1Paulus, servus Jesu Christi, vocatus Apostolus, segregatus in Evangelium Dei, 2quod ante promiserat per prophetas suos in Scripturis sanctis 3de Filio suo, qui factus est ei ex semine David secundum carnem, 4qui prædestinatus est Filius Dei in virtute secundum spiritum sanctificationis ex resurrectione mortuorum Jesu Christi Domini nostri: 5per quem accepimus gratiam, et apostolatum ad obediendum fidei in omnibus gentibus pro nomine ejus, 6in quibus estis et vos vocati Jesu Christi: 7omnibus qui sunt Romæ, dilectis Dei, vocatis sanctis. Gratia vobis, et pax a Deo Patre nostro, et Domino Jesu Christo.
8Primum quidem gratias ago Deo meo per Jesum Christum pro omnibus vobis: quia fides vestra annuntiatur in universo mundo. 9Testis enim mihi est Deus, cui servio in spiritu meo in Evangelio Filii ejus, quod sine intermissione memoriam vestri facio 10semper in orationibus meis: obsecrans, si quomodo tandem aliquando prosperum iter habeam in voluntate Dei veniendi ad vos. 11Desidero enim videre vos, ut aliquid impertiar vobis gratiæ spiritualis ad confirmandos vos: 12id est, simul consolari in vobis per eam quæ invicem est, fidem vestram atque meam. 13Nolo autem vos ignorare fratres: quia sæpe proposui venire ad vos (et prohibitus sum usque adhuc) ut aliquem fructum habeam et in vobis, sicut et in ceteris gentibus. 14Græcis ac barbaris, sapientibus, et insipientibus debitor sum: 15ita (quod in me) promptum est et vobis, qui Romæ estis, evangelizare.
16Non enim erubesco Evangelium. Virtus enim Dei est in salutem omni credenti, Judæo primum, et Græco. 17Justitia enim Dei in eo revelatur ex fide in fidem: sicut scriptum est: Justus autem ex fide vivit.
18Revelatur enim ira Dei de cælo super omnem impietatem, et injustitiam hominum eorum, qui veritatem Dei in injustitia detinent: 19quia quod notum est Dei, manifestum est in illis. Deus enim illis manifestavit. 20Invisibilia enim ipsius, a creatura mundi, per ea quæ facta sunt, intellecta, conspiciuntur: sempiterna quoque ejus virtus, et divinitas: ita ut sint inexcusabiles. 21Quia cum cognovissent Deum, non sicut Deum glorificaverunt, aut gratias egerunt: sed evanuerunt in cogitationibus suis, et obscuratum est insipiens cor eorum: 22dicentes enim se esse sapientes, stulti facti sunt. 23Et mutaverunt gloriam incorruptibilis Dei in similitudinem imaginis corruptibilis hominis, et volucrum, et quadrupedum, et serpentium.
24Propter quod tradidit illos Deus in desideria cordis eorum, in immunditiam, ut contumeliis afficiant corpora sua in semetipsis: 25qui commutaverunt veritatem Dei in mendacium: et coluerunt, et servierunt creaturæ potius quam Creatori, qui est benedictus in sæcula. Amen. 26Propterea tradidit illos Deus in passiones ignominiæ: nam feminæ eorum immutaverunt naturalem usum in eum usum qui est contra naturam. 27Similiter autem et masculi, relicto naturali usu feminæ, exarserunt in desideriis suis in invicem, masculi in masculos turpitudinem operantes, et mercedem, quam oportuit, erroris sui in semetipsis recipientes. 28Et sicut non probaverunt Deum habere in notitia, tradidit illos Deus in reprobum sensum, ut faciant ea quæ non conveniunt, 29repletos omni iniquitate, malitia, fornicatione, avaritia, nequitia, plenos invidia, homicidio, contentione, dolo, malignitate: susurrones, 30detractores, Deo odibiles, contumeliosos, superbos, elatos, inventores malorum, parentibus non obedientes, 31insipientes, incompositos, sine affectione, absque fœdere, sine misericordia. 32Qui cum justitiam Dei cognovissent, non intellexerunt quoniam qui talia agunt, digni sunt morte: et non solum qui ea faciunt, sed etiam qui consentiunt facientibus.
1Propter quod inexcusabilis es, o homo omnis qui judicas. In quo enim judicas alterum, teipsum condemnas: eadem enim agis quæ judicas. 2Scimus enim quoniam judicium Dei est secundum veritatem in eos qui talia agunt. 3Existimas autem hoc, o homo, qui judicas eos qui talia agunt, et facis ea, quia tu effugies judicium Dei? 4an divitias bonitatis ejus, et patientiæ, et longanimitatis contemnis? ignoras quoniam benignitas Dei ad pœnitentiam te adducit? 5Secundum autem duritiam tuam, et impœnitens cor, thesaurizas tibi iram in die iræ, et revelationis justi judicii Dei, 6qui reddet unicuique secundum opera ejus: 7iis quidem qui secundum patientiam boni operis, gloriam, et honorem, et incorruptionem quærunt, vitam æternam: 8iis autem qui sunt ex contentione, et qui non acquiescunt veritati, credunt autem iniquitati, ira et indignatio. 9Tribulatio et angustia in omnem animam hominis operantis malum, Judæi primum, et Græci: 10gloria autem, et honor, et pax omni operanti bonum, Judæo primum, et Græco: 11non enim est acceptio personarum apud Deum.
12Quicumque enim sine lege peccaverunt, sine lege peribunt: et quicumque in lege peccaverunt, per legem judicabuntur. 13Non enim auditores legis justi sunt apud Deum, sed factores legis justificabuntur. 14Cum autem gentes, quæ legem non habent, naturaliter ea, quæ legis sunt, faciunt, ejusmodi legem non habentes, ipsi sibi sunt lex: 15qui ostendunt opus legis scriptum in cordibus suis, testimonium reddente illis conscientia ipsorum, et inter se invicem cogitationibus accusantibus, aut etiam defendentibus, 16in die, cum judicabit Deus occulta hominum, secundum Evangelium meum per Jesum Christum.
17Si autem tu Judæus cognominaris, et requiescis in lege, et gloriaris in Deo, 18et nosti voluntatem ejus, et probas utiliora, instructus per legem, 19confidis teipsum esse ducem cæcorum, lumen eorum qui in tenebris sunt, 20eruditorem insipientium, magistrum infantium, habentem formam scientiæ, et veritatis in lege. 21Qui ergo alium doces, teipsum non doces: qui prædicas non furandum, furaris: 22qui dicis non mœchandum, mœcharis: qui abominaris idola, sacrilegium facis: 23qui in lege gloriaris, per prævaricationem legis Deum inhonoras. 24(Nomen enim Dei per vos blasphematur inter gentes, sicut scriptum est.)
25Circumcisio quidem prodest, si legem observes: si autem prævaricator legis sis, circumcisio tua præputium facta est. 26Si igitur præputium justitias legis custodiat, nonne præputium illius in circumcisionem reputabitur? 27et judicabit id quod ex natura est præputium, legem consummans, te, qui per litteram et circumcisionem prævaricator legis es? 28Non enim qui in manifesto, Judæus est: neque quæ in manifesto, in carne, est circumcisio: 29sed qui in abscondito, Judæus est: et circumcisio cordis in spiritu, non littera: cujus laus non ex hominibus, sed ex Deo est.
1Quid ergo amplius Judæo est? aut quæ utilitas circumcisionis? 2Multum per omnem modum. Primum quidem quia credita sunt illis eloquia Dei. 3Quid enim si quidam illorum non crediderunt? numquid incredulitas illorum fidem Dei evacuabit? Absit. 4Est autem Deus verax: omnis autem homo mendax, sicut scriptum est:
Ut justificeris in sermonibus tuis:
et vincas cum judicaris.
5Si autem iniquitas nostra justitiam Dei commendat, quid dicemus? Numquid iniquus est Deus, qui infert iram? 6secundum hominem dico. Absit. Alioquin quomodo judicabit Deus hunc mundum? 7Si enim veritas Dei in meo mendacio abundavit in gloriam ipsius: quid adhuc et ego tamquam peccator judicor? 8et non (sicut blasphemamur, et sicut aiunt quidam nos dicere) faciamus mala ut veniant bona: quorum damnatio justa est.
9Quid ergo? præcellimus eos? Nequaquam. Causati enim sumus Judæos et Græcos omnes sub peccato esse, 10sicut scriptum est:
Quia non est justus quisquam:
11non est intelligens, non est requirens Deum.
12Omnes declinaverunt, simul inutiles facti sunt:
non est qui faciat bonum, non est usque ad unum.
13Sepulchrum patens est guttur eorum,
linguis suis dolose agebant:
venenum aspidum sub labiis eorum:
14quorum os maledictione, et amaritudine plenum est:
15veloces pedes eorum ad effundendum sanguinem:
16contritio et infelicitas in viis eorum:
17et viam pacis non cognoverunt:
18non est timor Dei ante oculos eorum.
19Scimus autem quoniam quæcumque lex loquitur, iis, qui in lege sunt, loquitur: ut omne os obstruatur, et subditus fiat omnis mundus Deo: 20quia ex operibus legis non justificabitur omnis caro coram illo. Per legem enim cognitio peccati.
21Nunc autem sine lege justitia Dei manifestata est: testificata a lege et prophetis. 22Justitia autem Dei per fidem Jesu Christi in omnes et super omnes qui credunt in eum: non enim est distinctio: 23omnes enim peccaverunt, et egent gloria Dei. 24Justificati gratis per gratiam ipsius, per redemptionem quæ est in Christo Jesu, 25quem proposuit Deus propitiationem per fidem in sanguine ipsius, ad ostensionem justitiæ suæ propter remissionem præcedentium delictorum 26in sustentatione Dei, ad ostensionem justitiæ ejus in hoc tempore: ut sit ipse justus, et justificans eum, qui est ex fide Jesu Christi.
27Ubi est ergo gloriatio tua? Exclusa est. Per quam legem? Factorum? Non: sed per legem fidei. 28Arbitramur enim justificari hominem per fidem sine operibus legis. 29An Judæorum Deus tantum? nonne et gentium? Immo et gentium: 30quoniam quidem unus est Deus, qui justificat circumcisionem ex fide, et præputium per fidem. 31Legem ergo destruimus per fidem? Absit: sed legem statuimus.
1Quid ergo dicemus invenisse Abraham patrem nostrum secundum carnem? 2Si enim Abraham ex operibus justificatus est, habet gloriam, sed non apud Deum. 3Quid enim dicit Scriptura? Credidit Abraham Deo, et reputatam est illi ad justitiam. 4Ei autem qui operatur, merces non imputatur secundum gratiam, sed secundum debitum. 5Ei vero qui non operatur, credenti autem in eum, qui justificat impium, reputatur fides ejus ad justitiam secundum propositum gratiæ Dei. 6Sicut et David dicit beatitudinem hominis, cui Deus accepto fert justitiam sine operibus:
7Beati, quorum remissæ sunt iniquitates,
et quorum tecta sunt peccata.
8Beatus vir, cui non imputavit Dominus peccatum.
9Beatitudo ergo hæc in circumcisione tantum manet, an etiam in præputio? Dicimus enim quia reputata est Abrahæ fides ad justitiam. 10Quomodo ergo reputata est? in circumcisione, an in præputio? Non in circumcisione, sed in præputio. 11Et signum accepit circumcisionis, signaculum justitiæ fidei, quæ est in præputio: ut sit pater omnium credentium per præputium, ut reputetur et illis ad justitiam: 12et sit pater circumcisionis non iis tantum, qui sunt ex circumcisione, sed et iis qui sectantur vestigia fidei, quæ est in præputio patris nostri Abrahæ.
13Non enim per legem promissio Abrahæ, aut semini ejus ut hæres esset mundi: sed per justitiam fidei. 14Si enim qui ex lege, hæredes sunt: exinanita est fides, abolita est promissio. 15Lex enim iram operatur. Ubi enim non est lex, nec prævaricatio. 16Ideo ex fide, ut secundum gratiam firma sit promissio omni semini, non ei qui ex lege est solum, sed et ei qui ex fide est Abrahæ, qui pater est omnium nostrum 17(sicut scriptum est: Quia patrem multarum gentium posui te) ante Deum, cui credidit, qui vivificat mortuos, et vocat ea quæ non sunt, tamquam ea quæ sunt: 18qui contra spem in spem credidit, ut fieret pater multarum gentium secundum quod dictum est ei: Sic erit semen tuum. 19Et non infirmatus est fide, nec consideravit corpus suum emortuum, cum jam fere centum esset annorum, et emortuam vulvam Saræ. 20In repromissione etiam Dei non hæsitavit diffidentia, sed confortatus est fide, dans gloriam Deo: 21plenissime sciens, quia quæcumque promisit, potens est et facere. 22Ideo et reputatum est illi ad justitiam. 23Non est autem scriptum tantum propter ipsum quia reputatum est illi ad justitiam: 24sed et propter nos, quibus reputabitur credentibus in eum, qui suscitavit Jesum Christum Dominum nostrum a mortuis, 25qui traditus est propter delicta nostra, et resurrexit propter justificationem nostram.
1Justificati ergo ex fide, pacem habeamus ad Deum per Dominum nostrum Jesum Christum: 2per quem et habemus accessum per fidem in gratiam istam, in qua stamus, et gloriamur in spe gloriæ filiorum Dei. 3Non solum autem, sed et gloriamur in tribulationibus: scientes quod tribulatio patientiam operatur: 4patientia autem probationem, probatio vero spem, 5spes autem non confundit: quia caritas Dei diffusa est in cordibus nostris per Spiritum Sanctum, qui datus est nobis. 6Ut quid enim Christus, cum adhuc infirmi essemus, secundum tempus, pro impiis mortuus est? 7vix enim pro justo quis moritur: nam pro bono forsitan quis audeat mori. 8Commendat autem caritatem suam Deus in nobis: quoniam cum adhuc peccatores essemus, secundum tempus, 9Christus pro nobis mortuus est: multo igitur magis nunc justificati in sanguine ipsius, salvi erimus ab ira per ipsum. 10Si enim cum inimici essemus, reconciliati sumus Deo per mortem filii ejus: multo magis reconciliati, salvi erimus in vita ipsius. 11Non solum autem: sed et gloriamur in Deo per Dominum nostrum Jesum Christum, per quem nunc reconciliationem accepimus.
12Propterea sicut per unum hominem peccatum in hunc mundum intravit, et per peccatum mors, et ita in omnes homines mors pertransiit, in quo omnes peccaverunt. 13Usque ad legem enim peccatum erat in mundo: peccatum autem non imputabatur, cum lex non esset. 14Sed regnavit mors ab Adam usque ad Moysen etiam in eos qui non peccaverunt in similitudinem prævaricationis Adæ, qui est forma futuri. 15Sed non sicut delictum, ita et donum: si enim unius delicto multi mortui sunt: multo magis gratia Dei et donum in gratia unius hominis Jesu Christi in plures abundavit. 16Et non sicut per unum peccatum, ita et donum. Nam judicium quidem ex uno in condemnationem: gratia autem ex multis delictis in justificationem. 17Si enim unius delicto mors regnavit per unum: multo magis abundantiam gratiæ, et donationis, et justitiæ accipientes, in vita regnabunt per unum Jesum Christum. 18Igitur sicut per unius delictum in omnes homines in condemnationem: sic et per unius justitiam in omnes homines in justificationem vitæ. 19Sicut enim per inobedientiam unius hominis, peccatores constituti sunt multi: ita et per unius obeditionem, justi constituentur multi. 20Lex autem subintravit ut abundaret delictum. Ubi autem abundavit delictum, superabundavit gratia: 21ut sicut regnavit peccatum in mortem: ita et gratia regnet per justitiam in vitam æternam, per Jesum Christum Dominum nostrum.
1Quid ergo dicemus? permanebimus in peccato ut gratia abundet? 2Absit. Qui enim mortui sumus peccato, quomodo adhuc vivemus in illo? 3an ignoratis quia quicumque baptizati sumus in Christo Jesu, in morte ipsius baptizati sumus? 4Consepulti enim sumus cum illo per baptismum in mortem: ut quomodo Christus surrexit a mortuis per gloriam Patris, ita et nos in novitate vitæ ambulemus. 5Si enim complantati facti sumus similitudini mortis ejus: simul et resurrectionis erimus. 6Hoc scientes, quia vetus homo noster simul crucifixus est, ut destruatur corpus peccati, et ultra non serviamus peccato. 7Qui enim mortuus est, justificatus est a peccato. 8Si autem mortui sumus cum Christo, credimus quia simul etiam vivemus cum Christo, 9scientes quod Christus resurgens ex mortuis jam non moritur: mors illi ultra non dominabitur. 10Quod enim mortuus est peccato, mortuus est semel: quod autem vivit, vivit Deo. 11Ita et vos existimate vos mortuos quidem esse peccato, viventes autem Deo, in Christo Jesu Domino nostro.
12Non ergo regnet peccatum in vestro mortali corpore ut obediatis concupiscentiis ejus. 13Sed neque exhibeatis membra vestra arma iniquitatis peccato: sed exhibete vos Deo, tamquam ex mortuis viventes: et membra vestra arma justitiæ Deo. 14Peccatum enim vobis non dominabitur: non enim sub lege estis, sed sub gratia. 15Quid ergo? peccabimus, quoniam non sumus sub lege, sed sub gratia? Absit. 16Nescitis quoniam cui exhibetis vos servos ad obediendum, servi estis ejus, cui obeditis, sive peccati ad mortem, sive obeditionis ad justitiam? 17Gratias autem Deo quod fuistis servi peccati, obedistis autem ex corde in eam formam doctrinæ, in quam traditi estis. 18Liberati autem a peccato, servi facti estis justitiæ. 19Humanum dico, propter infirmitatem carnis vestræ: sicut enim exhibuistis membra vestra servire immunditiæ, et iniquitati ad iniquitatem, ita nunc exhibete membra vestra servire justitiæ in sanctificationem. 20Cum enim servi essetis peccati, liberi fuistis justitiæ. 21Quem ergo fructum habuistis tunc in illis, in quibus nunc erubescitis? nam finis illorum mors est. 22Nunc vero liberati a peccato, servi autem facti Deo, habetis fructum vestrum in sanctificationem, finem vero vitam æternam. 23Stipendia enim peccati, mors. Gratia autem Dei, vita æterna, in Christo Jesu Domino nostro.
1An ignoratis, fratres (scientibus enim legem loquor), quia lex in homine dominatur quanto tempore vivit? 2Nam quæ sub viro est mulier, vivente viro, alligata est legi: si autem mortuus fuerit vir ejus, soluta est a lege viri. 3Igitur, vivente viro, vocabitur adultera si fuerit cum alio viro: si autem mortuus fuerit vir ejus, liberata est a lege viri, ut non sit adultera si fuerit cum alio viro. 4Itaque fratres mei, et vos mortificati estis legi per corpus Christi: ut sitis alterius, qui ex mortuis resurrexit, ut fructificemus Deo. 5Cum enim essemus in carne, passiones peccatorum, quæ per legem erant, operabantur in membris nostris, ut fructificarent morti. 6Nunc autem soluti sumus a lege mortis, in qua detinebamur, ita ut serviamus in novitate spiritus, et non in vetustate litteræ.
7Quid ergo dicemus? lex peccatum est? Absit. Sed peccatum non cognovi, nisi per legem: nam concupiscentiam nesciebam, nisi lex diceret: Non concupisces. 8Occasione autem accepta, peccatum per mandatum operatum est in me omnem concupiscentiam. Sine lege enim peccatum mortuum erat. 9Ego autem vivebam sine lege aliquando: sed cum venisset mandatum, peccatum revixit. 10Ego autem mortuus sum: et inventum est mihi mandatum, quod erat ad vitam, hoc esse ad mortem. 11Nam peccatum occasione accepta per mandatum, seduxit me, et per illud occidit. 12Itaque lex quidem sancta, et mandatum sanctum, et justum, et bonum.
13Quod ergo bonum est, mihi factum est mors? Absit. Sed peccatum, ut appareat peccatum, per bonum operatum est mihi mortem: ut fiat supra modum peccans peccatum per mandatum. 14Scimus enim quia lex spiritualis est: ego autem carnalis sum, venundatus sub peccato. 15Quod enim operor, non intelligo: non enim quod volo bonum, hoc ago: sed quod odi malum, illud facio. 16Si autem quod nolo, illud facio: consentio legi, quoniam bona est. 17Nunc autem jam non ego operor illud, sed quod habitat in me peccatum. 18Scio enim quia non habitat in me, hoc est in carne mea, bonum. Nam velle, adjacet mihi: perficere autem bonum, non invenio. 19Non enim quod volo bonum, hoc facio: sed quod nolo malum, hoc ago. 20Si autem quod nolo, illud facio: jam non ego operor illud, sed quod habitat in me, peccatum. 21Invenio igitur legem, volenti mihi facere bonum, quoniam mihi malum adjacet: 22condelector enim legi Dei secundum interiorem hominem: 23video autem aliam legem in membris meis, repugnantem legi mentis meæ, et captivantem me in lege peccati, quæ est in membris meis. 24Infelix ego homo, quis me liberabit de corpore mortis hujus? 25gratia Dei per Jesum Christum Dominum nostrum. Igitur ego ipse mente servio legi Dei: carne autem, legi peccati.
1Nihil ergo nunc damnationis est iis qui sunt in Christo Jesu: qui non secundum carnem ambulant. 2Lex enim spiritus vitæ in Christo Jesu liberavit me a lege peccati et mortis. 3Nam quod impossibile erat legi, in quo infirmabatur per carnem: Deus Filium suum mittens in similitudinem carnis peccati et de peccato, damnavit peccatum in carne, 4ut justificatio legis impleretur in nobis, qui non secundum carnem ambulamus, sed secundum spiritum. 5Qui enim secundum carnem sunt, quæ carnis sunt, sapiunt: qui vero secundum spiritum sunt, quæ sunt spiritus, sentiunt. 6Nam prudentia carnis, mors est: prudentia autem spiritus, vita et pax: 7quoniam sapientia carnis inimica est Deo: legi enim Dei non est subjecta, nec enim potest. 8Qui autem in carne sunt, Deo placere non possunt. 9Vos autem in carne non estis, sed in spiritu: si tamen Spiritus Dei habitat in vobis. Si quis autem Spiritum Christi non habet, hic non est ejus. 10Si autem Christus in vobis est, corpus quidem mortuum est propter peccatum, spiritus vero vivit propter justificationem. 11Quod si Spiritus ejus, qui suscitavit Jesum a mortuis, habitat in vobis: qui suscitavit Jesum Christum a mortuis, vivificabit et mortalia corpora vestra, propter inhabitantem Spiritum ejus in vobis. 12Ergo fratres, debitores sumus non carni, ut secundum carnem vivamus. 13Si enim secundum carnem vixeritis, moriemini: si autem spiritu facta carnis mortificaveritis, vivetis.
14Quicumque enim Spiritu Dei aguntur, ii sunt filii Dei. 15Non enim accepistis spiritum servitutis iterum in timore, sed accepistis spiritum adoptionis filiorum, in quo clamamus: Abba (Pater). 16Ipse enim Spiritus testimonium reddit spiritui nostro quod sumus filii Dei. 17Si autem filii, et hæredes: hæredes, quidem Dei, cohæredes autem Christi: si tamen compatimur ut et conglorificemur.
18Existimo enim quod non sunt condignæ passiones hujus temporis ad futuram gloriam, quæ revelabitur in nobis. 19Nam exspectatio creaturæ revelationem filiorum Dei exspectat. 20Vanitati enim creatura subjecta est non volens, sed propter eum, qui subjecit eam in spe: 21quia et ipsa creatura liberabitur a servitute corruptionis in libertatem gloriæ filiorum Dei. 22Scimus enim quod omnis creatura ingemiscit, et parturit usque adhuc. 23Non solum autem illa, sed et nos ipsi primitias spiritus habentes: et ipsi intra nos gemimus adoptionem filiorum Dei exspectantes, redemptionem corporis nostri. 24Spe enim salvi facti sumus. Spes autem, quæ videtur, non est spes: nam quod videt quis, quid sperat? 25Si autem quod non videmus, speramus: per patientiam exspectamus.
26Similiter autem et Spiritus adjuvat infirmitatem nostram: nam quid oremus, sicut oportet, nescimus: sed ipse Spiritus postulat pro nobis gemitibus inenarrabilibus. 27Qui autem scrutatur corda, scit quid desideret Spiritus: quia secundum Deum postulat pro sanctis.
28Scimus autem quoniam diligentibus Deum omnia cooperantur in bonum, iis qui secundum propositum vocati sunt sancti. 29Nam quos præscivit, et prædestinavit conformes fieri imaginis Filii sui, ut sit ipse primogenitus in multis fratribus. 30Quos autem prædestinavit, hos et vocavit: et quos vocavit, hos et justificavit: quos autem justificavit, illos et glorificavit. 31Quid ergo dicemus ad hæc? si Deus pro nobis, qui contra nos? 32Qui etiam proprio Filio suo non pepercit, sed pro nobis omnibus tradidit illum: quomodo non etiam cum illo omnia nobis donavit? 33Quis accusabit adversus electos Dei? Deus qui justificat, 34quis est qui condemnet? Christus Jesus, qui mortuus est, immo qui et resurrexit, qui est ad dexteram Dei, qui etiam interpellat pro nobis. 35Quis ergo nos separabit a caritate Christi? tribulatio? an angustia? an fames? an nuditas? an periculum? an persecutio? an gladius? 36(Sicut scriptum est:
Quia propter te mortificamur tota die:
æstimati sumus sicut oves occisionis.)
37Sed in his omnibus superamus propter eum qui dilexit nos. 38Certus sum enim quia neque mors, neque vita, neque angeli, neque principatus, neque virtutes, neque instantia, neque futura, neque fortitudo, 39neque altitudo, neque profundum, neque creatura alia poterit nos separare a caritate Dei, quæ est in Christo Jesu Domino nostro.
1Veritatem dico in Christo, non mentior: testimonium mihi perhibente conscientia mea in Spiritu Sancto: 2quoniam tristitia mihi magna est, et continuus dolor cordi meo. 3Optabam enim ego ipse anathema esse a Christo pro fratribus meis, qui sunt cognati mei secundum carnem, 4qui sunt Israëlitæ, quorum adoptio est filiorum, et gloria, et testamentum, et legislatio, et obsequium, et promissa: 5quorum patres, et ex quibus est Christus secundum carnem, qui est super omnia Deus benedictus in sæcula. Amen. 6Non autem quod exciderit verbum Dei. Non enim omnes qui ex Israël sunt, ii sunt Israëlitæ: 7neque qui semen sunt Abrahæ, omnes filii: sed in Isaac vocabitur tibi semen: 8id est, non qui filii carnis, hi filii Dei: sed qui filii sunt promissionis, æstimantur in semine. 9Promissionis enim verbum hoc est: Secundum hoc tempus veniam: et erit Saræ filius. 10Non solum autem illa: sed et Rebecca ex uno concubitu habens, Isaac patris nostri. 11Cum enim nondum nati fuissent, aut aliquid boni egissent, aut mali (ut secundum electionem propositum Dei maneret), 12non ex operibus, sed ex vocante dictum est ei quia major serviet minori, 13sicut scriptum est: Jacob dilexi, Esau autem odio habui.
14Quid ergo dicemus? numquid iniquitas apud Deum? Absit. 15Moysi enim dicit: Miserebor cujus misereor: et misericordiam præstabo cujus miserebor. 16Igitur non volentis, neque currentis, sed miserentis est Dei. 17Dicit enim Scriptura Pharaoni: Quia in hoc ipsum excitavi te, ut ostendam in te virtutem meam: et ut annuntietur nomen meum in universa terra. 18Ergo cujus vult miseretur, et quem vult indurat. 19Dicis itaque mihi: Quid adhuc queritur? voluntati enim ejus quis resistit? 20O homo, tu quis es, qui respondeas Deo? numquid dicit figmentum ei qui se finxit: Quid me fecisti sic? 21an non habet potestatem figulus luti ex eadem massa facere aliud quidem vas in honorem, aliud vero in contumeliam? 22Quod si Deus volens ostendere iram, et notum facere potentiam suam, sustinuit in multa patientia vasa iræ, apta in interitum, 23ut ostenderet divitias gloriæ suæ in vasa misericordiæ, quæ præparavit in gloriam. 24Quos et vocavit nos non solum ex Judæis, sed etiam in gentibus, 25sicut in Osee dicit: Vocabo non plebem meam, plebem meam: et non dilectam, dilectam: et non misericordiam consecutam, misericordiam consecutam. 26Et erit: in loco, ubi dictum est eis: Non plebs mea vos: ibi vocabuntur filii Dei vivi. 27Isaias autem clamat pro Israël: Si fuerit numerus filiorum Israël tamquam arena maris, reliquiæ salvæ fient. 28Verbum enim consummans, et abbrevians in æquitate: quia verbum breviatum faciet Dominus super terram: 29et sicut prædixit Isaias: Nisi Dominus Sabaoth reliquisset nobis semen, sicut Sodoma facti essemus, et sicut Gomorrha similes fuissemus.
30Quid ergo dicemus? Quod gentes, quæ non sectabantur justitiam, apprehenderunt justitiam: justitiam autem, quæ ex fide est. 31Israël vero sectando legem justitiæ, in legem justitiæ non pervenit. 32Quare? Quia non ex fide, sed quasi ex operibus: offenderunt enim in lapidem offensionis, 33sicut scriptum est: Ecce pono in Sion lapidem offensionis, et petram scandali: et omnis qui credit in eum, non confundetur.
1Fratres, voluntas quidem cordis mei, et obsecratio ad Deum, fit pro illis in salutem. 2Testimonium enim perhibeo illis quod æmulationem Dei habent, sed non secundum scientiam. 3Ignorantes enim justitiam Dei, et suam quærentes statuere, justitiæ Dei non sunt subjecti. 4Finis enim legis, Christus, ad justitiam omni credenti.
5Moyses enim scripsit, quoniam justitiam, quæ ex lege est, qui fecerit homo, vivet in ea. 6Quæ autem ex fide est justitia, sic dicit: Ne dixeris in corde tuo: Quis ascendet in cælum? id est, Christum deducere: 7aut, Quis descendet in abyssum? hoc est, Christum a mortuis revocare. 8Sed quid dicit Scriptura? Prope est verbum in ore tuo, et in corde tuo: hoc est verbum fidei, quod prædicamus. 9Quia si confitearis in ore tuo Dominum Jesum, et in corde tuo credideris quod Deus illum suscitavit a mortuis, salvus eris. 10Corde enim creditur ad justitiam: ore autem confessio fit ad salutem. 11Dicit enim Scriptura: Omnis qui credit in illum, non confundetur. 12Non enim est distinctio Judæi et Græci: nam idem Dominus omnium, dives in omnes qui invocant illum. 13Omnis enim quicumque invocaverit nomen Domini, salvus erit.
14Quomodo ergo invocabunt, in quem non crediderunt? aut quomodo credent ei, quem non audierunt? quomodo autem audient sine prædicante? 15quomodo vero prædicabunt nisi mittantur? sicut scriptum est: Quam speciosi pedes evangelizantium pacem, evangelizantium bona! 16Sed non omnes obediunt Evangelio. Isaias enim dicit: Domine, quis credidit auditui nostro? 17Ergo fides ex auditu, auditus autem per verbum Christi. 18Sed dico: Numquid non audierunt? Et quidem in omnem terram exivit sonus eorum, et in fines orbis terræ verba eorum. 19Sed dico: Numquid Israël non cognovit? Primus Moyses dicit: Ego ad æmulationem vos adducam in non gentem: in gentem insipientem, in iram vos mittam. 20Isaias autem audet, et dicit: Inventus sum a non quærentibus me: palam apparui iis qui me non interrogabant. 21Ad Israël autem dicit: Tota die expandi manus meas ad populum non credentem, et contradicentem.
1Dico ergo: Numquid Deus repulit populum suum? Absit. Nam et ego Israëlita sum ex semine Abraham, de tribu Benjamin: 2non repulit Deus plebem suam, quam præscivit. An nescitis in Elia quid dicit Scriptura? quemadmodum interpellat Deum adversum Israël: 3Domine, prophetas tuos occiderunt, altaria tua suffoderunt: et ego relictus sum solus, et quærunt animam meam. 4Sed quid dicit illi divinum responsum? Reliqui mihi septem millia virorum, qui non curvaverunt genua ante Baal. 5Sic ergo et in hoc tempore reliquiæ secundum electionem gratiæ salvæ factæ sunt. 6Si autem gratia, jam non ex operibus: alioquin gratia jam non est gratia. 7Quid ergo? Quod quærebat Israël, hoc non est consecutus: electio autem consecuta est: ceteri vero excæcati sunt: 8sicut scriptum est: Dedit illis Deus spiritum compunctionis: oculos ut non videant, et aures ut non audiant, usque in hodiernum diem. 9Et David dicit: Fiat mensa eorum in laqueum, et in captionem, et in scandalum, et in retributionem illis. 10Obscurentur oculi eorum ne videant: et dorsum eorum semper incurva.
11Dico ergo: Numquid sic offenderunt ut caderent? Absit. Sed illorum delicto, salus est gentibus ut illos æmulentur. 12Quod si delictum illorum divitiæ sunt mundi, et diminutio eorum divitiæ gentium: quanto magis plenitudo eorum? 13Vobis enim dico gentibus: Quamdiu quidem ego sum gentium Apostolus, ministerium meum honorificabo, 14si quomodo ad æmulandum provocem carnem meam, et salvos faciam aliquos ex illis. 15Si enim amissio eorum, reconciliatio est mundi: quæ assumptio, nisi vita ex mortuis? 16Quod si delibatio sancta est, et massa: et si radix sancta, et rami. 17Quod si aliqui ex ramis fracti sunt, tu autem cum oleaster esses, insertus es in illis, et socius radicis, et pinguedinis olivæ factus es, 18noli gloriari adversus ramos. Quod si gloriaris: non tu radicem portas, sed radix te. 19Dices ergo: Fracti sunt rami ut ego inserar. 20Bene: propter incredulitatem fracti sunt. Tu autem fide stas: noli altum sapere, sed time. 21Si enim Deus naturalibus ramis non pepercit: ne forte nec tibi parcat. 22Vide ergo bonitatem, et severitatem Dei: in eos quidem qui ceciderunt, severitatem: in te autem bonitatem Dei, si permanseris in bonitate, alioquin et tu excideris. 23Sed et illi, si non permanserint in incredulitate, inserentur: potens est enim Deus iterum inserere illos. 24Nam si tu ex naturali excisus es oleastro, et contra naturam insertus es in bonam olivam: quanto magis ii qui secundum naturam inserentur suæ olivæ?
25Nolo enim vos ignorare, fratres, mysterium hoc (ut non sitis vobis ipsis sapientes), quia cæcitas ex parte contigit in Israël, donec plenitudo gentium intraret, 26et sic omnis Israël salvus fieret, sicut scriptum est: Veniet ex Sion, qui eripiat, et avertat impietatem a Jacob. 27Et hoc illis a me testamentum: cum abstulero peccata eorum. 28Secundum Evangelium quidem, inimici propter vos: secundum electionem autem, carissimi propter patres. 29Sine pœnitentia enim sunt dona et vocatio Dei. 30Sicut enim aliquando et vos non credidistis Deo, nunc autem misericordiam consecuti estis propter incredulitatem illorum: 31ita et isti nunc non crediderunt in vestram misericordiam: ut et ipsi misericordiam consequantur. 32Conclusit enim Deus omnia in incredulitate, ut omnium misereatur.
33O altitudo divitiarum sapientiæ, et scientiæ Dei: quam incomprehensibilia sunt judicia ejus, et investigabiles viæ ejus! 34Quis enim cognovit sensum Domini? aut quis consiliarius ejus fuit? 35aut quis prior dedit illi, et retribuetur ei? 36Quoniam ex ipso, et per ipsum, et in ipso sunt omnia: ipsi gloria in sæcula. Amen.
1Obsecro itaque vos fratres per misericordiam Dei, ut exhibeatis corpora vestra hostiam viventem, sanctam, Deo placentem, rationabile obsequium vestrum. 2Et nolite conformari huic sæculo, sed reformamini in novitate sensus vestri: ut probetis quæ sit voluntas Dei bona, et beneplacens, et perfecta. 3Dico enim per gratiam quæ data est mihi, omnibus qui sunt inter vos, non plus sapere quam oportet sapere, sed sapere ad sobrietatem: et unicuique sicut Deus divisit mensuram fidei. 4Sicut enim in uno corpore multa membra habemus, omnia autem membra non eumdem actum habent: 5ita multi unum corpus sumus in Christo, singuli autem alter alterius membra. 6Habentes autem donationes secundum gratiam, quæ data est nobis, differentes: sive prophetiam secundum rationem fidei, 7sive ministerium in ministrando, sive qui docet in doctrina, 8qui exhortatur in exhortando, qui tribuit in simplicitate, qui præest in sollicitudine, qui miseretur in hilaritate.
9Dilectio sine simulatione: odientes malum, adhærentes bono: 10caritate fraternitatis invicem diligentes: honore invicem prævenientes: 11sollicitudine non pigri: spiritu ferventes: Domino servientes: 12spe gaudentes: in tribulatione patientes: orationi instantes: 13necessitatibus sanctorum communicantes: hospitalitatem sectantes. 14Benedicite persequentibus vos: benedicite, et nolite maledicere. 15Gaudere cum gaudentibus, flere cum flentibus: 16idipsum invicem sentientes: non alta sapientes, sed humilibus consentientes. Nolite esse prudentes apud vosmetipsos: 17nulli malum pro malo reddentes: providentes bona non tantum coram Deo, sed etiam coram omnibus hominibus. 18Si fieri potest, quod ex vobis est, cum omnibus hominibus pacem habentes: 19non vosmetipsos defendentes carissimi, sed date locum iræ. Scriptum est enim: Mihi vindicta: ego retribuam, dicit Dominus. 20Sed si esurierit inimicus tuus, ciba illum: si sitit, potum da illi: hoc enim faciens, carbones ignis congeres super caput ejus. 21Noli vinci a malo, sed vince in bono malum.
1Omnis anima potestatibus sublimioribus subdita sit: non est enim potestas nisi a Deo: quæ autem sunt, a Deo ordinatæ sunt. 2Itaque qui resistit potestati, Dei ordinationi resistit. Qui autem resistunt, ipsi sibi damnationem acquirunt: 3nam principes non sunt timori boni operis, sed mali. Vis autem non timere potestatem? Bonum fac: et habebis laudem ex illa: 4Dei enim minister est tibi in bonum. Si autem malum feceris, time: non enim sine causa gladium portat. Dei enim minister est: vindex in iram ei qui malum agit. 5Ideo necessitate subditi estote non solum propter iram, sed etiam propter conscientiam. 6Ideo enim et tributa præstatis: ministri enim Dei sunt, in hoc ipsum servientes. 7Reddite ergo omnibus debita: cui tribulatum, tributum: cui vectigal, vectigal: cui timorem, timorem: cui honorem, honorem.
8Nemini quidquam debeatis, nisi ut invicem diligatis: qui enim diligit proximum, legem implevit. 9Nam: Non adultabis: non occides: non furaberis: non falsum testimonium dices: non concupisces: et si quod est aliud mandatum, in hoc verbo instauratur: diliges proximum tuum sicut teipsum. 10Dilectio proximi malum non operatur. Plenitudo ergo legis est dilectio.
11Et hoc scientes tempus: quia hora est jam nos de somno surgere. Nunc enim propior est nostra salus, quam cum credidimus. 12Nox præcessit, dies autem appropinquavit. Abjiciamus ergo opera tenebrarum, et induamur arma lucis. 13Sicut in die honeste ambulemus: non in comessationibus, et ebrietatibus, non in cubilibus, et impudicitiis, non in contentione, et æmulatione: 14sed induimini Dominum Jesum Christum, et carnis curam ne feceritis in desideriis.
1Infirmum autem in fide assumite, non in disceptationibus cogitationum. 2Alius enim credit se manducare omnia: qui autem infirmus est, olus manducet. 3Is qui manducat, non manducantem non spernat: et qui non manducat, manducantem non judicet: Deus enim illum assumpsit. 4Tu quis es, qui judicas alienum servum? domino suo stat, aut cadit: stabit autem: potens est enim Deus statuere illum. 5Nam alius judicat diem inter diem: alius autem judicat omnem diem: unusquisque in suo sensu abundet. 6Qui sapit diem, Domino sapit, et qui manducat, Domino manducat: gratias enim agit Deo. Et qui non manducat, Domino non manducat, et gratias agit Deo. 7Nemo enim nostrum sibi vivit, et nemo sibi moritur. 8Sive enim vivemus, Domino vivimus: sive morimur, Domino morimur. Sive ergo vivimus, sive morimur, Domini sumus. 9In hoc enim Christus mortuus est, et resurrexit: ut et mortuorum et vivorum dominetur. 10Tu autem quid judicas fratrem tuum? aut tu quare spernis fratrem tuum? omnes enim stabimus ante tribunal Christi. 11Scriptum est enim: Vivo ego, dicit Dominus, quoniam mihi flectetur omne genu: et omnis lingua confitebitur Deo. 12Itaque unusquisque nostrum pro se rationem reddet Deo.
13Non ergo amplius invicem judicemus: sed hoc judicate magis, ne ponatis offendiculum fratri, vel scandalum. 14Scio, et confido in Domino Jesu, quia nihil commune per ipsum, nisi ei qui existimat quid commune esset, illi commune est. 15Si enim propter cibum frater tuus contristatur, jam non secundum caritatem ambulas. Noli cibo tuo illum perdere, pro quo Christus mortuus est. 16Non ergo blasphemetur bonum nostrum. 17Non est enim regnum Dei esca et potus: sed justitia, et pax, et gaudium in Spiritu Sancto: 18qui enim in hoc servit Christo, placet Deo, et probatus est hominibus. 19Itaque quæ pacis sunt, sectemur: et quæ ædificationis sunt, in invicem custodiamus. 20Noli propter escam destruere opus Dei, omnia quidem sunt munda: sed malum est homini, qui per offendiculum manducat. 21Bonum est non manducare carnem, et non bibere vinum, neque in quo frater tuus offenditur, aut scandalizatur, aut infirmatur. 22Tu fidem habes? penes temetipsum habe coram Deo. Beatus qui non judicat semetipsum in eo quod probat. 23Qui autem discernit, si manducaverit, damnatus est: quia non ex fide. Omne autem, quod non est ex fide, peccatum est.
1Debemus autem nos firmiores imbecillitates infirmorum sustinere, et non nobis placere. 2Unusquisque vestrum proximo suo placeat in bonum, ad ædificationem. 3Etenim Christus non sibi placuit, sed sicut scriptum est: Improperia improperantium tibi ceciderunt super me. 4Quæcumque enim scripta sunt, ad nostram doctrinam scripta sunt: ut per patientiam, et consolationem Scripturarum, spem habeamus. 5Deus autem patientiæ et solatii det vobis idipsum sapere in alterutrum secundum Jesum Christum: 6ut unanimes, uno ore honorificetis Deum et patrem Domini nostri Jesu Christi. 7Propter quod suscipite invicem, sicut et Christus suscepit vos in honorem Dei. 8Dico enim Christum Jesum ministrum fuisse circumcisionis propter veritatem Dei, ad confirmandas promissiones patrum: 9gentes autem super misericordia honorare Deum, sicut scriptum est: Propterea confitebor tibi in gentibus, Domine, et nomini tuo cantabo. 10Et iterum dicit: Lætamini gentes cum plebe ejus. 11Et iterum: Laudate omnes gentes Dominum: et magnificate eum omnes populi. 12Et rursus Isaias ait: Erit radix Jesse, et qui exsurget regere gentes, in eum gentes sperabunt. 13Deus autem spei repleat vos omni gaudio, et pace in credendo: ut abundetis in spe, et virtute Spiritus Sancti.
14Certus sum autem fratres mei et ego ipse de vobis, quoniam et ipsi pleni estis dilectione, repleti omni scientia, ita ut possitis alterutrum monere. 15Audacius autem scripsi vobis fratres ex parte, tamquam in memoriam vos reducens: propter gratiam, quæ data est mihi a Deo, 16ut sim minister Christi Jesu in gentibus: sanctificans Evangelium Dei, ut fiat oblatio gentium accepta, et sanctificata in Spiritu Sancto. 17Habeo igitur gloriam in Christo Jesu ad Deum. 18Non enim audeo aliquid loqui eorum, quæ per me non efficit Christus in obedientiam gentium, verbo et factis: 19in virtute signorum, et prodigiorum, in virtute Spiritus Sancti: ita ut ab Jerusalem per circuitum usque ad Illyricum repleverim Evangelium Christi. 20Sic autem prædicavi Evangelium hoc, non ubi nominatus est Christus, ne super alienum fundamentum ædificarem: 21sed sicut scriptum est: Quibus non est annuntiatum de eo, videbunt: et qui non audierunt, intelligent.
22Propter quod et impediebar plurimum venire ad vos, et prohibitus sum usque adhuc. 23Nunc vero ulterius locum non habens in his regionibus, cupiditatem autem habens veniendi ad vos ex multis jam præcedentibus annis: 24cum in Hispaniam proficisci cœpero, spero quod præteriens videam vos, et a vobis deducar illuc, si vobis primum ex parte fruitus fuero. 25Nunc igitur proficiscar in Jerusalem ministrare sanctis. 26Probaverunt enim Macedonia et Achaia collationem aliquam facere in pauperes sanctorum, qui sunt in Jerusalem. 27Placuit enim eis: et debitores sunt eorum. Nam si spiritualium eorum participes facti sunt gentiles, debent et in carnalibus ministrare illis. 28Hoc igitur cum consummavero, et assignavero eis fructum hunc, per vos proficiscar in Hispaniam. 29Scio autem quoniam veniens ad vos, in abundantia benedictionis Evangelii Christi veniam. 30Obsecro ergo vos fratres per Dominum nostrum Jesum Christum, et per caritatem Sancti Spiritus, ut adjuvetis me in orationibus vestris pro me ad Deum, 31ut liberer ab infidelibus, qui sunt in Judæa, et obsequii mei oblatio accepta fiat in Jerusalem sanctis, 32ut veniam ad vos in gaudio per voluntatem Dei, et refrigerer vobiscum. 33Deus autem pacis sit cum omnibus vobis. Amen.
1Commendo autem vobis Phœben sororem nostram, quæ est in ministerio ecclesiæ, quæ est in Cenchris: 2ut eam suscipiatis in Domino digne sanctis: et assistatis ei in quocumque negotio vestri indiguerit: etenim ipsa quoque astitit multis, et mihi ipsi. 3Salutate Priscam et Aquilam, adjutores meos in Christo Jesu 4(qui pro anima mea suas cervices supposuerunt: quibus non solus ego gratias ago, sed et cunctæ ecclesiæ gentium), 5et domesticam ecclesiam eorum. Salutate Epænetum dilectum mihi, qui est primitivus Asiæ in Christo. 6Salutate Mariam, quæ multum laboravit in vobis. 7Salutate Andronicum et Juniam, cognatos, et concaptivos meos: qui sunt nobiles in Apostolis, qui et ante me fuerunt in Christo. 8Salutate Ampliatum dilectissimum mihi in Domino. 9Salutate Urbanum adjutorem nostrum in Christo Jesu, et Stachyn dilectum meum. 10Salutate Apellen probum in Christo. 11Salutate eos qui sunt ex Aristoboli domo. Salutate Herodionem cognatum meum. Salutate eos qui sunt ex Narcisi domo, qui sunt in Domino. 12Salutate Tryphænam et Tryphosam, quæ laborant in Domino. Salutate Persidem carissimam, quæ multum laboravit in Domino. 13Salutate Rufum electum in Domino, et matrem ejus, et meam. 14Salutate Asyncritum, Phlegontem, Hermam, Patrobam, Hermen, et qui cum eis sunt, fratres. 15Salutate Philologum et Juliam, Nereum, et sororem ejus, et Olympiadem, et omnes qui cum eis sunt, sanctos. 16Salutate invicem in osculo sancto. Salutant vos omnes ecclesiæ Christi. 17Rogo autem vos fratres, ut observetis eos qui dissensiones et offendicula, præter doctrinam, quam vos didicistis, faciunt, et declinate ab illis. 18Hujuscemodi enim Christo Domino nostro non serviunt, sed suo ventri: et per dulces sermones et benedictiones seducunt corda innocentium. 19Vestra enim obedientia in omnem locum divulgata est. Gaudeo igitur in vobis. Sed volo vos sapientes esse in bono, et simplices in malo. 20Deus autem pacis conterat Satanam sub pedibus vestris velociter. Gratia Domini nostri Jesu Christi vobiscum. 21Salutat vos Timotheus adjutor meus, et Lucius, et Jason, et Sosipater cognati mei. 22Saluto vos ego Tertius, qui scripsi epistolam, in Domino. 23Salutat vos Cajus hospes meus, et universa ecclesia. Salutat vos Erastus arcarius civitatis, et Quartus, frater. 24Gratia Domini nostri Jesu Christi cum omnibus vobis. Amen.
25Ei autem, qui potens est vos confirmare juxta Evangelium meum, et prædicationem Jesu Christi, secundum revelationem mysterii temporibus æternis taciti 26(quod nunc patefactum est per Scripturas prophetarum secundum præceptum æterni Dei, ad obeditionem fidei), in cunctis gentibus cogniti, 27soli sapienti Deo, per Jesum Christum, cui honor et gloria in sæcula sæculorum. Amen.