, quia venti et mare obediunt ei?
28Et cum venisset trans fretum in regionem Gerasenorum, occurrerunt ei duo habentes dæmonia, de monumentis exeuntes, sævi nimis, ita ut nemo posset transire per viam illam. 29Et ecce clamaverunt, dicentes: Quid nobis et tibi, Jesu fili Dei? Venisti huc ante tempus torquere nos? 30Erat autem non longe ab illis grex multorum porcorum pascens. 31Dæmones autem rogabant eum, dicentes: Si ejicis nos hinc, mitte nos in gregem porcorum. 32Et ait illis: Ite. At illi exeuntes abierunt in porcos, et ecce impetu abiit totus grex per præceps in mare: et mortui sunt in aquis. 33Pastores autem fugerunt: et venientes in civitatem, nuntiaverunt omnia, et de eis qui dæmonia habuerant. 34Et ecce tota civitas exiit obviam Jesu: et viso eo, rogabant ut transiret a finibus eorum.
1Et ascendens in naviculam, transfretavit, et venit in civitatem suam. 2Et ecce offerebant ei paralyticum jacentem in lecto. Et videns Jesus fidem illorum, dixit paralytico: Confide fili, remittuntur tibi peccata tua. 3Et ecce quidam de scribis dixerunt intra se: Hic blasphemat. 4Et cum vidisset Jesus cogitationes eorum, dixit: Ut quid cogitatis mala in cordibus vestris? 5Quid est facilius dicere: Dimittuntur tibi peccata tua: an dicere: Surge, et ambula? 6Ut autem sciatis, quia Filius hominis habet potestatem in terra dimittendi peccata, tunc ait paralytico: Surge, tolle lectum tuum, et vade in domum tuam. 7Et surrexit, et abiit in domum suam. 8Videntes autem turbæ timuerunt, et glorificaverunt Deum, qui dedit potestatem talem hominibus.
9Et, cum transiret inde Jesus, vidit hominem sedentem in telonio, Matthæum nomine. Et ait illi: Sequere me. Et surgens, secutus est eum. 10Et factum est, discumbente eo in domo, ecce multi publicani et peccatores venientes, discumbebant cum Jesu, et discipulis ejus. 11Et videntes pharisæi, dicebant discipulis ejus: Quare cum publicanis et peccatoribus manducat magister vester? 12At Jesus audiens, ait: Non est opus valentibus medicus, sed male habentibus. 13Euntes autem discite quid est: Misericordiam volo, et non sacrificium. Non enim veni vocare justos, sed peccatores. 14Tunc accesserunt ad eum discipuli Joannis, dicentes: Quare nos, et pharisæi, jejunamus frequenter: discipuli autem tui non jejunant? 15Et ait illis Jesus: Numquid possunt filii sponsi lugere, quamdiu cum illis est sponsus? Venient autem dies cum auferetur ab eis sponsus: et tunc jejunabunt. 16Nemo autem immittit commissuram panni rudis in vestimentum vetus: tollit enim plenitudinem ejus a vestimento, et pejor scissura fit. 17Neque mittunt vinum novum in utres veteres: alioquin rumpuntur utres, et vinum effunditur, et utres pereunt. Sed vinum novum in utres novos mittunt: et ambo conservantur.
18Hæc illo loquente ad eos, ecce princeps unus accessit, et adorabat eum, dicens: Domine, filia mea modo defuncta est: sed veni, impone manum tuam super eam, et vivet. 19Et surgens Jesus, sequebatur eum, et discipuli ejus. 20Et ecce mulier, quæ sanguinis fluxum patiebatur duodecim annis, accessit retro, et tetigit fimbriam vestimenti ejus. 21Dicebat enim intra se: Si tetigero tantum vestimentum ejus, salva ero. 22At Jesus conversus, et videns eam, dixit: Confide, filia, fides tua te salvam fecit. Et salva facta est mulier ex illa hora.
23Et cum venisset Jesus in domum principis, et vidisset tibicines et turbam tumultuantem, dicebat: 24Recedite: non est enim mortua puella, sed dormit. Et deridebant eum. 25Et cum ejecta esset turba, intravit: et tenuit manum ejus, et surrexit puella. 26Et exiit fama hæc in universam terram illam.
27Et transeunte inde Jesu, secuti sunt eum duo cæci, clamantes, et dicentes: Miserere nostri, fili David. 28Cum autem venisset domum, accesserunt ad eum cæci. Et dicit eis Jesus: Creditis quia hoc possum facere vobis? Dicunt ei: Utique, Domine. 29Tunc tetigit oculos eorum, dicens: Secundum fidem vestram, fiat vobis. 30Et aperti sunt oculi eorum: et comminatus est illis Jesus, dicens: Videte ne quis sciat. 31Illi autem exeuntes, diffamaverunt eum in tota terra illa.
32Egressis autem illis, ecce obtulerunt ei hominem mutum, dæmonium habentem. 33Et ejecto dæmonio, locutus est mutus, et miratæ sunt turbæ, dicentes: Numquam apparuit sic in Israël. 34Pharisæi autem dicebant: In principe dæmoniorum ejicit dæmones.
35Et circuibat Jesus omnes civitates, et castella, docens in synagogis eorum, et prædicans Evangelium regni, et curans omnem languorem, et omnem infirmitatem. 36Videns autem turbas, misertus est eis: quia erant vexati, et jacentes sicut oves non habentes pastorem. 37Tunc dicit discipulis suis: Messis quidem multa, operarii autem pauci. 38Rogate ergo Dominum messis, ut mittat operarios in messem suam.
1Et convocatis duodecim discipulis suis, dedit illis potestatem spirituum immundorum, ut ejicerent eos, et curarent omnem languorem, et omnem infirmitatem. 2Duodecim autem Apostolorum nomina sunt hæc. Primus, Simon, qui dicitur Petrus: et Andreas frater ejus, 3Jacobus Zebedæi, et Joannes frater ejus, Philippus, et Bartholomæus, Thomas, et Matthæus publicanus, Jacobus Alphæi, et Thaddæus, 4Simon Chananæus, et Judas Iscariotes, qui et tradidit eum.
5Hos duodecim misit Jesus, præcipiens eis, dicens: In viam gentium ne abieritis, et in civitates Samaritanorum ne intraveritis: 6sed potius ite ad oves quæ perierunt domus Israël. 7Euntes autem prædicate, dicentes: Quia appropinquavit regnum cælorum. 8Infirmos curate, mortuos suscitate, leprosos mundate, dæmones ejicite: gratis accepistis, gratis date. 9Nolite possidere aurum, neque argentum, neque pecuniam in zonis vestris: 10non peram in via, neque duas tunicas, neque calceamenta, neque virgam: dignus enim est operarius cibo suo. 11In quamcumque autem civitatem aut castellum intraveritis, interrogate, quis in ea dignus sit: et ibi manete donec exeatis. 12Intrantes autem in domum, salutate eam, dicentes: Pax huic domui. 13Et siquidem fuerit domus illa digna, veniet pax vestra super eam: si autem non fuerit digna, pax vestra revertetur ad vos. 14Et quicumque non receperit vos, neque audierit sermones vestros: exeuntes foras de domo, vel civitate, excutite pulverem de pedibus vestris. 15Amen dico vobis: Tolerabilius erit terræ Sodomorum et Gomorrhæorum in die judicii, quam illi civitati.
16Ecce ego mitto vos sicut oves in medio luporum. Estote ergo prudentes sicut serpentes, et simplices sicut columbæ. 17Cavete autem ab hominibus. Tradent enim vos in conciliis, et in synagogis suis flagellabunt vos: 18et ad præsides, et ad reges ducemini propter me in testimonium illis, et gentibus. 19Cum autem tradent vos, nolite cogitare quomodo, aut quid loquamini: dabitur enim vobis in illa hora, quid loquamini: 20non enim vos estis qui loquimini, sed Spiritus Patris vestri, qui loquitur in vobis. 21Tradet autem frater fratrem in mortem, et pater filium: et insurgent filii in parentes, et morte eos afficient: 22et eritis odio omnibus propter nomen meum: qui autem perseveraverit usque in finem, hic salvus erit.
23Cum autem persequentur vos in civitate ista, fugite in aliam. Amen dico vobis, non consummabitis civitates Israël, donec veniat Filius hominis. 24Non est discipulus super magistrum, nec servus super dominum suum: 25sufficit discipulo ut sit sicut magister ejus, et servo, sicut dominus ejus. Si patremfamilias Beelzebub vocaverunt, quanto magis domesticos ejus? 26Ne ergo timueritis eos. Nihil enim est opertum, quod non revelabitur: et occultum, quod non scietur. 27Quod dico vobis in tenebris, dicite in lumine: et quod in aure auditis, prædicate super tecta. 28Et nolite timere eos qui occidunt corpus, animam autem non possunt occidere: sed potius timete eum, qui potest et animam et corpus perdere in gehennam. 29Nonne duo passeres asse veneunt? et unus ex illis non cadet super terram sine Patre vestro. 30Vestri autem capilli capitis omnes numerati sunt. 31Nolite ergo timere: multis passeribus meliores estis vos. 32Omnis ergo qui confitebitur me coram hominibus, confitebor et ego eum coram Patre meo, qui in cælis est. 33Qui autem negaverit me coram hominibus, negabo et ego eum coram Patre meo, qui in cælis est. 34Nolite arbitrari quia pacem venerim mittere in terram: non veni pacem mittere, sed gladium: 35veni enim separare hominem adversus patrem suum, et filiam adversus matrem suam, et nurum adversus socrum suam: 36et inimici hominis, domestici ejus. 37Qui amat patrem aut matrem plus quam me, non est me dignus: et qui amat filium aut filiam super me, non est me dignus. 38Et qui non accipit crucem suam, et sequitur me, non est me dignus. 39Qui invenit animam suam, perdet illam: et qui perdiderit animam suam propter me, inveniet eam. 40Qui recipit vos, me recipit: et qui me recipit, recipit eum qui me misit. 41Qui recipit prophetam in nomine prophetæ, mercedem prophetæ accipiet: et qui recipit justum in nomine justi, mercedem justi accipiet. 42Et quicumque potum dederit uni ex minimis istis calicem aquæ frigidæ tantum in nomine discipuli: amen dico vobis, non perdet mercedem suam.
1Et factum est, cum consummasset Jesus, præcipiens duodecim discipulis suis, transiit inde ut doceret, et prædicaret in civitatibus eorum.
2Joannes autem cum audisset in vinculis opera Christi, mittens duos de discipulis suis, 3ait illi: Tu es, qui venturus es, an alium exspectamus? 4Et respondens Jesus ait illis: Euntes renuntiate Joanni quæ audistis, et vidistis. 5Cæci vident, claudi ambulant, leprosi mundantur, surdi audiunt, mortui resurgunt, pauperes evangelizantur: 6et beatus est, qui non fuerit scandalizatus in me.
7Illis autem abeuntibus, cœpit Jesus dicere ad turbas de Joanne: Quid existis in desertum videre? arundinem vento agitatam? 8Sed quid existis videre? hominem mollibus vestitum? Ecce qui mollibus vestiuntur, in domibus regum sunt. 9Sed quid existis videre? prophetam? Etiam dico vobis, et plus quam prophetam. 10Hic est enim de quo scriptum est: Ecce ego mitto angelum meum ante faciem tuam, qui præparabit viam tuam ante te. 11Amen dico vobis, non surrexit inter natos mulierum major Joanne Baptista: qui autem minor est in regno cælorum, major est illo. 12A diebus autem Joannis Baptistæ usque nunc, regnum cælorum vim patitur, et violenti rapiunt illud. 13Omnes enim prophetæ et lex usque ad Joannem prophetaverunt: 14et si vultis recipere, ipse est Elias, qui venturus est. 15Qui habet aures audiendi, audiat.
16Cui autem similem æstimabo generationem istam? Similis est pueris sedentibus in foro: qui clamantes coæqualibus 17dicunt: Cecinimus vobis, et non saltastis: lamentavimus, et non planxistis. 18Venit enim Joannes neque manducans, neque bibens, et dicunt: Dæmonium habet. 19Venit Filius hominis manducans, et bibens, et dicunt: Ecce homo vorax, et potator vini, publicanorum et peccatorum amicus. Et justificata est sapientia a filiis suis.
20Tunc cœpit exprobrare civitatibus, in quibus factæ sunt plurimæ virtutes ejus, quia non egissent pœnitentiam: 21Væ tibi Corozain, væ tibi Bethsaida: quia, si in Tyro et Sidone factæ essent virtutes quæ factæ sunt in vobis, olim in cilicio et cinere pœnitentiam egissent. 22Verumtamen dico vobis: Tyro et Sidoni remissius erit in die judicii, quam vobis. 23Et tu Capharnaum, numquid usque in cælum exaltaberis? usque in infernum descendes, quia si in Sodomis factæ fuissent virtutes quæ factæ sunt in te, forte mansissent usque in hanc diem. 24Verumtamen dico vobis, quia terræ Sodomorum remissius erit in die judicii, quam tibi.
25In illo tempore respondens Jesus dixit: Confiteor tibi, Pater, Domine cæli et terræ, quia abscondisti hæc a sapientibus, et prudentibus, et revelasti ea parvulis. 26Ita Pater: quoniam sic fuit placitum ante te. 27Omnia mihi tradita sunt a Patre meo. Et nemo novit Filium, nisi Pater: neque Patrem quis novit, nisi Filius, et cui voluerit Filius revelare. 28Venite ad me omnes qui laboratis, et onerati estis, et ego reficiam vos. 29Tollite jugum meum super vos, et discite a me, quia mitis sum, et humilis corde: et invenietis requiem animabus vestris. 30Jugum enim meum suave est, et onus meum leve.
1In illo tempore abiit Jesus per sata sabbato: discipuli autem ejus esurientes cœperunt vellere spicas, et manducare. 2Pharisæi autem videntes, dixerunt ei: Ecce discipuli tui faciunt quod non licet facere sabbatis. 3At ille dixit eis: Non legistis quid fecerit David, quando esuriit, et qui cum eo erant: 4quomodo intravit in domum Dei, et panes propositionis comedit, quos non licebat ei edere, neque his qui cum eo erant, nisi solis sacerdotibus? 5aut non legistis in lege quia sabbatis sacerdotes in templo sabbatum violant, et sine crimine sunt? 6Dico autem vobis, quia templo major est hic. 7Si autem sciretis, quid est: Misericordiam volo, et non sacrificium: numquam condemnassetis innocentes: 8dominus enim est Filius hominis etiam sabbati.
9Et cum inde transisset, venit in synagogam eorum. 10Et ecce homo manum habens aridam, et interrogabant eum, dicentes: Si licet sabbatis curare? ut accusarent eum. 11Ipse autem dixit illis: Quis erit ex vobis homo, qui habeat ovem unam, et si ceciderit hæc sabbatis in foveam, nonne tenebit et levabit eam? 12Quanto magis melior est homo ove? itaque licet sabbatis benefacere. 13Tunc ait homini: Extende manum tuam. Et extendit, et restituta est sanitati sicut altera. 14Exeuntes autem pharisæi, consilium faciebant adversus eum, quomodo perderent eum. 15Jesus autem sciens recessit inde: et secuti sunt eum multi, et curavit eos omnes: 16et præcepit eis ne manifestum eum facerent. 17Ut adimpleretur quod dictum est per Isaiam prophetam, dicentem:
8Ecce puer meus, quem elegi, dilectus meus,
in quo bene complacuit animæ meæ.
Ponam spiritum meum super eum,
et judicium gentibus nuntiabit.
19Non contendet, neque clamabit,
neque audiet aliquis in plateis vocem ejus:
20arundinem quassatam non confringet,
et linum fumigans non extinguet,
donec ejiciat ad victoriam judicium:
21et in nomine ejus gentes sperabunt.
22Tunc oblatus est ei dæmonium habens, cæcus, et mutus, et curavit eum ita ut loqueretur, et videret. 23Et stupebant omnes turbæ, et dicebant: Numquid hic est filius David? 24Pharisæi autem audientes, dixerunt: Hic non ejicit dæmones nisi in Beelzebub principe dæmoniorum. 25Jesus autem sciens cogitationes eorum, dixit eis: Omne regnum divisum contra se desolabitur: et omnis civitas vel domus divisa contra se, non stabit. 26Et si Satanas Satanam ejicit, adversus se divisus est: quomodo ergo stabit regnum ejus? 27Et si ego in Beelzebub ejicio dæmones, filii vestri in quo ejiciunt? ideo ipsi judices vestri erunt. 28Si autem ego in Spiritu Dei ejicio dæmones, igitur pervenit in vos regnum Dei. 29Aut quomodo potest quisquam intrare in domum fortis, et vasa ejus diripere, nisi prius alligaverit fortem? et tunc domum illius diripiet. 30Qui non est mecum, contra me est; et qui non congregat mihi, spargit. 31Ideo dico vobis: Omne peccatum et blasphemia remittetur hominibus, Spiritus autem blasphemia non remittetur. 32Et quicumque dixerit verbum contra Filium hominis, remittetur ei: qui autem dixerit contra Spiritum Sanctum, non remittetur ei, neque in hoc sæculo, neque in futuro. 33Aut facite arborem bonam, et fructum ejus bonum: aut facite arborem malam, et fructum ejus malum: siquidem ex fructu arbor agnoscitur. 34Progenies viperarum, quomodo potestis bona loqui, cum sitis mali? ex abundantia enim cordis os loquitur. 35Bonus homo de bono thesauro profert bona: et malus homo de malo thesauro profert mala. 36Dico autem vobis quoniam omne verbum otiosum, quod locuti fuerint homines, reddent rationem de eo in die judicii. 37Ex verbis enim tuis justificaberis et ex verbis tuis condemnaberis.
38Tunc responderunt ei quidam de scribis et pharisæis, dicentes: Magister, volumus a te signum videre. 39Qui respondens ait illis: Generatio mala et adultera signum quærit: et signum non dabitur ei, nisi signum Jonæ prophetæ. 40Sicut enim fuit Jonas in ventre ceti tribus diebus, et tribus noctibus, sic erit Filius hominis in corde terræ tribus diebus et tribus noctibus. 41Viri Ninivitæ surgent in judicio cum generatione ista, et condemnabunt eam: quia pœnitentiam egerunt in prædicatione Jonæ, et ecce plus quam Jonas hic. 42Regina austri surget in judicio cum generatione ista, et condemnabit eam: quia venit a finibus terræ audire sapientiam Salomonis, et ecce plus quam Salomon hic. 43Cum autem immundus spiritus exierit ab homine, ambulat per loca arida, quærens requiem, et non invenit. 44Tunc dicit: Revertar in domum meam, unde exivi. Et veniens invenit eam vacantem, scopis mundatam, et ornatam. 45Tunc vadit, et assumit septem alios spiritus secum nequiores se, et intrantes habitant ibi: et fiunt novissima hominis illius pejora prioribus. Sic erit et generationi huic pessimæ.
46Adhuc eo loquente ad turbas, ecce mater ejus et fratres stabant foris, quærentes loqui ei. 47Dixit autem ei quidam: Ecce mater tua, et fratres tui foris stant quærentes te. 48At ipse respondens dicenti sibi, ait: Quæ est mater mea, et qui sunt fratres mei? 49Et extendens manum in discipulos suos, dixit: Ecce mater mea, et fratres mei. 50Quicumque enim fecerit voluntatem Patris mei, qui in cælis est, ipse meus frater, et soror, et mater est.
1In illo die exiens Jesus de domo, sedebat secus mare. 2Et congregatæ sunt ad eum turbæ multæ, ita ut naviculam ascendens sederet: et omnis turba stabat in littore, 3et locutus est eis multa in parabolis, dicens: Ecce exiit qui seminat, seminare. 4Et dum seminat, quædam ceciderunt secus viam, et venerunt volucres cæli, et comederunt ea. 5Alia autem ceciderunt in petrosa, ubi non habebant terram multam: et continuo exorta sunt, quia non habebant altitudinem terræ: 6sole autem orto æstuaverunt; et quia non habebant radicem, aruerunt. 7Alia autem ceciderunt in spinas: et creverunt spinæ, et suffocaverunt ea. 8Alia autem ceciderunt in terram bonam: et dabant fructum, aliud centesimum, aliud sexagesimum, aliud trigesimum. 9Qui habet aures audiendi, audiat.
10Et accedentes discipuli dixerunt ei: Quare in parabolis loqueris eis? 11Qui respondens, ait illis: Quia vobis datum est nosse mysteria regni cælorum: illis autem non est datum. 12Qui enim habet, dabitur ei, et abundabit: qui autem non habet, et quod habet auferetur ab eo. 13Ideo in parabolis loquor eis: quia videntes non vident, et audientes non audiunt, neque intelligunt. 14Et adimpletur in eis prophetia Isaiæ, dicentis:
Auditu audietis, et non intelligetis:
et videntes videbitis, et non videbitis.
15Incrassatum est enim cor populi hujus,
et auribus graviter audierunt,
et oculos suos clauserunt:
nequando videant oculis, et auribus audiant,
et corde intelligant, et convertantur,
et sanem eos.
16Vestri autem beati oculi quia vident, et aures vestræ quia audiunt. 17Amen quippe dico vobis, quia multi prophetæ et justi cupierunt videre quæ videtis, et non viderunt: et audire quæ auditis, et non audierunt.
18Vos ergo audite parabolam seminantis. 19Omnis qui audit verbum regni, et non intelligit, venit malus, et rapit quod seminatum est in corde ejus: hic est qui secus viam seminatus est. 20Qui autem super petrosa seminatus est, hic est qui verbum audit, et continuo cum gaudio accipit illud: 21non habet autem in se radicem, sed est temporalis: facta autem tribulatione et persecutione propter verbum, continuo scandalizatur. 22Qui autem seminatus est in spinis, hic est qui verbum audit, et sollicitudo sæculi istius, et fallacia divitiarum suffocat verbum, et sine fructu efficitur. 23Qui vero in terram bonam seminatus est, hic est qui audit verbum, et intelligit, et fructum affert, et facit aliud quidem centesimum, aliud autem sexagesimum, aliud vero trigesimum.
24Aliam parabolam proposuit illis, dicens: Simile factum est regnum cælorum homini, qui seminavit bonum semen in agro suo: 25cum autem dormirent homines, venit inimicus ejus, et superseminavit zizania in medio tritici, et abiit. 26Cum autem crevisset herba, et fructum fecisset, tunc apparuerunt et zizania. 27Accedentes autem servi patrisfamilias, dixerunt ei: Domine, nonne bonum semen seminasti in agro tuo? unde ergo habet zizania? 28Et ait illis: Inimicus homo hoc fecit. Servi autem dixerunt ei: Vis, imus, et colligimus ea? 29Et ait: Non: ne forte colligentes zizania, eradicetis simul cum eis et triticum. 30Sinite utraque crescere usque ad messem, et in tempore messis dicam messoribus: Colligite primum zizania, et alligate ea in fasciculos ad comburendum: triticum autem congregate in horreum meum.
31Aliam parabolam proposuit eis dicens: Simile est regnum cælorum grano sinapis, quod accipiens homo seminavit in agro suo: 32quod minimum quidem est omnibus seminibus: cum autem creverit, majus est omnibus oleribus, et fit arbor, ita ut volucres cæli veniant, et habitent in ramis ejus. 33Aliam parabolam locutus est eis: Simile est regnum cælorum fermento, quod acceptum mulier abscondit in farinæ satis tribus, donec fermentatum est totum. 34Hæc omnia locutus est Jesus in parabolis ad turbas: et sine parabolis non loquebatur eis: 35ut impleretur quod dictum erat per prophetam dicentem: Aperiam in parabolis os meum; eructabo abscondita a constitutione mundi.
36Tunc, dimissis turbis, venit in domum: et accesserunt ad eum discipuli ejus, dicentes: Edissere nobis parabolam zizaniorum agri. 37Qui respondens ait illis: Qui seminat bonum semen, est Filius hominis. 38Ager autem est mundus. Bonum vero semen, hi sunt filii regnum. Zizania autem, filii sunt nequam. 39Inimicus autem, qui seminavit ea, est diabolus. Messis vero, consummatio sæculi est. Messores autem, angeli sunt. 40Sicut ergo colliguntur zizania, et igni comburuntur: sic erit in consummatione sæculi. 41Mittet Filius hominis angelos suos, et colligent de regno ejus omnia scandala, et eos qui faciunt iniquitatem: 42et mittent eos in caminum ignis. Ibi erit fletus et stridor dentium. 43Tunc justi fulgebunt sicut sol in regno Patris eorum. Qui habet aures audiendi, audiat.
44Simile est regnum cælorum thesauro abscondito in agro: quem qui invenit homo, abscondit, et præ gaudio illius vadit, et vendit universa quæ habet, et emit agrum illum. 45Iterum simile est regnum cælorum homini negotiatori, quærenti bonas margaritas. 46Inventa autem una pretiosa margarita, abiit, et vendidit omnia quæ habuit, et emit eam.
47Iterum simile est regnum cælorum sagenæ missæ in mare, et ex omni genere piscium congreganti. 48Quam, cum impleta esset, educentes, et secus littus sedentes, elegerunt bonis in vasa, malos autem foras miserunt. 49Sic erit in consummatione sæculi: exibunt angeli, et separabunt malos de medio justorum, 50et mittent eos in caminum ignis: ibi erit fletus, et stridor dentium. 51Intellexistis hæc omnia? Dicunt ei: Etiam. 52Ait illis: Ideo omnis scriba doctus in regno cælorum, similis est homini patrifamilias, qui profert de thesauro suo nova et vetera. 53Et factum est, cum consummasset Jesus parabolas istas, transiit inde.
54Et veniens in patriam suam, docebat eos in synagogis eorum, ita ut mirarentur, et dicerent: Unde huic sapientia hæc, et virtutes? 55Nonne hic est fabri filius? nonne mater ejus dicitur Maria, et fratres ejus, Jacobus, et Joseph, et Simon, et Judas? 56et sorores ejus, nonne omnes apud nos sunt? unde ergo huic omnia ista? 57Et scandalizabantur in eo. Jesus autem dixit eis: Non est propheta sine honore, nisi in patria sua, et in domo sua. 58Et non fecit ibi virtutes multas propter incredulitatem illorum.
1In illo tempore audivit Herodes tetrarcha famam Jesu: 2et ait pueris suis: Hic est Joannes Baptista: ipse surrexit a mortuis, et ideo virtutes operantur in eo. 3Herodes enim tenuit Joannem, et alligavit eum: et posuit in carcerem propter Herodiadem uxorem fratris sui. 4Dicebat enim illi Joannes: Non licet tibi habere eam. 5Et volens illum occidere, timuit populum: quia sicut prophetam eum habebant. 6Die autem natalis Herodis saltavit filia Herodiadis in medio, et placuit Herodi: 7unde cum juramento pollicitus est ei dare quodcumque postulasset ab eo. 8At illa præmonita a matre sua: Da mihi, inquit, hic in disco caput Joannis Baptistæ. 9Et contristatus est rex: propter juramentum autem, et eos qui pariter recumbebant, jussit dari. 10Misitque et decollavit Joannem in carcere. 11Et allatum est caput ejus in disco, et datum est puellæ, et attulit matri suæ. 12Et accedentes discipuli ejus, tulerunt corpus ejus, et sepelierunt illud: et venientes nuntiaverunt Jesu.
13Quod cum audisset Jesus, secessit inde in navicula, in locum desertum seorsum: et cum audissent turbæ, secutæ sunt eum pedestres de civitatibus. 14Et exiens vidit turbam multam, et misertus est eis, et curavit languidos eorum. 15Vespere autem facto, accesserunt ad eum discipuli ejus, dicentes: Desertus est locus, et hora jam præteriit: dimitte turbas, ut euntes in castella, emant sibi escas. 16Jesus autem dixit eis: Non habent necesse ire: date illis vos manducare. 17Responderunt ei: Non habemus hic nisi quinque panes et duos pisces. 18Qui ait eis: Afferte mihi illos huc. 19Et cum jussisset turbam discumbere super fœnum, acceptis quinque panibus et duobus piscibus, aspiciens in cælum benedixit, et fregit, et dedit discipulis panes, discipuli autem turbis. 20Et manducaverunt omnes, et saturati sunt. Et tulerunt reliquias, duodecim cophinos fragmentorum plenos. 21Manducantium autem fuit numerus quinque millia virorum, exceptis mulieribus et parvulis.
22Et statim compulit Jesus discipulos ascendere in naviculam, et præcedere eum trans fretum, donec dimitteret turbas. 23Et dimissa turba, ascendit in montem solus orare. Vespere autem facto solus erat ibi: 24navicula autem in medio mari jactabatur fluctibus: erat enim contrarius ventus. 25Quarta enim vigilia noctis, venit ad eos ambulans super mare. 26Et videntes eum super mare ambulantem, turbati sunt, dicentes: Quia phantasma est. Et præ timore clamaverunt. 27Statimque Jesus locutus est eis, dicens: Habete fiduciam: ego sum, nolite timere. 28Respondens autem Petrus, dixit: Domine, si tu es, jube me ad te venire super aquas. 29At ipse ait: Veni. Et descendens Petrus de navicula, ambulabat super aquam ut veniret ad Jesum. 30Videns vero ventum validum, timuit: et cum cœpisset mergi, clamavit dicens: Domine, salvum me fac. 31Et continuo Jesus extendens manum, apprehendit eum: et ait illi: Modicæ fidei, quare dubitasti? 32Et cum ascendissent in naviculam, cessavit ventus. 33Qui autem in navicula erant, venerunt, et adoraverunt eum, dicentes: Vere Filius Dei es. 34Et cum transfretassent, venerunt in terram Genesar. 35Et cum cognovissent eum viri loci illius, miserunt in universam regionem illam, et obtulerunt ei omnes male habentes: 36et rogabant eum ut vel fimbriam vestimenti ejus tangerent. Et quicumque tetigerunt, salvi facti sunt.
1Tunc accesserunt ad eum ab Jerosolymis scribæ et pharisæi, dicentes: 2Quare discipuli tui transgrediuntur traditionem seniorum? non enim lavant manus suas cum panem manducant. 3Ipse autem respondens ait illis: Quare et vos transgredimini mandatum Dei propter traditionem vestram? Nam Deus dixit: 4Honora patrem, et matrem: et, Qui maledixerit patri, vel matri, morte moriatur. 5Vos autem dicitis: Quicumque dixerit patri, vel matri: Munus, quodcumque est ex me, tibi proderit: 6et non honorificabit patrem suum, aut matrem suam: et irritum fecistis mandatum Dei propter traditionem vestram. 7Hypocritæ, bene prophetavit de vobis Isaias, dicens:
8Populus hic labiis me honorat:
cor autem eorum longe est a me.
9Sine causa autem colunt me,
docentes doctrinas et mandata hominum.
10Et convocatis ad se turbis, dixit eis: Audite, et intelligite. 11Non quod intrat in os, coinquinat hominem: sed quod procedit ex ore, hoc coinquinat hominem. 12Tunc accedentes discipuli ejus, dixerunt ei: Scis quia pharisæi audito verbo hoc, scandalizati sunt? 13At ille respondens ait: Omnis plantatio, quam non plantavit Pater meus cælestis, eradicabitur. 14Sinite illos: cæci sunt, et duces cæcorum; cæcus autem si cæco ducatum præstet, ambo in foveam cadunt. 15Respondens autem Petrus dixit ei: Edissere nobis parabolam istam. 16At ille dixit: Adhuc et vos sine intellectu estis? 17Non intelligitis quia omne quod in os intrat, in ventrem vadit, et in secessum emittitur? 18Quæ autem procedunt de ore, de corde exeunt, et ea coinquinant hominem: 19de corde enim exeunt cogitationes malæ, homicidia, adulteria, fornicationes, furta, falsa testimonia, blasphemiæ: 20hæc sunt, quæ coinquinant hominem. Non lotis autem manibus manducare, non coinquinat hominem.
21Et egressus inde Jesus secessit in partes Tyri et Sidonis. 22Et ecce mulier chananæa a finibus illis egressa clamavit, dicens ei: Miserere mei, Domine fili David: filia mea male a dæmonio vexatur. 23Qui non respondit ei verbum. Et accedentes discipuli ejus rogabant eum dicentes: Dimitte eam: quia clamat post nos. 24Ipse autem respondens ait: Non sum missus nisi ad oves, quæ perierunt domus Israël. 25At illa venit, et adoravit eum, dicens: Domine, adjuva me. 26Qui respondens ait: Non est bonum sumere panem filiorum, et mittere canibus. 27At illa dixit: Etiam Domine: nam et catelli edunt de micis quæ cadunt de mensa dominorum suorum. 28Tunc respondens Jesus, ait illi: O mulier, magna est fides tua: fiat tibi sicut vis. Et sanata est filia ejus ex illa hora.
29Et cum transisset inde Jesus, venit secus mare Galilææ: et ascendens in montem, sedebat ibi. 30Et accesserunt ad eum turbæ multæ, habentes secum mutos, cæcos, claudos, debiles, et alios multos: et projecerunt eos ad pedes ejus, et curavit eos, 31ita ut turbæ mirarentur, videntes mutos loquentes, claudos ambulantes, cæcos videntes: et magnificabant Deum Israël. 32Jesus autem, convocatis discipulis suis, dixit: Misereor turbæ, quia triduo jam perseverant mecum, et non habent quod manducent: et dimittere eos jejunos nolo, ne deficiant in via. 33Et dicunt ei discipuli: Unde ergo nobis in deserto panes tantos, ut saturemus turbam tantam? 34Et ait illis Jesus: Quot habetis panes? At illi dixerunt: Septem, et paucos pisciculos. 35Et præcepit turbæ ut discumberent super terram. 36Et accipiens septem panes, et pisces, et gratias agens, fregit, et dedit discipulis suis, et discipuli dederunt populo. 37Et comederunt omnes, et saturati sunt. Et quod superfuit de fragmentis, tulerunt septem sportas plenas. 38Erant autem qui manducaverunt quatuor millia hominum, extra parvulos et mulieres. 39Et, dimissa turba, ascendit in naviculam: et venit in fines Magedan.
1Et accesserunt ad eum pharisæi et sadducæi tentantes: et rogaverunt eum ut signum de cælo ostenderet eis. 2At ille respondens, ait illis: Facto vespere dicitis: Serenum erit, rubicundum est enim cælum. 3Et mane: Hodie tempestas, rutilat enim triste cælum. 4Faciem ergo cæli dijudicare nostis: signa autem temporum non potestis scire? Generatio mala et adultera signum quærit: et signum non dabitur ei, nisi signum Jonæ prophetæ. Et relictis illis, abiit.
5Et cum venissent discipuli ejus trans fretum, obliti sunt panes accipere. 6Qui dixit illis: Intuemini, et cavete a fermento pharisæorum et sadducæorum. 7At illi cogitabant intra se dicentes: Quia panes non accepimus. 8Sciens autem Jesus, dixit: Quid cogitatis intra vos modicæ fidei, quia panes non habetis? 9Nondum intelligitis, neque recordamini quinque panum in quinque millia hominum, et quot cophinos sumpsistis? 10neque septem panum in quatuor millia hominum, et quot sportas sumpsistis? 11Quare non intelligitis, quia non de pane dixi vobis: Cavete a fermento pharisæorum et sadducæorum? 12Tunc intellexerunt quia non dixerit cavendum a fermento panum, sed a doctrina pharisæorum et sadducæorum.
13Venit autem Jesus in partes Cæsareæ Philippi: et interrogabat discipulos suos, dicens: Quem dicunt homines esse Filium hominis? 14At illi dixerunt: Alii Joannem Baptistam, alii autem Eliam, alii vero Jeremiam, aut unum ex prophetis. 15Dicit illis Jesus: Vos autem, quem me esse dicitis? 16Respondens Simon Petrus dixit: Tu es Christus, Filius Dei vivi. 17Respondens autem Jesus, dixit ei: Beatus es Simon Bar Jona: quia caro et sanguis non revelavit tibi, sed Pater meus, qui in cælis est. 18Et ego dico tibi, quia tu es Petrus, et super hanc petram ædificabo Ecclesiam meam, et portæ inferi non prævalebunt adversus eam. 19Et tibi dabo claves regni cælorum. Et quodcumque ligaveris super terram, erit ligatum et in cælis: et quodcumque solveris super terram, erit solutum et in cælis. 20Tunc præcepit discipulis suis ut nemini dicerent quia ipse esset Jesus Christus.
21Exinde cœpit Jesus ostendere discipulis suis, quia oporteret eum ire Jerosolymam, et multa pati a senioribus, et scribis, et principibus sacerdotum, et occidi, et tertia die resurgere. 22Et assumens eum Petrus, cœpit increpare illum dicens: Absit a te, Domine: non erit tibi hoc. 23Qui conversus, dixit Petro: Vade post me Satana, scandalum es mihi: quia non sapis ea quæ Dei sunt, sed ea quæ hominum. 24Tunc Jesus dixit discipulis suis: Si quis vult post me venire, abneget semetipsum, et tollat crucem suam, et sequatur me. 25Qui enim voluerit animam suam salvam facere, perdet eam: qui autem perdiderit animam suam propter me, inveniet eam. 26Quid enim prodest homini, si mundum universum lucretur, animæ vero suæ detrimentum patiatur? aut quam dabit homo commutationem pro anima sua? 27Filius enim hominis venturus est in gloria Patris sui cum angelis suis: et tunc reddet unicuique secundum opera ejus. 28Amen dico vobis, sunt quidam de hic stantibus, qui non gustabunt mortem, donec videant Filium hominis venientem in regno suo.
1Et post dies sex assumit Jesus Petrum, et Jacobum, et Joannem fratrem ejus, et ducit illos in montem excelsum seorsum: 2et transfiguratus est ante eos. Et resplenduit facies ejus sicut sol: vestimenta autem ejus facta sunt alba sicut nix. 3Et ecce apparuerunt illis Moyses et Elias cum eo loquentes. 4Respondens autem Petrus, dixit ad Jesum: Domine, bonum est nos hic esse: si vis, faciamus tria tabernacula, tibi unum, Moysi unum, et Eliæ unum. 5Adhuc eo loquente, ecce nubes lucida obumbravit eos. Et ecce vox de nube, dicens: Hic est Filius meus dilectus, in quo mihi bene complacui: ipsum audite. 6Et audientes discipuli ceciderunt in faciem suam, et timuerunt valde. 7Et accessit Jesus, et tetigit eos: dixitque eis: Surgite, et nolite timere. 8Levantes autem oculos suos, neminem viderunt, nisi solum Jesum. 9Et descendentibus illis de monte, præcepit eis Jesus, dicens: Nemini dixeritis visionem, donec Filius hominis a mortuis resurgat. 10Et interrogaverunt eum discipuli, dicentes: Quid ergo scribæ dicunt, quod Eliam oporteat primum venire? 11At ille respondens, ait eis: Elias quidem venturus est, et restituet omnia. 12Dico autem vobis, quia Elias jam venit, et non cognoverunt eum, sed fecerunt in eo quæcumque voluerunt. Sic et Filius hominis passurus est ab eis. 13Tunc intellexerunt discipuli, quia de Joanne Baptista dixisset eis.
14Et cum venisset ad turbam, accessit ad eum homo genibus provolutus ante eum, dicens: Domine, miserere filio meo, quia lunaticus est, et male patitur: nam sæpe cadit in ignem, et crebro in aquam. 15Et obtuli eum discipulis tuis, et non potuerunt curare eum. 16Respondens autem Jesus, ait: O generatio incredula, et perversa, quousque ero vobiscum? usquequo patiar vos? Afferte huc illum ad me. 17Et increpavit illum Jesus, et exiit ab eo dæmonium, et curatus est puer ex illa hora. 18Tunc accesserunt discipuli ad Jesum secreto, et dixerunt: Quare nos non potuimus ejicere illum? 19Dixit illis Jesus: Propter incredulitatem vestram. Amen quippe dico vobis, si habueritis fidem sicut granum sinapis, dicetis monti huic: Transi hinc illuc, et transibit, et nihil impossibile erit vobis. 20Hoc autem genus non ejicitur nisi per orationem et jejunium.
21Conversantibus autem eis in Galilæa, dixit illis Jesus: Filius hominis tradendus est in manus hominum: 22et occident eum, et tertia die resurget. Et contristati sunt vehementer.
23Et cum venissent Capharnaum, accesserunt qui didrachma accipiebant ad Petrum, et dixerunt ei: Magister vester non solvit didrachma? 24Ait: Etiam. Et cum intrasset in domum, prævenit eum Jesus, dicens: Quid tibi videtur Simon? reges terræ a quibus accipiunt tributum vel censum? a filiis suis, an ab alienis? 25Et ille dixit: Ab alienis. Dixit illi Jesus: Ergo liberi sunt filii. 26Ut autem non scandalizemus eos, vade ad mare, et mitte hamum: et eum piscem, qui primus ascenderit, tolle: et aperto ore ejus, invenies staterem: illum sumens, da eis pro me et te.
1In illa hora accesserunt discipuli ad Jesum, dicentes: Quis, putas, major est in regno cælorum? 2Et advocans Jesus parvulum, statuit eum in medio eorum, 3et dixit: Amen dico vobis, nisi conversi fueritis, et efficiamini sicut parvuli, non intrabitis in regnum cælorum. 4Quicumque ergo humiliaverit se sicut parvulus iste, hic est major in regno cælorum. 5Et qui susceperit unum parvulum talem in nomine meo, me suscipit: 6qui autem scandalizaverit unum de pusillis istis, qui in me credunt, expedit ei ut suspendatur mola asinaria in collo ejus, et demergatur in profundum maris. 7Væ mundo a scandalis! Necesse est enim ut veniant scandala: verumtamen væ homini illi, per quem scandalum venit. 8Si autem manus tua, vel pes tuus scandalizat te, abscide eum, et projice abs te: bonum tibi est ad vitam ingredi debilem, vel claudum, quam duas manus vel duos pedes habentem mitti in ignem æternum. 9Et si oculus tuus scandalizat te, erue eum, et projice abs te: bonum tibi est cum uno oculo in vitam intrare, quam duos oculos habentem mitti in gehennam ignis. 10Videte ne contemnatis unum ex his pusillis: dico enim vobis, quia angeli eorum in cælis semper vident faciem Patris mei, qui in cælis est. 11Venit enim Filius hominis salvare quod perierat. 12Quid vobis videtur? si fuerint alicui centum oves, et erravit una ex eis: nonne relinquit nonaginta novem in montibus, et vadit quærere eam quæ erravit? 13Et si contigerit ut inveniat eam: amen dico vobis, quia gaudet super eam magis quam super nonaginta novem, quæ non erraverunt. 14Sic non est voluntas ante Patrem vestrum, qui in cælis est, ut pereat unus de pusillis istis.
15Si autem peccaverit in te frater tuus, vade, et corripe eum inter te, et ipsum solum: si te audierit, lucratus eris fratrem tuum. 16Si autem te non audierit, adhibe tecum adhuc unum, vel duos, ut in ore duorum, vel trium testium stet omne verbum. 17Quod si non audierit eos: dic ecclesiæ. Si autem ecclesiam non audierit, sit tibi sicut ethnicus et publicanus. 18Amen dico vobis, quæcumque alligaveritis super terram, erunt ligata et in cælo: et quæcumque solveritis super terram, erunt soluta et in cælo. 19Iterum dico vobis, quia si duo ex vobis consenserint super terram, de omni re quamcumque petierint, fiet illis a Patre meo, qui in cælis est. 20Ubi enim sunt duo vel tres congregati in nomine meo, ibi sum in medio eorum.
21Tunc accedens Petrus ad eum, dixit: Domine, quoties peccabit in me frater meus, et dimittam ei? usque septies? 22Dicit illi Jesus: Non dico tibi usque septies: sed usque septuagies septies. 23Ideo assimilatum est regnum cælorum homini regi, qui voluit rationem ponere cum servis suis. 24Et cum cœpisset rationem ponere, oblatus est ei unus, qui debebat ei decem millia talenta. 25Cum autem non haberet unde redderet, jussit eum dominus ejus venundari, et uxorem ejus, et filios, et omnia quæ habebat, et reddi. 26Procidens autem servus ille, orabat eum, dicens: Patientiam habe in me, et omnia reddam tibi. 27Misertus autem dominus servi illius, dimisit eum, et debitum dimisit ei. 28Egressus autem servus ille invenit unum de conservis suis, qui debebat ei centum denarios: et tenens suffocavit eum, dicens: Redde quod debes. 29Et procidens conservus ejus, rogabat eum, dicens: Patientiam habe in me, et omnia reddam tibi. 30Ille autem noluit: sed abiit, et misit eum in carcerem donec redderet debitum. 31Videntes autem conservi ejus quæ fiebant, contristati sunt valde: et venerunt, et narraverunt domino suo omnia quæ facta fuerant. 32Tunc vocavit illum dominus suus: et ait illi: Serve nequam, omne debitum dimisi tibi quoniam rogasti me: 33nonne ergo oportuit et te misereri conservi tui, sicut et ego tui misertus sum? 34Et iratus dominus ejus tradidit eum tortoribus, quoadusque redderet universum debitum. 35Sic et Pater meus cælestis faciet vobis, si non remiseritis unusquisque fratri suo de cordibus vestris.
1Et factum est, cum consummasset Jesus sermones istos, migravit a Galilæa, et venit in fines Judææ trans Jordanem, 2et secutæ sunt eum turbæ multæ, et curavit eos ibi. 3Et accesserunt ad eum pharisæi tentantes eum, et dicentes: Si licet homini dimittere uxorem suam, quacumque ex causa? 4Qui respondens, ait eis: Non legistis, quia qui fecit hominem ab initio, masculum et feminam fecit eos? Et dixit: 5Propter hoc dimittet homo patrem, et matrem, et adhærebit uxori suæ, et erunt duo in carne una. 6Itaque jam non sunt duo, sed una caro. Quod ergo Deus conjunxit, homo non separet. 7Dicunt illi: Quid ergo Moyses mandavit dare libellum repudii, et dimittere? 8Ait illis: Quoniam Moyses ad duritiam cordis vestri permisit vobis dimittere uxores vestras: ab initio autem non fuit sic. 9Dico autem vobis, quia quicumque dimiserit uxorem suam, nisi ob fornicationem, et aliam duxerit, mœchatur: et qui dimissam duxerit, mœchatur. 10Dicunt ei discipuli ejus: Si ita est causa hominis cum uxore, non expedit nubere. 11Qui dixit illis: Non omnes capiunt verbum istud, sed quibus datum est. 12Sunt enim eunuchi, qui de matris utero sic nati sunt: et sunt eunuchi, qui facti sunt ab hominibus: et sunt eunuchi, qui seipsos castraverunt propter regnum cælorum. Qui potest capere capiat.
13Tunc oblati sunt ei parvuli, ut manus eis imponeret, et oraret. Discipuli autem increpabant eos. 14Jesus vero ait eis: Sinite parvulos, et nolite eos prohibere ad me venire: talium est enim regnum cælorum. 15Et cum imposuisset eis manus, abiit inde.
16Et ecce unus accedens, ait illi: Magister bone, quid boni faciam ut habeam vitam æternam? 17Qui dixit ei: Quid me interrogas de bono? Unus est bonus, Deus. Si autem vis ad vitam ingredi, serva mandata. 18Dicit illi: Quæ? Jesus autem dixit: Non homicidium facies; non adulterabis; non facies furtum; non falsum testimonium dices; 19honora patrem tuum, et matrem tuam, et diliges proximum tuum sicut teipsum. 20Dicit illi adolescens: Omnia hæc custodivi a juventute mea: quid adhuc mihi deest? 21Ait illi Jesus: Si vis perfectus esse, vade, vende quæ habes, et da pauperibus, et habebis thesaurum in cælo: et veni, sequere me. 22Cum audisset autem adolescens verbum, abiit tristis: erat enim habens multas possessiones. 23Jesus autem dixit discipulis suis: Amen dico vobis, quia dives difficile intrabit in regnum cælorum. 24Et iterum dico vobis: Facilius est camelum per foramen acus transire, quam divitem intrare in regnum cælorum. 25Auditis autem his, discipuli mirabantur valde, dicentes: Quis ergo poterit salvus esse? 26Aspiciens autem Jesus, dixit illis: Apud homines hoc impossibile est: apud Deum autem omnia possibilia sunt.
27Tunc respondens Petrus, dixit ei: Ecce nos reliquimus omnia, et secuti sumus te: quid ergo erit nobis? 28Jesus autem dixit illis: Amen dico vobis, quod vos, qui secuti estis me, in regeneratione cum sederit Filius hominis in sede majestatis suæ, sedebitis et vos super sedes duodecim, judicantes duodecim tribus Israël. 29Et omnis qui reliquerit domum, vel fratres, aut sorores, aut patrem, aut matrem, aut uxorem, aut filios, aut agros propter nomen meum, centuplum accipiet, et vitam æternam possidebit. 30Multi autem erunt primi novissimi, et novissimi primi.
1Simile est regnum cælorum homini patrifamilias, qui exiit primo mane conducere operarios in vineam suam. 2Conventione autem facta cum operariis ex denario diurno, misit eos in vineam suam. 3Et egressus circa horam tertiam, vidit alios stantes in foro otiosos, 4et dixit illis: Ite et vos in vineam meam, et quod justum fuerit dabo vobis. 5Illi autem abierunt. Iterum autem exiit circa sextam et nonam horam: et fecit similiter. 6Circa undecimam vero exiit, et invenit alios stantes, et dicit illis: Quid hic statis tota die otiosi? 7Dicunt ei: Quia nemo nos conduxit. Dicit illis: Ite et vos in vineam meam. 8Cum sero autem factum esset, dicit dominus vineæ procuratori suo: Voca operarios, et redde illis mercedem incipiens a novissimis usque ad primos. 9Cum venissent ergo qui circa undecimam horam venerant, acceperunt singulos denarios. 10Venientes autem et primi, arbitrati sunt quod plus essent accepturi: acceperunt autem et ipsi singulos denarios. 11Et accipientes murmurabant adversus patremfamilias, 12dicentes: Hi novissimi una hora fecerunt, et pares illos nobis fecisti, qui portavimus pondus diei, et æstus. 13At ille respondens uni eorum, dixit: Amice, non facio tibi injuriam: nonne ex denario convenisti mecum? 14Tolle quod tuum est, et vade: volo autem et huic novissimo dare sicut et tibi. 15Aut non licet mihi quod volo, facere? an oculus tuus nequam est, quia ego bonus sum? 16Sic erunt novissimi primi, et primi novissimi. Multi enim sunt vocati, pauci vero electi.
17Et ascendens Jesus Jerosolymam, assumpsit duodecim discipulos secreto, et ait illis: 18Ecce ascendimus Jerosolymam, et Filius hominis tradetur principibus sacerdotum, et scribis, et condemnabunt eum morte, 19et tradent eum gentibus ad illudendum, et flagellandum, et crucifigendum, et tertia die resurget.
20Tunc accessit ad eum mater filiorum Zebedæi cum filiis suis, adorans et petens aliquid ab eo. 21Qui dixit ei: Quid vis? Ait illi: Dic ut sedeant hi duo filii mei, unus ad dexteram tuam, et unus ad sinistram in regno tuo. 22Respondens autem Jesus, dixit: Nescitis quid petatis. Potestis bibere calicem, quem ego bibiturus sum? Dicunt ei: Possumus. 23Ait illis: Calicem quidem meum bibetis: sedere autem ad dexteram meam vel sinistram non est meum dare vobis, sed quibus paratum est a Patre meo. 24Et audientes decem, indignati sunt de duobus fratribus. 25Jesus autem vocavit eos ad se, et ait: Scitis quia principes gentium dominantur eorum: et qui majores sunt, potestatem exercent in eos. 26Non ita erit inter vos: sed quicumque voluerit inter vos major fieri, sit vester minister: 27et qui voluerit inter vos primus esse, erit vester servus. 28Sicut Filius hominis non venit ministrari, sed ministrare, et dare animam suam redemptionem pro multis.
29Et egredientibus illis ab Jericho, secuta est eum turba multa, 30et ecce duo cæci sedentes secus viam audierunt quia Jesus transiret: et clamaverunt, dicentes: Domine, miserere nostri, fili David. 31Turba autem increpabat eos ut tacerent. At illi magis clamabant, dicentes: Domine, miserere nostri, fili David. 32Et stetit Jesus, et vocavit eos, et ait: Quid vultis ut faciam vobis? 33Dicunt illi: Domine, ut aperiantur oculi nostri. 34Misertus autem eorum Jesus, tetigit oculos eorum. Et confestim viderunt, et secuti sunt eum.
1Et cum appropinquassent Jerosolymis, et venissent Bethphage ad montem Oliveti: tunc Jesus misit duos discipulos, 2dicens eis: Ite in castellum, quod contra vos est, et statim invenietis asinam alligatam, et pullum cum ea: solvite, et adducite mihi: 3et si quis vobis aliquid dixerit, dicite quia Dominus his opus habet: et confestim dimittet eos. 4Hoc autem totum factum est, ut adimpleretur quod dictum est per prophetam dicentem:
5Dicite filiæ Sion:
Ecce rex tuus venit tibi
mansuetus, sedens super asinam,
et pullum filium subjugalis.
6Euntes autem discipuli fecerunt sicut præcepit illis Jesus. 7Et adduxerunt asinam, et pullum: et imposuerunt super eos vestimenta sua, et eum desuper sedere fecerunt. 8Plurima autem turba straverunt vestimenta sua in via: alii autem cædebant ramos de arboribus, et sternebant in via: 9turbæ autem, quæ præcedebant, et quæ sequebantur, clamabant, dicentes: Hosanna filio David: benedictus, qui venit in nomine Domini: hosanna in altissimis. 10Et cum intrasset Jerosolymam, commota est universa civitas, dicens: Quis est hic? 11Populi autem dicebant: Hic est Jesus propheta a Nazareth Galilææ. 12Et intravit Jesus in templum Dei, et ejiciebat omnes vendentes et ementes in templo, et mensas numulariorum, et cathedras vendentium columbas evertit: 13et dicit eis: Scriptum est: Domus mea domus orationis vocabitur: vos autem fecistis illam speluncam latronum. 14Et accesserunt ad eum cæci, et claudi in templo: et sanavit eos. 15Videntes autem principes sacerdotum et scribæ mirabilia quæ fecit, et pueros clamantes in templo, et dicentes: Hosanna filio David: indignati sunt, 16et dixerunt ei: Audis quid isti dicunt? Jesus autem dixit eis: Utique. Numquam legistis: Quia ex ore infantium et lactentium perfecisti laudem? 17Et relictis illis, abiit foras extra civitatem in Bethaniam: ibique mansit.
18Mane autem revertens in civitatem, esuriit. 19Et videns fici arborem unam secus viam, venit ad eam: et nihil invenit in ea nisi folia tantum, et ait illi: Numquam ex te fructus nascatur in sempiternum. Et arefacta est continuo ficulnea. 20Et videntes discipuli, mirati sunt, dicentes: Quomodo continuo aruit? 21Respondens autem Jesus, ait eis: Amen dico vobis, si habueritis fidem, et non hæsitaveritis, non solum de ficulnea facietis, sed et si monti huic dixeritis: Tolle, et jacta te in mare, fiet. 22Et omnia quæcumque petieritis in oratione credentes, accipietis.
23Et cum venisset in templum, accesserunt ad eum docentem principes sacerdotum, et seniores populi, dicentes: In qua potestate hæc facis? et quis tibi dedit hanc potestatem? 24Respondens Jesus dixit eis: Interrogabo vos et ego unum sermonem: quem si dixeritis mihi, et ego vobis dicam in qua potestate hæc facio. 25Baptismus Joannis unde erat? e cælo, an ex hominibus? At illi cogitabant inter se, dicentes: 26Si dixerimus, e cælo, dicet nobis: Quare ergo non credidistis illi? Si autem dixerimus, ex hominibus, timemus turbam: omnes enim habebant Joannem sicut prophetam. 27Et respondentes Jesu, dixerunt: Nescimus. Ait illis et ipse: Nec ego dico vobis in qua potestate hæc facio.
28Quid autem vobis videtur? Homo quidam habebat duos filios, et accedens ad primum, dixit: Fili, vade hodie, operare in vinea mea. 29Ille autem respondens, ait: Nolo. Postea autem, pœnitentia motus, abiit. 30Accedens autem ad alterum, dixit similiter. At ille respondens, ait: Eo, domine, et non ivit: 31quis ex duobus fecit voluntatem patris? Dicunt ei: Primus. Dicit illis Jesus: Amen dico vobis, quia publicani et meretrices præcedent vos in regnum Dei. 32Venit enim ad vos Joannes in via justitiæ, et non credidistis ei: publicani autem et meretrices crediderunt ei: vos autem videntes nec pœnitentiam habuistis postea, ut crederetis ei.
33Aliam parabolam audite: Homo erat paterfamilias, qui plantavit vineam, et sepem circumdedit ei, et fodit in ea torcular, et ædificavit turrim, et locavit eam agricolis, et peregre profectus est. 34Cum autem tempus fructuum appropinquasset, misit servos suos ad agricolas, ut acciperent fructus ejus. 35Et agricolæ, apprehensis servis ejus, alium ceciderunt, alium occiderunt, alium vero lapidaverunt. 36Iterum misit alios servos plures prioribus, et fecerunt illis similiter. 37Novissime autem misit ad eos filium suum, dicens: Verebuntur filium meum. 38Agricolæ autem videntes filium dixerunt intra se: Hic est hæres, venite, occidamus eum, et habebimus hæreditatem ejus. 39Et apprehensum eum ejecerunt extra vineam, et occiderunt. 40Cum ergo venerit dominus vineæ, quid faciet agricolis illis? 41Aiunt illi: Malos male perdet: et vineam suam locabit aliis agricolis, qui reddant ei fructum temporibus suis. 42Dicit illis Jesus: Numquam legistis in Scripturis:
Lapidem quem reprobaverunt ædificantes,
hic factus est in caput anguli:
a Domino factum est istud,
et est mirabile in oculis nostris?
43Ideo dico vobis, quia auferetur a vobis regnum Dei, et dabitur genti facienti fructus ejus. 44Et qui ceciderit super lapidem istum, confringetur: super quem vero ceciderit, conteret eum. 45Et cum audissent principes sacerdotum et pharisæi parabolas ejus, cognoverunt quod de ipsis diceret. 46Et quærentes eum tenere, timuerunt turbas: quoniam sicut prophetam eum habebant.
1Et respondens Jesus, dixit iterum in parabolis eis, dicens: 2Simile factum est regnum cælorum homini regi, qui fecit nuptias filio suo. 3Et misit servos suos vocare invitatos ad nuptias, et nolebant venire. 4Iterum misit alios servos, dicens: Dicite invitatis: Ecce prandium meum paravi, tauri mei et altilia occisa sunt, et omnia parata: venite ad nuptias. 5Illi autem neglexerunt: et abierunt, alius in villam suam, alius vero ad negotiationem suam: 6reliqui vero tenuerunt servos ejus, et contumeliis affectos occiderunt. 7Rex autem cum audisset, iratus est: et missis exercitibus suis, perdidit homicidas illos, et civitatem illorum succendit. 8Tunc ait servis suis: Nuptiæ quidem paratæ sunt, sed qui invitati erant, non fuerunt digni: 9ite ergo ad exitus viarum, et quoscumque inveneritis, vocate ad nuptias. 10Et egressi servi ejus in vias, congregaverunt omnes quos invenerunt, malos et bonos: et impletæ sunt nuptiæ discumbentium. 11Intravit autem rex ut videret discumbentes, et vidit ibi hominem non vestitum veste nuptiali. 12Et ait illi: Amice, quomodo huc intrasti non habens vestem nuptialem? At ille obmutuit. 13Tunc dicit rex ministris: Ligatis manibus et pedibus ejus, mittite eum in tenebras exteriores: ibi erit fletus et stridor dentium. 14Multi enim sunt vocati, pauci vero electi.
15Tunc abeuntes pharisæi, consilium inierunt ut caperent eum in sermone. 16Et mittunt ei discipulos suos cum Herodianis, dicentes: Magister, scimus quia verax es, et viam Dei in veritate doces, et non est tibi cura de aliquo: non enim respicis personam hominum: 17dic ergo nobis quid tibi videtur, licet censum dare Cæsari, an non? 18Cognita autem Jesus nequitia eorum, ait: Quid me tentatis, hypocritæ? 19ostendite mihi numisma census. At illi obtulerunt ei denarium. 20Et ait illis Jesus: Cujus est imago hæc, et superscriptio? 21Dicunt ei: Cæsaris. Tunc ait illis: Reddite ergo quæ sunt Cæsaris, Cæsari: et quæ sunt Dei, Deo. 22Et audientes mirati sunt, et relicto eo abierunt.
23In illo die accesserunt ad eum sadducæi, qui dicunt non esse resurrectionem: et interrogaverunt eum, 24dicentes: Magister, Moyses dixit: Si quis mortuus fuerit non habens filium, ut ducat frater ejus uxorem illius, et suscitet semen fratri suo. 25Erant autem apud nos septem fratres: et primus, uxore ducta, defunctus est: et non habens semen, reliquit uxorem suam fratri suo. 26Similiter secundus, et tertius usque ad septimum. 27Novissime autem omnium et mulier defuncta est. 28In resurrectione ergo cujus erit de septem uxor? omnes enim habuerunt eam. 29Respondens autem Jesus, ait illis: Erratis nescientes Scripturas, neque virtutem Dei. 30In resurrectione enim neque nubent, neque nubentur: sed erunt sicut angeli Dei in cælo. 31De resurrectione autem mortuorum non legistis quod dictum est a Deo dicente vobis: 32Ego sum Deus Abraham, et Deus Isaac, et Deus Jacob? Non est Deus mortuorum, sed viventium. 33Et audientes turbæ, mirabantur in doctrina ejus.
34Pharisæi autem audientes quod silentium imposuisset sadducæis, convenerunt in unum: 35et interrogavit eum unus ex eis legis doctor, tentans eum: 36Magister, quod est mandatum magnum in lege? 37Ait illi Jesus: Diliges Dominum Deum tuum ex toto corde tuo, et in tota anima tua, et in tota mente tua. 38Hoc est maximum, et primum mandatum. 39Secundum autem simile est huic: Diliges proximum tuum, sicut teipsum. 40In his duobus mandatis universa lex pendet, et prophetæ.
41Congregatis autem pharisæis, interrogavit eos Jesus, 42dicens: Quid vobis videtur de Christo? cujus filius est? Dicunt ei: David. 43Ait illis: Quomodo ergo David in spiritu vocat eum Dominum, dicens: 44Dixit Dominus Domino meo: Sede a dextris meis, donec ponam inimicos tuos scabellum pedum tuorum? 45Si ergo David vocat eum Dominum, quomodo filius ejus est? 46Et nemo poterat ei respondere verbum: neque ausus fuit quisquam ex illa die eum amplius interrogare.
1Tunc Jesus locutus est ad turbas, et ad discipulos suos, 2dicens: Super cathedram Moysi sederunt scribæ et pharisæi. 3Omnia ergo quæcumque dixerint vobis, servate, et facite: secundum opera vero eorum nolite facere: dicunt enim, et non faciunt. 4Alligant enim onera gravia, et importabilia, et imponunt in humeros hominum: digito autem suo nolunt ea movere. 5Omnia vero opera sua faciunt ut videantur ab hominibus: dilatant enim phylacteria sua, et magnificant fimbrias. 6Amant autem primos recubitus in cœnis, et primas cathedras in synagogis, 7et salutationes in foro, et vocari ab hominibus Rabbi. 8Vos autem nolite vocari Rabbi: unus est enim magister vester, omnes autem vos fratres estis. 9Et patrem nolite vocare vobis super terram: unus est enim pater vester qui in cælis est. 10Nec vocemini magistri: quia magister vester unus est, Christus. 11Qui major est vestrum, erit minister vester. 12Qui autem se exaltaverit, humiliabitur: et qui se humiliaverit, exaltabitur.
13Væ autem vobis scribæ et pharisæi hypocritæ, quia clauditis regnum cælorum ante homines! vos enim non intratis, nec introëuntes sinitis intrare. 14Væ vobis scribæ et pharisæi hypocritæ, quia comeditis domos viduarum, orationes longas orantes! propter hoc amplius accipietis judicium. 15Væ vobis scribæ et pharisæi hypocritæ, quia circuitis mare, et aridam, ut faciatis unum proselytum, et cum fuerit factus, facitis eum filium gehennæ duplo quam vos. 16Væ vobis duces cæci, qui dicitis: Quicumque juraverit per templum, nihil est: qui autem juraverit in auro templi, debet. 17Stulti et cæci: quid enim majus est? aurum, an templum, quod sanctificat aurum? 18Et quicumque juraverit in altari, nihil est: quicumque autem juraverit in dono, quod est super illud, debet. 19Cæci: quid enim majus est, donum, an altare, quod sanctificat donum? 20Qui ergo jurat in altari, jurat in eo, et in omnibus quæ super illud sunt. 21Et quicumque juraverit in templo, jurat in illo, et in eo qui habitat in ipso: 22et qui jurat in cælo, jurat in throno Dei, et in eo qui sedet super eum. 23Væ vobis scribæ et pharisæi hypocritæ, qui decimatis mentham, et anethum, et cyminum, et reliquistis quæ graviora sunt legis, judicium, et misericordiam, et fidem! hæc oportuit facere, et illa non omittere. 24Duces cæci, excolantes culicem, camelum autem glutientes. 25Væ vobis scribæ et pharisæi hypocritæ, quia mundatis quod deforis est calicis et paropsidis; intus autem pleni estis rapina et immunditia! 26Pharisæe cæce, munda prius quod intus est calicis, et paropsidis, ut fiat id, quod deforis est, mundum. 27Væ vobis scribæ et pharisæi hypocritæ, quia similes estis sepulchris dealbatis, quæ a foris parent hominibus speciosa, intus vero pleni sunt ossibus mortuorum, et omni spurcitia! 28Sic et vos a foris quidem paretis hominibus justi: intus autem pleni estis hypocrisi et iniquitate. 29Væ vobis scribæ et pharisæi hypocritæ, qui ædificatis sepulchra prophetarum, et ornatis monumenta justorum, 30et dicitis: Si fuissemus in diebus patrum nostrorum, non essemus socii eorum in sanguine prophetarum! 31itaque testimonio estis vobismetipsis, quia filii estis eorum, qui prophetas occiderunt. 32Et vos implete mensuram patrum vestrorum. 33Serpentes, genimina viperarum, quomodo fugietis a judicio gehennæ?
34Ideo ecce ego mitto ad vos prophetas, et sapientes, et scribas, et ex illis occidetis, et crucifigetis, et ex eis flagellabitis in synagogis vestris, et persequemini de civitate in civitatem: 35ut veniat super vos omnis sanguis justus, qui effusus est super terram, a sanguine Abel justi usque ad sanguinem Zachariæ, filii Barachiæ, quem occidistis inter templum et altare. 36Amen dico vobis, venient hæc omnia super generationem istam. 37Jerusalem, Jerusalem, quæ occidis prophetas, et lapidas eos, qui ad te missi sunt, quoties volui congregare filios tuos, quemadmodum gallina congregat pullos suos sub alas, et noluisti? 38Ecce relinquetur vobis domus vestra deserta. 39Dico enim vobis, non me videbitis amodo, donec dicatis: Benedictus, qui venit in nomine Domini.
1Et egressus Jesus de templo, ibat. Et accesserunt discipuli ejus, ut ostenderent ei ædificationes templi. 2Ipse autem respondens dixit illis: Videtis hæc omnia? amen dico vobis, non relinquetur hic lapis super lapidem, qui non destruatur.
3Sedente autem eo super montem Oliveti, accesserunt ad eum discipuli secreto, dicentes: Dic nobis, quando hæc erunt? et quod signum adventus tui, et consummationis sæculi? 4Et respondens Jesus, dixit eis: Videte ne quis vos seducat: 5multi enim venient in nomine meo, dicentes: Ego sum Christus: et multos seducent. 6Audituri enim estis prælia, et opiniones præliorum. Videte ne turbemini: oportet enim hæc fieri, sed nondum est finis: 7consurget enim gens in gentem, et regnum in regnum, et erunt pestilentiæ, et fames, et terræmotus per loca: 8hæc autem omnia initia sunt dolorum.
9Tunc tradent vos in tribulationem, et occident vos: et eritis odio omnibus gentibus propter nomen meum. 10Et tunc scandalizabuntur multi, et invicem tradent, et odio habebunt invicem. 11Et multi pseudoprophetæ surgent, et seducent multos. 12Et quoniam abundavit iniquitas, refrigescet caritas multorum: 13qui autem perseveraverit usque in finem, hic salvus erit. 14Et prædicabitur hoc Evangelium regni in universo orbe, in testimonium omnibus gentibus: et tunc veniet consummatio.
15Cum ergo videritis abominationem desolationis, quæ dicta est a Daniele propheta, stantem in loco sancto, qui legit, intelligat: 16tunc qui in Judæa sunt, fugiant ad montes: 17et qui in tecto, non descendat tollere aliquid de domo sua: 18et qui in agro, non revertatur tollere tunicam suam. 19Væ autem prægnantibus et nutrientibus in illis diebus!
20Orate autem ut non fiat fuga vestra in hieme, vel sabbato: 21erit enim tunc tribulatio magna, qualis non fuit ab initio mundi usque modo, neque fiet. 22Et nisi breviati fuissent dies illi, non fieret salva omnis caro: sed propter electos breviabuntur dies illi. 23Tunc si quis vobis dixerit: Ecce hic est Christus, aut illic: nolite credere. 24Surgent enim pseudochristi, et pseudoprophetæ: et dabunt signa magna, et prodigia, ita ut in errorem inducantur (si fieri potest) etiam electi. 25Ecce prædixi vobis. 26Si ergo dixerint vobis: Ecce in deserto est, nolite exire; Ecce in penetralibus, nolite credere. 27Sicut enim fulgur exit ab oriente, et paret usque in occidentem: ita erit et adventus Filii hominis. 28Ubicumque fuerit corpus, illic congregabuntur et aquilæ.
29Statim autem post tribulationem dierum illorum sol obscurabitur, et luna non dabit lumen suum, et stellæ cadent de cælo, et virtutes cælorum commovebuntur: 30et tunc parebit signum Filii hominis in cælo: et tunc plangent omnes tribus terræ: et videbunt Filium hominis venientem in nubibus cæli cum virtute multa et majestate. 31Et mittet angelos suos cum tuba, et voce magna: et congregabunt electos ejus a quatuor ventis, a summis cælorum usque ad terminos eorum.
32Ab arbore autem fici discite parabolam: cum jam ramus ejus tener fuerit, et folia nata, scitis quia prope est æstas: 33ita et vos cum videritis hæc omnia, scitote quia prope est, in januis. 34Amen dico vobis, quia non præteribit generatio hæc, donec omnia hæc fiant. 35Cælum et terra transibunt, verba autem mea non præteribunt.
36De die autem illa et hora nemo scit, neque angeli cælorum, nisi solus Pater. 37Sicut autem in diebus Noë, ita erit et adventus Filii hominis: 38sicut enim erant in diebus ante diluvium comedentes et bibentes, nubentes et nuptum tradentes, usque ad eum diem, quo intravit Noë in arcam, 39et non cognoverunt donec venit diluvium, et tulit omnes: ita erit et adventus Filii hominis. 40Tunc duo erunt in agro: unus assumetur, et unus relinquetur. 41Duæ molentes in mola: una assumetur, et una relinquetur.
42Vigilate ergo, quia nescitis qua hora Dominus vester venturus sit. 43Illud autem scitote, quoniam si sciret paterfamilias qua hora fur venturus esset, vigilaret utique, et non sineret perfodi domum suam. 44Ideo et vos estote parati: quia qua nescitis hora Filius hominis venturus est. 45Quis, putas, est fidelis servus, et prudens, quem constituit dominus suus super familiam suam ut det illis cibum in tempore? 46Beatus ille servus, quem cum venerit dominus ejus, invenerit sic facientem. 47Amen dico vobis, quoniam super omnia bona sua constituet eum. 48Si autem dixerit malus servus ille in corde suo: Moram fecit dominus meus venire: 49et cœperit percutere conservos suos, manducet autem et bibat cum ebriosis: 50veniet dominus servi illius in die qua non sperat, et hora qua ignorat: 51et dividet eum, partemque ejus ponet cum hypocritis: illic erit fletus et stridor dentium.
1Tunc simile erit regnum cælorum decem virginibus: quæ accipientes lampades suas exierunt obviam sponso et sponsæ. 2Quinque autem ex eis erant fatuæ, et quinque prudentes: 3sed quinque fatuæ, acceptis lampadibus, non sumpserunt oleum secum: 4prudentes vero acceperunt oleum in vasis suis cum lampadibus. 5Moram autem faciente sponso, dormitaverunt omnes et dormierunt. 6Media autem nocte clamor factus est: Ecce sponsus venit, exite obviam ei. 7Tunc surrexerunt omnes virgines illæ, et ornaverunt lampades suas. 8Fatuæ autem sapientibus dixerunt: Date nobis de oleo vestro, quia lampades nostræ extinguuntur. 9Responderunt prudentes, dicentes: Ne forte non sufficiat nobis, et vobis, ite potius ad vendentes, et emite vobis. 10Dum autem irent emere, venit sponsus: et quæ paratæ erant, intraverunt cum eo ad nuptias, et clausa est janua. 11Novissime vero veniunt et reliquæ virgines, dicentes: Domine, domine, aperi nobis. 12At ille respondens, ait: Amen dico vobis, nescio vos. 13Vigilate itaque, quia nescitis diem, neque horam.
14Sicut enim homo peregre proficiscens, vocavit servos suos, et tradidit illis bona sua. 15Et uni dedit quinque talenta, alii autem duo, alii vero unum, unicuique secundum propriam virtutem: et profectus est statim. 16Abiit autem qui quinque talenta acceperat, et operatus est in eis, et lucratus est alia quinque. 17Similiter et qui duo acceperat, lucratus est alia duo. 18Qui autem unum acceperat, abiens fodit in terram, et abscondit pecuniam domini sui. 19Post multum vero temporis venit dominus servorum illorum, et posuit rationem cum eis. 20Et accedens qui quinque talenta acceperat, obtulit alia quinque talenta, dicens: Domine, quinque talenta tradidisti mihi, ecce alia quinque superlucratus sum. 21Ait illi dominus ejus: Euge serve bone, et fidelis: quia super pauca fuisti fidelis, super multa te constituam; intra in gaudium domini tui. 22Accessit autem et qui duo talenta acceperat, et ait: Domine, duo talenta tradidisti mihi, ecce alia duo lucratus sum. 23Ait illi dominus ejus: Euge serve bone, et fidelis: quia super pauca fuisti fidelis, super multa te constituam; intra in gaudium domini tui. 24Accedens autem et qui unum talentum acceperat, ait: Domine, scio quia homo durus es; metis ubi non seminasti, et congregas ubi non sparsisti: 25et timens abii, et abscondi talentum tuum in terra: ecce habes quod tuum est. 26Respondens autem dominus ejus, dixit ei: Serve male, et piger, sciebas quia meto ubi non semino, et congrego ubi non sparsi: 27oportuit ergo te committere pecuniam meam numulariis, et veniens ego recepissem utique quod meum est cum usura. 28Tollite itaque ab eo talentum, et date ei qui habet decem talenta: 29omni enim habenti dabitur, et abundabit: ei autem qui non habet, et quod videtur habere, auferetur ab eo. 30Et inutilem servum ejicite in tenebras exteriores: illic erit fletus, et stridor dentium.
31Cum autem venerit Filius hominis in majestate sua, et omnes angeli cum eo, tunc sedebit super sedem majestatis suæ: 32et congregabuntur ante eum omnes gentes, et separabit eos ab invicem, sicut pastor segregat oves ab hædis: 33et statuet oves quidem a dextris suis, hædos autem a sinistris. 34Tunc dicet rex his qui a dextris ejus erunt: Venite benedicti Patris mei, possidete paratum vobis regnum a constitutione mundi: 35esurivi enim, et dedistis mihi manducare: sitivi, et dedistis mihi bibere: hospes eram, et collegistis me: 36nudus, et cooperuistis me: infirmus, et visitastis me: in carcere eram, et venistis ad me. 37Tunc respondebunt ei justi, dicentes: Domine, quando te vidimus esurientem, et pavimus te: sitientem, et dedimus tibi potum? 38quando autem te vidimus hospitem, et collegimus te: aut nudum, et cooperuimus te? 39aut quando te vidimus infirmum, aut in carcere, et venimus ad te? 40Et respondens rex, dicet illis: Amen dico vobis, quamdiu fecistis uni ex his fratribus meis minimis, mihi fecistis. 41Tunc dicet et his qui a sinistris erunt: Discedite a me maledicti in ignem æternum, qui paratus est diabolo, et angelis ejus: 42esurivi enim, et non dedistis mihi manducare: sitivi, et non desistis mihi potum: 43hospes eram, et non collegistis me: nudus, et non cooperuistis me: infirmus, et in carcere, et non visitastis me. 44Tunc respondebunt ei et ipsi, dicentes: Domine, quando te vidimus esurientem, aut sitientem, aut hospitem, aut nudum, aut infirmum, aut in carcere, et non ministravimus tibi? 45Tunc respondebit illis, dicens: Amen dico vobis: Quamdiu non fecistis uni de minoribus his, nec mihi fecistis. 46Et ibunt hi in supplicium æternum: justi autem in vitam æternam.
1Et factum est: cum consummasset Jesus sermones hos omnes, dixit discipulis suis: 2Scitis quia post biduum Pascha fiet, et Filius hominis tradetur ut crucifigatur. 3Tunc congregati sunt principes sacerdotum, et seniores populi, in atrium principis sacerdotum, qui dicebatur Caiphas: 4et consilium fecerunt ut Jesum dolo tenerent, et occiderent. 5Dicebant autem: Non in die festo, ne forte tumultus fieret in populo.
6Cum autem Jesus esset in Bethania in domo Simonis leprosi, 7accessit ad eum mulier habens alabastrum unguenti pretiosi, et effudit super caput ipsius recumbentis. 8Videntes autem discipuli, indignati sunt, dicentes: Ut quid perditio hæc? 9potuit enim istud venundari multo, et dari pauperibus. 10Sciens autem Jesus, ait illis: Quid molesti estis huic mulieri? opus enim bonum operata est in me. 11Nam semper pauperes habetis vobiscum: me autem non semper habetis. 12Mittens enim hæc unguentum hoc in corpus meum, ad sepeliendum me fecit. 13Amen dico vobis, ubicumque prædicatum fuerit hoc Evangelium in toto mundo, dicetur et quod hæc fecit in memoriam ejus.
14Tunc abiit unus de duodecim, qui dicebatur Judas Iscariotes, ad principes sacerdotum: 15et ait illis: Quid vultis mihi dare, et ego vobis eum tradam? At illi constituerunt ei triginta argenteos. 16Et exinde quærebat opportunitatem ut eum traderet.
17Prima autem die azymorum accesserunt discipuli ad Jesum, dicentes: Ubi vis paremus tibi comedere Pascha? 18At Jesus dixit: Ite in civitatem ad quemdam, et dicite ei: Magister dicit: Tempus meum prope est, apud te facio Pascha cum discipulis meis. 19Et fecerunt discipuli sicut constituit illis Jesus, et paraverunt Pascha. 20Vespere autem facto, discumbebat cum duodecim discipulis suis. 21Et edentibus illis, dixit: Amen dico vobis, quia unus vestrum me traditurus est. 22Et contristati valde, cœperunt singuli dicere: Numquid ego sum Domine? 23At ipse respondens, ait: Qui intingit mecum manum in paropside, hic me tradet. 24Filius quidem hominis vadit, sicut scriptum est de illo: væ autem homini illi, per quem Filius hominis tradetur! bonum erat ei, si natus non fuisset homo ille. 25Respondens autem Judas, qui tradidit eum, dixit: Numquid ego sum Rabbi? Ait illi: Tu dixisti.
26Cœnantibus autem eis, accepit Jesus panem, et benedixit, ac fregit, deditque discipulis suis, et ait: Accipite, et comedite: hoc est corpus meum. 27Et accipiens calicem, gratias egit: et dedit illis, dicens: Bibite ex hoc omnes. 28Hic est enim sanguis meus novi testamenti, qui pro multis effundetur in remissionem peccatorum. 29Dico autem vobis: non bibam amodo de hoc genimine vitis usque in diem illum, cum illud bibam vobiscum novum in regno Patris mei.
30Et hymno dicto, exierunt in montem Oliveti. 31Tunc dicit illis Jesus: Omnes vos scandalum patiemini in me in ista nocte. Scriptum est enim: Percutiam pastorem, et dispergentur oves gregis. 32Postquam autem resurrexero, præcedam vos in Galilæam. 33Respondens autem Petrus, ait illi: Et si omnes scandalizati fuerint in te, ego numquam scandalizabor. 34Ait illi Jesus: Amen dico tibi, quia in hac nocte, antequam gallus cantet, ter me negabis. 35Ait illi Petrus: Etiamsi oportuerit me mori tecum, non te negabo. Similiter et omnes discipuli dixerunt.
36Tunc venit Jesus cum illis in villam, quæ dicitur Gethsemani, et dixit discipulis suis: Sedete hic donec vadam illuc, et orem. 37Et assumpto Petro, et duobus filiis Zebedæi, cœpit contristari et mœstus esse. 38Tunc ait illis: Tristis est anima mea usque ad mortem: sustinete hic, et vigilate mecum. 39Et progressus pusillum, procidit in faciem suam, orans, et dicens: Pater mi, si possibile est, transeat a me calix iste: verumtamen non sicut ego volo, sed sicut tu. 40Et venit ad discipulos suos, et invenit eos dormientes, et dicit Petro: Sic non potuistis una hora vigilare mecum? 41Vigilate, et orate ut non intretis in tentationem. Spiritus quidem promptus est, caro autem infirma. 42Iterum secundo abiit, et oravit, dicens: Pater mi, si non potest hic calix transire nisi bibam illum, fiat voluntas tua. 43Et venit iterum, et invenit eos dormientes: erant enim oculi eorum gravati. 44Et relictis illis, iterum abiit, et oravit tertio, eumdem sermonem dicens. 45Tunc venit ad discipulos suos, et dicit illis: Dormite jam, et requiescite: ecce appropinquavit hora, et Filius hominis tradetur in manus peccatorum. 46Surgite, eamus: ecce appropinquavit qui me tradet.
47Adhuc eo loquente, ecce Judas unus de duodecim venit, et cum eo turba multa cum gladiis et fustibus, missi a principibus sacerdotum, et senioribus populi. 48Qui autem tradidit eum, dedit illis signum, dicens: Quemcumque osculatus fuero, ipse est, tenete eum. 49Et confestim accedens ad Jesum, dixit: Ave Rabbi. Et osculatus est eum. 50Dixitque illi Jesus: Amice, ad quid venisti? Tunc accesserunt, et manus injecerunt in Jesum, et tenuerunt eum. 51Et ecce unus ex his qui erant cum Jesu, extendens manum, exemit gladium suum, et percutiens servum principis sacerdotum amputavit auriculam ejus. 52Tunc ait illi Jesus: Converte gladium tuum in locum suum: omnes enim, qui acceperint gladium, gladio peribunt. 53An putas, quia non possum rogare patrem meum, et exhibebit mihi modo plusquam duodecim legiones angelorum? 54Quomodo ergo implebuntur Scripturæ, quia sic oportet fieri? 55In illa hora dixit Jesus turbis: Tamquam ad latronem existis cum gladiis et fustibus comprehendere me: quotidie apud vos sedebam docens in templo, et non me tenuistis. 56Hoc autem totum factum est, ut adimplerentur Scripturæ prophetarum. Tunc discipuli omnes, relicto eo, fugerunt.
57At illi tenentes Jesum, duxerunt ad Caipham principem sacerdotum, ubi scribæ et seniores convenerant. 58Petrus autem sequebatur eum a longe, usque in atrium principis sacerdotum. Et ingressus intro, sedebat cum ministris, ut videret finem. 59Principes autem sacerdotum, et omne concilium, quærebant falsum testimonium contra Jesum, ut eum morti traderent: 60et non invenerunt, cum multi falsi testes accessissent. Novissime autem venerunt duo falsi testes, 61et dixerunt: Hic dixit: Possum destruere templum Dei, et post triduum reædificare illud. 62Et surgens princeps sacerdotum, ait illi: Nihil respondes ad ea, quæ isti adversum te testificantur? 63Jesus autem tacebat. Et princeps sacerdotum ait illi: Adjuro te per Deum vivum, ut dicas nobis si tu es Christus Filius Dei. 64Dicit illi Jesus: Tu dixisti. Verumtamen dico vobis, amodo videbitis Filium hominis sedentem a dextris virtutis Dei, et venientem in nubibus cæli. 65Tunc princeps sacerdotum scidit vestimenta sua, dicens: Blasphemavit: quid adhuc egemus testibus? ecce nunc audistis blasphemiam: 66quid vobis videtur? At illi respondentes dixerunt: Reus est mortis. 67Tunc exspuerunt in faciem ejus, et colaphis eum ceciderunt, alii autem palmas in faciem ejus dederunt, 68dicentes: Prophetiza nobis Christe, quis est qui te percussit?
69Petrus vero sedebat foris in atrio: et accessit ad eum una ancilla, dicens: Et tu cum Jesu Galilæo eras. 70At ille negavit coram omnibus, dicens: Nescio quid dicis. 71Exeunte autem illo januam, vidit eum alia ancilla, et ait his qui erant ibi: Et hic erat cum Jesu Nazareno. 72Et iterum negavit cum juramento: Quia non novi hominem. 73Et post pusillum accesserunt qui stabant, et dixerunt Petro: Vere et tu ex illis es: nam et loquela tua manifestum te facit. 74Tunc cœpit detestari et jurare quia non novisset hominem. Et continuo gallus cantavit. 75Et recordatus est Petrus verbi Jesu, quod dixerat: Priusquam gallus cantet, ter me negabis. Et egressus foras, flevit amare.
1Mane autem facto, consilium inierunt omnes principes sacerdotum et seniores populi adversus Jesum, ut eum morti traderent. 2Et vinctum adduxerunt eum, et tradiderunt Pontio Pilato præsidi.
3Tunc videns Judas, qui eum tradidit, quod damnatus esset, pœnitentia ductus, retulit triginta argenteos principibus sacerdotum, et senioribus, 4dicens: Peccavi, tradens sanguinem justum. At illi dixerunt: Quid ad nos? tu videris. 5Et projectis argenteis in templo, recessit: et abiens laqueo se suspendit. 6Principes autem sacerdotum, acceptis argenteis, dixerunt: Non licet eos mittere in corbonam: quia pretium sanguinis est. 7Consilio autem inito, emerunt ex illis agrum figuli, in sepulturam peregrinorum. 8Propter hoc vocatus est ager ille, Haceldama, hoc est, Ager sanguinis, usque in hodiernum diem. 9Tunc impletum est quod dictum est per Jeremiam prophetam, dicentem: Et acceperunt triginta argenteos pretium appretiati, quem appretiaverunt a filiis Israël: 10et dederunt eos in agrum figuli, sicut constituit mihi Dominus.
11Jesus autem stetit ante præsidem, et interrogavit eum præses, dicens: Tu es rex Judæorum? Dicit illi Jesus: Tu dicis. 12Et cum accusaretur a principibus sacerdotum et senioribus, nihil respondit. 13Tunc dicit illi Pilatus: Non audis quanta adversum te dicunt testimonia? 14Et non respondit ei ad ullum verbum, ita ut miraretur præses vehementer. 15Per diem autem solemnem consueverat præses populo dimittere unum vinctum, quem voluissent: 16habebat autem tunc vinctum insignem, qui dicebatur Barabbas. 17Congregatis ergo illis, dixit Pilatus: Quem vultis dimittam vobis: Barabbam, an Jesum, qui dicitur Christus? 18Sciebat enim quod per invidiam tradidissent eum. 19Sedente autem illo pro tribunali, misit ad eum uxor ejus, dicens: Nihil tibi, et justo illi: multa enim passa sum hodie per visum propter eum. 20Principes autem sacerdotum et seniores persuaserunt populis ut peterent Barabbam, Jesum vero perderent. 21Respondens autem præses, ait illis: Quem vultis vobis de duobus dimitti? At illi dixerunt: Barabbam. 22Dicit illis Pilatus: Quid igitur faciam de Jesu, qui dicitur Christus? 23Dicunt omnes: Crucifigatur. Ait illis præses: Quid enim mali fecit? At illi magis clamabant dicentes: Crucifigatur. 24Videns autem Pilatus quia nihil proficeret, sed magis tumultus fieret: accepta aqua, lavit manus coram populo, dicens: Innocens ego sum a sanguine justi hujus: vos videritis. 25Et respondens universus populus, dixit: Sanguis ejus super nos, et super filios nostros. 26Tunc dimisit illis Barabbam: Jesum autem flagellatum tradidit eis ut crucifigeretur.
27Tunc milites præsidis suscipientes Jesum in prætorium, congregaverunt ad eum universam cohortem: 28et exuentes eum, chlamydem coccineam circumdederunt ei, 29et plectentes coronam de spinis, posuerunt super caput ejus, et arundinem in dextera ejus. Et genu flexo ante eum, illudebant ei, dicentes: Ave rex Judæorum. 30Et exspuentes in eum, acceperunt arundinem, et percutiebant caput ejus. 31Et postquam illuserunt ei, exuerunt eum chlamyde, et induerunt eum vestimentis ejus, et duxerunt eum ut crucifigerent.
32Exeuntes autem invenerunt hominem Cyrenæum, nomine Simonem: hunc angariaverunt ut tolleret crucem ejus. 33Et venerunt in locum qui dicitur Golgotha, quod est Calvariæ locus. 34Et dederunt ei vinum bibere cum felle mistum. Et cum gustasset, noluit bibere. 35Postquam autem crucifixerunt eum, diviserunt vestimenta ejus, sortem mittentes: ut impleretur quod dictum est per prophetam dicentem: Diviserunt sibi vestimenta mea, et super vestem meam miserunt sortem. 36Et sedentes servabant eum. 37Et imposuerunt super caput ejus causam ipsius scriptam: Hic est Jesus rex Judæorum. 38Tunc crucifixi sunt cum eo duo latrones: unus a dextris, et unus a sinistris. 39Prætereuntes autem blasphemabant eum moventes capita sua, 40et dicentes: Vah! qui destruis templum Dei, et in triduo illud reædificas: salva temetipsum: si Filius Dei es, descende de cruce. 41Similiter et principes sacerdotum illudentes cum scribis et senioribus dicebant: 42Alios salvos fecit, seipsum non potest salvum facere: si rex Israël est, descendat nunc de cruce, et credimus ei: 43confidit in Deo: liberet nunc, si vult eum: dixit enim: Quia Filius Dei sum. 44Idipsum autem et latrones, qui crucifixi erant cum eo, improperabant ei.
45A sexta autem hora tenebræ factæ sunt super universam terram usque ad horam nonam. 46Et circa horam nonam clamavit Jesus voce magna, dicens: Eli, Eli, lamma sabacthani? hoc est: Deus meus, Deus meus, ut quid dereliquisti me? 47Quidam autem illic stantes, et audientes, dicebant: Eliam vocat iste. 48Et continuo currens unus ex eis, acceptam spongiam implevit aceto, et imposuit arundini, et dabat ei bibere. 49Ceteri vero dicebant: Sine, videamus an veniat Elias liberans eum. 50Jesus autem iterum clamans voce magna, emisit spiritum.
51Et ecce velum templi scissum est in duas partes a summo usque deorsum: et terra mota est, et petræ scissæ sunt, 52et monumenta aperta sunt: et multa corpora sanctorum, qui dormierant, surrexerunt. 53Et exeuntes de monumentis post resurrectionem ejus, venerunt in sanctam civitatem, et apparuerunt multis. 54Centurio autem, et qui cum eo erant, custodientes Jesum, viso terræmotu, et his quæ fiebant, timuerunt valde, dicentes: Vere Filius Dei erat iste.
55Erant autem ibi mulieres multæ a longe, quæ secutæ erant Jesum a Galilæa, ministrantes ei: 56inter quas erat Maria Magdalene, et Maria Jacobi, et Joseph mater, et mater filiorum Zebedæi. 57Cum autem sero factum esset, venit quidam homo dives ab Arimathæa, nomine Joseph, qui et ipse discipulus erat Jesu: 58hic accessit ad Pilatum, et petiit corpus Jesu. Tunc Pilatus jussit reddi corpus. 59Et accepto corpore, Joseph involvit illud in sindone munda, 60et posuit illud in monumento suo novo, quod exciderat in petra. Et advolvit saxum magnum ad ostium monumenti, et abiit. 61Erant autem ibi Maria Magdalene, et altera Maria, sedentes contra sepulchrum.
62Altera autem die, quæ est post Parasceven, convenerunt principes sacerdotum et pharisæi ad Pilatum, 63dicentes: Domine, recordati sumus, quia seductor ille dixit adhuc vivens: Post tres dies resurgam. 64Jube ergo custodiri sepulchrum usque in diem tertium: ne forte veniant discipuli ejus, et furentur eum, et dicant plebi: Surrexit a mortuis: et erit novissimus error pejor priore. 65Ait illis Pilatus: Habetis custodiam, ite, custodite sicut scitis. 66Illi autem abeuntes, munierunt sepulchrum, signantes lapidem, cum custodibus.
1Vespere autem sabbati, quæ lucescit in prima sabbati, venit Maria Magdalene, et altera Maria, videre sepulchrum. 2Et ecce terræmotus factus est magnus. Angelus enim Domini descendit de cælo: et accedens revolvit lapidem, et sedebat super eum: 3erat autem aspectus ejus sicut fulgur: et vestimentum ejus sicut nix. 4Præ timore autem ejus exterriti sunt custodes, et facti sunt velut mortui. 5Respondens autem angelus dixit mulieribus: Nolite timere vos: scio enim, quod Jesum, qui crucifixus est, quæritis. 6Non est hic: surrexit enim, sicut dixit: venite, et videte locum ubi positus erat Dominus. 7Et cito euntes, dicite discipulis ejus quia surrexit: et ecce præcedit vos in Galilæam: ibi eum videbitis: ecce prædixi vobis. 8Et exierunt cito de monumento cum timore et gaudio magno, currentes nuntiare discipulis ejus. 9Et ecce Jesus occurrit illis, dicens: Avete. Illæ autem accesserunt, et tenuerunt pedes ejus, et adoraverunt eum. 10Tunc ait illis Jesus: Nolite timere: ite, nuntiare fratribus meis ut eant in Galilæam; ibi me videbunt.
11Quæ cum abiissent, ecce quidam de custodibus venerunt in civitatem, et nuntiaverunt principibus sacerdotum omnia quæ facta fuerant. 12Et congregati cum senioribus consilio accepto, pecuniam copiosam dederunt militibus, 13dicentes: Dicite quia discipuli ejus nocte venerunt, et furati sunt eum, nobis dormientibus. 14Et si hoc auditum fuerit a præside, nos suadebimus ei, et securos vos faciemus. 15At illi, accepta pecunia, fecerunt sicut erant edocti. Et divulgatum est verbum istud apud Judæos, usque in hodiernum diem. 16Undecim autem discipuli abierunt in Galilæam in montem ubi constituerat illis Jesus.
17Et videntes eum adoraverunt: quidam autem dubitaverunt. 18Et accedens Jesus locutus est eis, dicens: Data est mihi omnis potestas in cælo et in terra: 19euntes ergo docete omnes gentes: baptizantes eos in nomine Patris, et Filii, et Spiritus Sancti: 20docentes eos servare omnia quæcumque mandavi vobis: et ecce ego vobiscum sum omnibus diebus, usque ad consummationem sæculi.