CATVLLI CARMINA

Catulli (-lis La2) Veronensis liber incipit ad Cornelium BGR Ven Laur. 33.12: Catulli Veronensis poetae liber incipit A et Santenianus: Catulli Veronensis ad Cornelium La1: Catullus Veronensis poeta O: Catuli Veronensis poete cla liber incipit a: Q. Catuli Veronensis liber incipit ad Cornelium I D: Q. VALERI. CATVLLI. VERONENS. AD CORN. NEPOTEM. LIBER C

I

Qui dono lepidum nouum libellum

arido modo pumice expolitum?

Corneli, tibi: namque tu solebas

meas esse aliquid putare nugas;

5

iam tum cum ausus es unus Italorum

omne acuum tribus explicare cartis

doctis, Iuppiter, et laboriosis.

quare habe tibi quidquid hoc libelli

qualecumque; quod, o patrona uirgo,

10

plus uno maneat perenne saeclo.

I 1 Qui ADh Gulielmus Pastrengicus (1295-1360 A.D.) de originibus rerum p. 88b: cui GO3 (non qui) RBCLa1   2 arido codd.: arida Pastrengicus, fortasse ex Serui adnotatione ad Aen. xii. 587 ubi tradit Catullum pumicem dixisse feminino

5 tum h: tamen Ω     es h: est Ω

8 tibi habe quicquid Ω     haec O     libelli al. mei G   9 quod] quidem D, Bodl. Lat. Class. e. 15, marg. R     o add. Perusinus (p): om. Ω     patroni ut ergo Bergk   10 perire O

3. Sic enim monstrantibus Elmero Merrill et E. B. Nicholson nunc lego quod in G et O scriptum est.

 

II

Passer, deliciae meae puellae,

quicum ludere, quem in sinu tenere,

qui primum digitum dare atpetenti

et acris solet incitare morsus,

5

cum desiderio meo nitenti

carum nescio quid libet iocari,

et solaciolum sui doloris,

†credo ut cum grauis acquiescet ardor:†

tecum ludere sicut ipsa possem

10

et tristis animi leuare curas!

............

tam gratum est mihi quam ferunt puellae

pernici aureolum fuisse malum,

quod zonam soluit diu ligatam.

II Fletus passeris Lesbie Ω: spatium unius uersus in O titulo tamen carens

3 qui GODBLa1 (m. pr.): {Q̸c}uiA R: cui ha, marg. O: quoi C     at petenti O: at petenti al. patenti Ven. et sic G prius, quamuis post in parenti mutatum fuerit: appetenti Ra   6 karum GO     libet GO sed iubet marg. O: lubet Baehrens   8 sic Ω sed cum om. Ba     credo, ut tum g. acquiescat a. Baptista Guarinus: credo, et cum (quo Postgate) grauis acquiescit (-at Postgate) ardor ego olim: quaerit quo g. acquiescat a. E. M. Thompson. Omittendum esse credo ratus est Tartara tamquam additum ab eo qui dubitationem suam de scriptura sic declarauit   9 ludere (suprascr. al. luderem) G: luderem D     Post 10 uidentur excidisse quaedam, uelut tecum ludere, sic ut ipsa ludit: sed interstitii uestigia non habent codices   11 est omittebat Conington

13 ligatam ACBLa1Dah Priscianus: negatam al. ligatam G: negatam O: ligatam marg. negatam R, sed ut ante ligatam uideatur aliquid erasum: cf. Carm. Epigr. 1504.49 Buech. zonulam ut soluas diu ligatam

A. paginis imago

 

III

Lugete, o Veneres Cupidinesque,

et quantum est hominum uenustiorum.

passer mortuus est meae puellae,

passer, deliciae meae puellae.

5

quem plus illa oculis suis amabat:

nam mellitus erat suamque norat

ipsam tam bene quam puella matrem.

nec sese a gremio illius mouebat,

sed circumsiliens modo huc modo illuc

10

ad solam dominam usque pipilabat.

qui nunc it per iter tenebricosum

illuc, unde negant redire quenquam.

at uobis male sit, malae tenebrae

Orci, quae omnia bella deuoratis:

15

tam bellum mihi passerem abstulistis.

uae factum male! uae miselle passer,

tua nunc opera meae puellae

flendo turgiduli rubent ocelli.

III cum II continuatum habent Ω, nullo titulo nec spatio tituli

4 om. ABCLa1a   7 ipsa ABC

9 circum siliens GR: circum silens al. siliens O   10 pipilabat Da: piplabat Ω: pipiabat marg. h Voss

11 tenebricosum h2: tenebrosum Ω   12 illuc marg. O: illud Ω     Carm. Epigr. 1504.11 Buech. Unde fata negant redire quemquam

14 Orciquae R m. pr.: Orcique al. quae G: Orcique COVen     bella al. pulcra G: bella i. pulcra O

16 uae... uae miselle scripsi ex eo quod habent Ω   16 Bonum factum male bonus ille passer: correxerunt ex Att. xv.1.1 o factum male, o miselle passer: cf. Carm. Epigr. 1512.4.7 Buech. o factum male Myia quod peristi: proh miselle passer Bapt. Guarinus: pro f. m. pro pusille Froehlich: io miselle p. Lachmann   17 tua (suprascr. quia) O   18 turgidoli R m. pr.

 

IV

Phasellus ille, quem uidetis, hospites,

ait fuisse nauium celerrimus,

neque ullius natantis impetum trabis

nequisse praeterire, siue palmulis

5

opus foret uolare siue linteo.

et hoc negat minacis Adriatici

negare litus insulasue Cycladas

Rhodumque nobilem horridamque Thraciam,

Propontida trucemue Ponticum sinum,

10

ubi iste post phasellus antea fuit

comata silua: nam Cytorio in iugo

loquente saepe sibilum edidit coma.

Amastri Pontica et Cytore buxifer,

tibi haec fuisse et esse cognitissima

15

ait phasellus: ultima ex origine

tuo stetisse dicit in cacumine,

tuo imbuisse palmulas in aequore,

et inde tot per impotentia freta

herum tulisse, laeua siue dextera

20

uocaret aura, siue utrumque Iuppiter

simul secundus incidisset in pedem.

neque ulla uota litoralibus deis

sibi esse facta, cum ueniret a marei

nouissimo hunc ad usque limpidum lacum.

25

sed haec prius fuere: nunc recondita

senet quiete seque dedicat tibi,

gemelle Castor et gemelle Castoris.

IV DE PHASELLO (-ELO VenR) Ω: spatium unius uersus in O

1 Phaselus DaVen   2 aiunt Ω   2 celerrimum (celerimum O) Ω   3 illius Ω     tradis h2: tardis Ω   4 neque esse Ω     sine Ω: siue R   5 sine Ω: siue R

6 haec O     negant R     mina ei B m. pr., GOVenDah: mina ci Cod. Vat. 1630: mina||| dein minacis R   7 insula uegeladas O   8 tractam Ω sed traciam corr. R et corr. La1   11 silua om. O, add. in marg.     cit(th C)eorio Ω sed citeono Oh2

13 citheri GO et R m. pr.   14 cognitissima ah2: cognotissima Ω   17 tuo O: tuas cett.   18 inte R   19 herum GOR   20 uocare cura ABCGOh: uocaret ura R m. pr.: uocaret aura corr. R

22 litoralibus GR litt. OBAC     diis Ω sed e iam superscripta in La1   23 a marei Lachm.: amaret Ω et, ut videtur, R ante quam in amari mutatum erat: amare ah2   24 nouissimo a: nouissime Ω, Munro

25 hoc CGVen R m. pr.   27 Castor D, Diomedes p. 344 Keil: Castorum R m. pr. B et La1 nondum mutati: Castrum al. Castorum G: Castrum O

 

V

Viuamus, mea Lesbia, atque amemus,

rumoresque senum seueriorum

omnes unius aestimemus assis.

soles occidere et redire possunt:

5

nobis cum semel occidit breuis lux,

nox est perpetua una dormienda.

da mi basia mille, deinde centum,

dein mille altera, dein secunda centum,

deinde usque altera mille, deinde centum.

10

dein, cum milia multa fecerimus,

conturbabimus illa, ne sciamus,

aut ne quis malus inuidere possit,

cum tantum sciat esse basiorum.

V AD LESBIAM Ω: in O spatium unius uersus sine titulo

3 extime(ne O)mus Ω

5 nobiscum Ω

8 deinde mi//// altera da//// secunda centum G, et sic R, nisi quod da post inlatum uidetur: deinde mille altera deinde secunda centum Oh2

10 deinde Ω   11 conturbauimus Ω     nesciamus Ω   13 tantum corr. R, corr. La1: tantus CGOVen, R et La1 nondum mutati     sciet Buecheler ex Priap. lii. 12

 

VI

Flaui, delicias tuas Catullo,

nei sint illepidae atque inelegantes,

uelles dicere, nec tacere posses.

uerum nescio quid febriculosi

5

scorti diligis: hoc pudet fateri.

nam te non uiduas iacere noctes

nequiquam tacitum cubile clamat

Sertisque ac Syrio fraglans oliuo,

puluinusque peraeque et hic et ille

10

attritus, tremulique quassa lecti

argutatio inambulatioque.

nam nil uerpa ualet, nihil tacere.

cur? non tam latera ecfututa pandas,

nei tu quid facias ineptiarum.

15

quare, quidquid habes boni malique,

dic nobis. uolo te ac tuos amores

ad caelum lepido uocare uersu.

VI cum V continuatur in O: AD FLAVIVM cett.

2 nei Lachmann: ne Ω   3 uelis et possis Heinsius

5 hic O

7 nequiquam Haupt: nequicquam GVen et R, sed hi duo diuise: ne quid quam O   8 Sertisque Da: Sertis Ω nisi quod Sectis BLa1 ac Syrio Auantius: a sirio R m. pr.: asirio GO     fraglans scripsi: flagrans GORVenBLa1: fragrans D et Laur. 33.12   9 et haec et illo O: et hec (suprascr. hic) et illo (suprascr. al. ille) GRVen Correxerunt et hic et illic (illi), et heic et illei     Fort. et hoc (huc) et illo   10 cassa D, Froehner: casa a (m. pr.)

12 nil uerpa ualet scripsi: inista preualet O: ni ista preualet GRVen: mi stupra ualet uir doctus in Ephem. Class. xxiv. p. 211 (stupra iam Scaliger) nil ista ualet Lachm.: nil stupra u. Haupt

13 sic Lachm.: cur non tam latera et futura panda Ω: et fututa h2     pandas h   14 nei Marcilius: nec Ω: ne a

15 quid quid O: quicquid Ω     bonique malique O   17 uersum O: uersum (sicR

 

VII

Quaeris, quot mihi basiationes

tuae, Lesbia, sint satis superque.

quam magnus numerus Libyssae harenae

lasarpiciferis iacet Cyrenis,

5

oraclum Iouis inter aestuosi

et Batti ueteris sacrum sepulcrum;

aut quam sidera multa, cum tacet nox,

furtiuos hominum uident amores;

tam te basia multa basiare

10

uesano satis et super Catullo est,

quae nec pernumerare curiosi

possint nec mala fascinare lingua.

VII Spatium unius uersus in O titulo carens: AD LESBIAM cett.

1 quod GORLa1

3 libisse ORVen: lybisse G   4 lasarpici feris al. fretis GRVen: lasarpici fecis Oh2     tyrenis al. cyrenis GRVen: tyrenis OLa1, B m. pr.   5 oradum uel ora dum Ω   6 beati O; beati al. beari GRVen: brati a (m. pr.)   9 basiei O, et R m. pr.: basiei al. basia GVenC

 

VIII

Miser Catulle, desinas ineptire,

et quod uides perisse perditum ducas.

fulsere quondam candidi tibi soles,

cum uentitabas quo puella ducebat

5

amata nobis quantum amabitur nulla.

ibi illa multa tum iocosa fiebant,

quae tu uolebas nec puella nolebat.

fulsere uere candidi tibi soles.

nunc iam illa non uolt: tu quoque inpotens noli,

10

nec quae fugit sectare, nec miser uiue,

sed obstinata mente perfer, obdura.

uale, puella. iam Catullus obdurat,

nec te requiret nec rogabit inuitam.

at te dolebis, cum rogaberis nulla.

15

scelesta †ne te†. quae tibi manet uita!

quis nunc te adibit? cui uideberis bella?

quem nunc amabis? cuius esse diceris?

quem basiabis? cui labella mordebis?

at tu, Catulle, destinatus obdura.

VIII Spatium unius uersus in O titulo carens: AD SE IPSVM Ω

6 cum O: tam Scaliger

9 impotens noli Auantius: impote (inpote O) Ω

12 om. La1

14 nulla Ω

15 ne ter tibi quae Bodl. Lat. Class. e. 15: nec te Phil.: nocte Statius     nullam... noctem Voss   18 cum labella O

 

IX

Verani, omnibus e meis amicis

antistans mihi milibus trecentis,

uenistine domum ad tuos Penates

fratresque unanimos anumque matrem?

5

uenisti. o mihi nuntii beati!

uisam te incolumem audiamque Hiberum

narrantem loca, facta, nationes,

ut mos est tuus, applicansque collum

iucundum os oculosque suauiabor.

10

o quantum est hominum beatiorum,

quid me laetius est beatiusue?

IX AD VERAN(N)IVM Ω: spatium unius uersus in O

1 Verani a: Veranni BDGLa1Ohh2: Veramni AC     e om. O   2 antistans Auantius: antistas Ω     milibus O: millibus GRVen.

4 uno animo sanamque O: uno animo suamque al. sanam GVen     anumque Faernus: senemque Auantius

9 suauiabor D: suabior Ω

 

X

Varus me meus ad suos amores

uisum duxerat e foro otiosum,

scortillum, ut mihi tum repente uisum est,

non sane illepidum neque inuenustum.

5

huc ut uenimus, incidere nobis

sermones uarii, in quibus, quid esset

iam Bithynia, quo modo se haberet,

et quonam mihi profuisset aere.

respondi id quod erat, nihil neque ipsis

10

nec praetoribus esse nec cohorti,

cur quisquam caput unctius referret,

praesertim quibus esset irrumator

praetor, non faceret pili cohortem.

X cum IX continuant Ω nullo spatio relicto

1 Varus C: Varius GOR Ven La1: Verannius D   3 tunc ORVen Laur. 33.12   4 inlep. Lachm.

7 Iarbithinia O     quomodo posse haberet Ω: corr. ed. pr.   8 ecquonam Statius: et quoniam al quonam GRVen: et quoniam OACDah2     aere a: here GOLa1ACD: hēre (= habere) Bh

9 neque in ipsis (suprascr. al. neque ipsis ñ) G: neque nec in ipsis OBCLa1: nec in ipsis al. neque ipsis R: nihil in ipsis Conington: nihil neque ipsi Traube   10 prius nec om. RVenACa sed RVen addunt in marg.     hic Giri     hoc praetore fuisse Traube   11 Cur q. c. u. referret? Munro   13 non al. nec GRVen: nec Oa: ne h2     facerent Da

15 asse Statius

21 nec hic neque illic GORVen   22 fractumque Ω

24 docuit Ω, corr. a     sined. O   25 inquid O   26 com(m)oda nam codd. praeter Oh2: comodā nam O: comenda nam h2: commodum enim Hand: Istos da modo: nam Munro: commoda; eram (heram) uel commoneam ego     sarapim D: sarapim (suprascr. al. e) G: serapim (ini O) RVenO   27 deferri ACD: deserti al. deferri GBRVen: deserti OLa1     mane inquii Statius: mane me inquit (-d O) Ω: minime Ald. I.: mi anime Bergk: meminei Munro   30 Cinna est Gaius Beroaldus: Cuma est grauis Ω   31 ad me Da et corr. R: a me Ω

32 paratis Statius

33 tu insulsa h: tu insula Ω: tulsa O     et] hac D: ac a   34 negligentem Ω

 

XI

XI AD FVRIVM ET AVRELIVM Ω: in O spatium non est, sed primo uersui adscriptum est =

Furi et Aureli, comites Catulli,

siue in extremos penetrabit Indos,

litus ut longe resonante Eoa

tunditur unda,

2 penetrabit ed. 1473: penetrauit Ω   3 ut GO Caesenas: et h2: ubi cett.     coa Oh2

5

siue in Hyrcanos Arabesque molles,

seu Sacas sagittiferosue Parthos,

siue quae septemgeminus colorat

aequora Nilus,

5 arabasue Oh2: arabaesque G: arabesque R cum plerisque   6 siue sagas (-x CGORa) Ω     sagittiferosque D Lachm.: que om. a   7 qui B Phil. h: om. h2

siue trans altas gradietur Alpes,

10

Caesaris uisens monimenta magni,

Gallicum Rhenum †horribilesque ulti-

mosque† Britannos,

8 Epra O   9 sui O     latas Bh     apes (suprascr. l) R   10 uidens ABCD: uissens h2   11 hor(r)ibilesque DGOh2: horribiles RVenACBLa1: horribile aequor Haupt: horribilem salum Munro: h. fretum Everett: horribilesque uitro (uel uultu) in- usque Palmer: horribilem sequi Housman, in quod ipse olim incideram, mutato uidens in nitens: fort. horribiles citroque ult|roque   12 mosque... britannos G. In Oh2 uersus incipit ab ultimosque (Vitimosque O)

13 fere Ω   14 temptare OVen: tentare GR et plerique

omnia haec, quaecunque feret uoluntas

caelitum, temptare simul parati,

15

pauca nuntiate meae puellae

non bona dicta.

cum suis uiuat ualeatque moechis,

quos simul complexa tenet trecentos,

nullum amans uere, sed identidem omnium

20

ilia rumpens:

nec meum respectet, ut ante, amorem,

qui illius culpa cecidit uelut prati

ultimi flos, praetereunte postquam

tactus aratro est.

22 qui BLa1Da, sed in B prius fuit cui: cui GORVenChh2   23 posquam RVenD

 

XII

Marrucine Asini, manu sinistra

non belle uteris in ioco atque uino:

tollis lintea neglegentiorum.

hoc salsum esse putas? fugit te, inepte:

5

quamuis sordida res et inuenusta est.

non credis mihi? crede Pollioni

fratri, qui tua furta uel talento

mutari uelit: est enim leporum

disertus puer ac facetiarum.

10

quare aut hendecasyllabos trecentos

exspecta, aut mihi linteum remitte,

quod me non mouet aestimatione,

uerum est mnemosynum mei sodalis.

nam sudaria Saetaba ex Hiberis

15

miserunt mihi muneri Fabullus

et Veranius: haec amem necesse est

ut Veraniolum meum et Fabullum.

XII AD MATRVCINVM ASIN[I]VM Ω: in G Asinium tantum est, in O spatium unius uersus titulo carens

1 Marrucine Parthenius: Matrucine Ω   2 ioco al. loco BGRVen: loco O   3 negleg. O: neglig. GR   4 salsum al. falsum G: falsum al. salsum ORVen: falsum ABCDLa1hh2

6 polioni h2a   7 frat̅ (frater) O   8 uoluit O: uolit Baehrens   9 dissertus O: difertus Passeratius

10 endeca sillabos GORLa1   11 expecta Ω   12 extimatione Ω   13 nemo est sinum O: est nemo sinum (sinunt BLa1hh2) cett.

14 settaba O: thessala D et Vat. 1630     ex Hiberis ed. pr.: exhibere Ω: ex Hibereis Lachmann: ex Hibero Owen   15 numeri al. muneri GCRVen: numeri OALa1   16 hec al. hoc R     amem D: aḷmeni R: ameni GOCVen   17 ut h2: et Ω Ad hunc uersum respexit Plinius H. N. praef. I

 

XIII

Cenabis bene, mi Fabulle, apud me

paucis, si tibi di fauent, diebus,

si tecum attuleris bonam atque magnam

cenam, non sine candida puella

5

et uino et sale et omnibus cachinnis.

haec si, inquam, attuleris, uenuste noster,

cenabis bene: nam tui Catulli

plenus sacculus est aranearum.

sed contra accipies meros amores

10

seu quid suauius elegantiusue est:

nam unguentum dabo, quod meae puellae

donarunt Veneres Cupidinesque,

quod tu cum olfacies, deos rogabis,

totum ut te faciant, Fabulle, nasum.

XIII AD FABVLLVM Ω: spatium unius versus in O titulo carens

2 dii Ω

6 inquam marg. unquam h2: unquam Ω   8 saculus GORBVen

9 meos OAa   10 seu quid Santenianus Lachmanni: seu qui OBCLa1: seu qui al. quod GRVen   14 Fabulle (non fab.) R

 

XIV

Nei te plus oculis meis amarem,

iucundissime Calue, munere isto

odissem te odio Vatiniano:

nam quid feci ego quidue sum locutus,

5

cur me tot male perderes poetis?

isti di mala multa dent clienti,

qui tantum tibi misit impiorum.

quod si, ut suspicor, hoc nouum ac repertum

munus dat tibi Sulla litterator,

10

non est mi male, sed bene ac beate,

quod non dispereunt tui labores.

di magni, horribilem et sacrum libellum!

quem tu scilicet ad tuum Catullum

misti, continuo ut die periret,

15

Saturnalibus, optimo dierum!

non non hoc tibi, salse, sic abibit.

nam, si luxerit, ad librariorum

curram scrinia, Caesios, Aquinos,

Suffenum, omnia colligam uenena,

20

ac te his suppliciis remunerabor.

uos hinc interea ualete abite

illuc, unde malum pedem attulistis,

saecli incommoda, pessimi poetae.

XIV AD CALVVM POETAM Ω: in O spatium unius uersus titulo carens

1 nei Lachmann: ne Ω: nen h2   3 uaciniano GRLa1   5 malis Ω

6 dant Ω

9 sulla A et Santenianus m. pr.: si illa GORBCDLa1: sylla D     literator GOR Versum attulit Martianus Capella § 229, et ex eo, ut creditur, Ioannes Saresberiensis Metal. I. 24   10 mihi Ω

14 misti ed. pr.: misisti Ω     continuo. ut GORVen     die] miser Halbertsma   15 opimo al. optimo GRVenBLa1: oppinio O     Versum attulit Macrobius Sat. ii. I. 8

16 hoc Dh2: hec Ω     salse al. false sit (uel fit) adhibit (uel adbibit) Ω

17 luserit (suprascr. al. x) G   18 curam O: curtam Ω     scrinea RVen   19 Suffenam Ω: Sufferam AD marg. h2   20 hac GORVenh2     tibi hiis supplit’ O     remunerabor R, idemque iterum in marg.

23 seculi Ω

 

XIVb

Si qui forte mearum ineptiarum

lectores eritis manusque uestras

non horrebitis admouere nobis,

***

XIVb Hi uersus cum carminis XIV uersu ultimo coniuncti leguntur in codicibus: seiunxit Bapt. Guarinus

3 ammouere O

 

XV

Commendo tibi me ac meos amores,

Aureli. ueniam peto pudentem,

ut, si quicquam animo tuo cupisti,

quod castum expeteres et integellum,

5

conserues puerum mihi pudice,

non dico a populo: nihil ueremur

istos, qui in platea modo huc modo illuc

in re praetereunt, sua occupati:

uerum a te metuo tuoque pene

10

infesto pueris bonis malisque.

quem tu qua lubet, ut lubet, moueto

quantum uis, ubi erit foris paratum:

hunc unum excipio, ut puto, pudenter.

quod si te mala mens furorque uecors

15

in tantam impulerit, sceleste, culpam,

ut nostrum insidiis caput lacessas;

a tum te miserum malique fati,

quem attractis pedibus patente porta

percurrent raphanique mugilesque.

XV AD AVRELIVM Ω: spatium unius uersus in O titulo carens

2 [*] pudentem p[*]etoB G: pudentem pecto h2   8 inre ex inte G: inte h2     occupari O   10 bonisque malisque Ω

11 qua lubet ut iubet GD: qualib’ ut al. iubet O: ut lubet om. ABCLa1a, add. in marg. Ven   12 ubi] ut h2   13 huc G     excipias peto L. Weber Eisenacensis, quod puto semper fere correptum inueniatur, sed cf. Priap. xii. 2 Cumaeae soror ut puto Sibyllae     pudenter al. prudenter GRVen

16 nostrum GDah2: nostrorum Ω   17 a tum te Statius: at tum te AC: ah (ha O) tamen te ORBLa1h2: ah tamen al. tum te GVen   18 atractis O: atratis BLa1h2

B. paginis imago

 

XVI

Pedicabo ego uos et irrumabo,

Aureli pathice et cinaede Furi,

qui me ex uersiculis meis putastis,

quod sunt molliculi, parum pudicum.

5

nam castum esse decet pium poetam

ipsum, uersiculos nihil necesse est,

qui tum denique habent salem ac leporem,

si sint molliculi ac parum pudici,

et quod pruriat incitare possint,

10

non dico pueris, sed his pilosis

qui duros nequeunt mouere lumbos.

uos, quod milia multa basiorum

legistis, male me marem putatis?

pedicabo ego uos et irrumabo.

XVI cum XV continuant Ω

1 Pedic. ah2: Pedit. A: Dedicabo Ω   3 me ex mi G   4 quot ex quod G     sụ̇t (sic) R

5-8 extant ap. Plin. Epp. iv. 14. 5 et 5-6 ap. Apul. Apol. xi   7 tum Dh: tamen al. tum GRVenC: tamen OABLa1h2: tunc codices Plini ac om. h2   8 sint Ω: sunt codices Plini   9 ut Froehlich     possint A: possunt (suprascr. i) C: possunt Ω et codices Plini

12 uos quod Laur. 33.12: uos qui AC: uosque (hosque O) Ω   14 dedicabo Ω

 

XVII

O Colonia, quae cupis ponte ludere longo,

et salire paratum habes, sed uereris inepta

crura ponticuli acsuleis stantis in rediuiuis,

ne supinus eat cauaque in palude recumbat;

5

sic tibi bonus ex tua pons libidine fiat,

in quo uel Salisubsali sacra suscipiantur:

munus hoc mihi maximi da, Colonia, risus.

quendam municipem meum de tuo uolo ponte

ire praecipitem in lutum per caputque pedesque,

10

uerum totius ut lacus putidaeque paludis

liuidissima maximeque est profunda uorago.

XVII In GO nec titulus est nec spatium tituli: ceteri aut spatium habent aut titulum

1 o culonia quae AC: o culo in aque Ω     ludere h: laedere Ω   3 acsuleis scripsi: ac sulcis Ω: assulis Statius: axuleis Schwabe: aesculeis Palmer: num hastuleis?     stantis Statius: tantis Ω   6 salisubsali Bergk: sali subsali VenD: sali subs(sc RB marg. Ven)ili GORACBLaurentiani: salisubsilis Statius     suscipiant Ω: sus recipiant h2

8 quedam Oh2     de tuo uolo ponte om. BLa1   10 pudiceque paludes Ω: puniceque A: pu iceque (sic): puiceque C sine uestigio rasurae

14 quoi cum Scaliger: cui iocum Ω   15 et ACh2: ut Ω   16 adseruanda O   18 nec se ed. 1473: nec me Ω   19 Ligari fragm. Festi p. 438 ed. von Ponor     suppernata Festus: superata Ω: separata BLa1   21 nihil uidet Ω

22 quid G sed d super rasuram   23 nunc] hunc ACa     eum AC et corr. D: cum GRVenBLa1     nunc uolo uolo O: hunc meum Froehlich

24 potest olidum Ω: corr. Victorius Var. Lect. xiii. 11     exitare GORVen BLa1, quod tamquam frequentatiuum uerbi exire retinebat Traube   25 derelinquere O cum Parisino 7989: delinquere cett. nisi quod a habet relinquere

Desunt Carmina XVIII, XIX, XX.

 

XXI

Aureli, pater esuritionum,

non harum modo, sed quot aut fuerunt

aut sunt aut aliis erunt in annis,

pedicare cupis meos amores.

5

nec clam: nam simul es, iocaris una,

haerens ad latus omnia experiris.

frustra: nam insidias mihi instruentem

tangam te prior irrumatione.

atqui si faceres satur, tacerem:

10

nunc ipsum id doleo, quod esurire

mellitus puer et sitire discet.

quare desine, dum licet pudico,

ne finem facias, sed irrumatus.

XXI AD AVRELIVM Ω: spatium unius uersus in O titulo carens

1 exuritionum uel exuricionum Ω   4 pedicare AC: dedicare Ω

5 es iocaris D: exiocaris Ω: et iocaris ACah   6 haeres h Voss experibis uel experibus Ω

7 struentem Ribbeck   8 irruminatione Ω

9 atqui si scripsi ex eo quod Caesenas habet atque qui si: atque id si AC: atque ipsi Ω   10 id om. BLa1     esuriẹre O: exurire GRDBLa1   11 mellitus Hand: me me Ω: ieiunus Huschke: meus mei Schwabe

12 desinat Ω: desinas AC   13 ne ed. pr.: nec Ω: nei Baehrens irrumatus ed. pr.: irruminatus sum Ω

 

XXII

Suffenus iste, Vare, quem probe nosti,

homo est uenustus et dicax et urbanus,

idemque longe plurimos facit uersus.

puto esse ego illi milia aut decem aut plura

5

perscripta, nec sic ut fit in palimpsesto

relata: cartae regiae, noui libri,

noui umbilici, lora rubra, membrana

derecta plumbo, et pumice omnia aequata.

haec cum legas tu, bellus ille et urbanus

10

Suffenus unus caprimulgus aut fossor

rursus uidetur: tantum abhorret ac mutat.

hoc quid putemus esse? qui modo scurra

aut siquid hac re tersius uidebatur,

idem infaceto est infacetior rure,

15

simul poemata attigit, neque idem umquam

aeque est beatus ac poema cum scribit:

tam gaudet in se tamque se ipse miratur.

nimirum idem omnes fallimur, neque est quisquam

quem non in aliqua re uidere Suffenum

20

possis. suus cuique attributus est error:

sed non uidemus manticae quod in tergo est.

XXII cum XXI continuant GO sine interstitio, adiecto tamen quod nouum carmen indicet: AD VARVM marg. G, RVenABD: AD VARIVM C

3 idemque al. itemque G

4 puto esse ego GORVenLa1: puto ego esse BCDh     milia O: millia G   5 sic] sit Ω     palmisepto (-seto BLa1 Ω: παλίμψηστον Marcilius   6 noue Ω: nouem Dah: nouei Lachm.   7 membrana Auantius: membran(a)e Ω, Munro   8 derecta Statius: detecta Ω

10 capri. mulgus GRVen   11 abhoret O: fortasse aberrat

13 ac re O: aut re cod. Ashburneri: fort. aure     tersius uel tertius Peiper, Munro: tristius Ω: tritius ed. Iunt. 1503: scitius L. Mueller: strictius uel crispius ego   14 in faceto est in faceto rure GOR: infacet rure A: infaceti’ C   15 neque idem G: uel neque nec idem Oh   16 ac h: ah ABDLa1a: ha GORVen     cum] tum R   17 tamque] tamquam DGOh

18-20 omnes fallimur... error extant apud Hieremiam Iudicem de Montagnone, Part. II (I) 3. 8, ed. Ven. 1505; 19-21 in Flor. Moral. Auctorit. II. 3, qui liber scriptus est anno 1329 Veronae   18 neque est GRVen: nec est O   21 uidentur codex Monacensis Porphyrionis ad Hor. S. ii. 3. 299; legitne Porphyrion uidetur?

 

XXIII

Furei, cui neque seruos est neque arca

nec cimex neque araneus neque ignis,

uerum est et pater et nouerca, quorum

dentes uel silicem comesse possunt,

5

est pulcre tibi cum tuo parente

et cum coniuge lignea parentis.

nec mirum: bene nam ualetis omnes,

pulcre concoquitis, nihil timetis,

non incendia, non graues ruinas,

10

non facta impia, non dolos ueneni,

non casus alios periculorum.

atqui corpora sicciora cornu

aut siquid magis aridum est habetis

sole et frigore et esuritione.

15

quare non tibi sit bene ac beate?

a te sudor abest, abest saliua,

mucusque et mala pituita nasi.

hanc ad munditiem adde mundiorem,

quod culus tibi purior salillo est,

20

nec toto decies cacas in anno,

atque id durius est faba et lapillis,

quod tu si manibus teras fricesque,

non umquam digitum inquinare posses.

haec tu commoda tam beata, Furi,

25

noli spernere nec putare parui,

et sestertia quae soles precari

centum desine: nam satis beatu’s.

XXIII AD FVRIVM Ω: spatium unius uersus in O

1 Furei (ẹ Ven) Ω quod non ausus sum immutare: Furi a     seruos Statius: seruo al. seruus GRVen: seruo OBCLa1   2 cimex animal neque GR: cimex al. neque O   5, 8 pulcre GORVen   6 linea B: num iuncea? cf. Goetz Thes. Gloss. p. 611

7 nẹc̣ (suprascr. i) G: ne al. nec RVen: ne OABCLa1: ni Dh     ualetis .Ṛ. om̅s B   9 ruinas GD: minas ORVenABCh   10 fac̣ta G: fata D: furta Haupt

12 aut qui Ω: ut qui Statius   13 aridum magis est Ω

15 sit O: si Ω

16 abest O semel   17 mucusque a: muccusue (muc- B, muct- O) Ω     pic̣tuita G

19 culus al. cuius GVen: cuius al. culus RC: cuius O   21 lupillis Gulielmius   22 friesque Baehrens   23 posses Ω: possis Froehlich: posseis Baehrens   24 haec tua Ω     furi codd.   26 sesterciaque O   27 satis beatu’s Bergk: satis beatus Ω: sat es beatus ed. Calpurn. 1481

 

XXIV

O qui flosculus es Iuuentiorum,

non horum modo, sed quot aut fuerunt

aut posthac aliis erunt in annis,

mallem diuitias Midae dedisses

5

isti, qui neque seruos est neque arca,

quam sic te sineres ab illo amari.

‘qui? non est homo bellus?’ inquies. est:

sed bello huic neque seruos est neque arca.

hoc tu quam lubet abice eleuaque:

10

nec seruom tamen ille habet neque arcam.

XXIV cum XXIII continuant codices, nullo spatio relicto

1 es] est Ω   2 quod GORVen   4 Midae dedisses Voss: mi dededisses O: mi ededisses Paris. 7989 m. pr.: mi dedisses Ω   5 qui OAC: qui al. cui GR     neque al. nec G: nec al. neque R   5, 8 seruos] seruus Ω   7 quid O

9 hec G: nec D     qua lubet G: quamlubet al. qua Ven   10 seruom] seruum Ω

 

XXV

Cinaede Thalle, mollior cuniculi capillo

uel anseris medullula uel imula oricilla

uel pene languido senis situque araneoso,

idemque, Thalle, turbida rapacior procella,

5

cum diua †mulier aries† ostendit oscitantes,

remitte pallium mihi meum, quod inuolasti,

sudariumque Saetabum catagraphosque Thynos,

inepte, quae palam soles habere tamquam auita.

quae nunc tuis ab unguibus reglutina et remitte,

10

ne laneum latusculum manusque mollicellas

inusta turpiter tibi flagella conscribillent,

et insolenter aestues, uelut minuta magno

deprensa nauis in mari, uesaniente uento.

XXV AD TALL(TAL B)VM Ω: nullum interstitium in O

1 talle Ω: tale Par. 7989   2 medullula O: medulla cett.     oricilla (auricilla) Scaliger: moricilla GBDa: moricula OACLa1: moricula al. moricilla RVen   3 arancoroso al. araneoso GRVenB   5 cum (cuṁ G) diua mulier (ị O) Ω: conuiua Boehme     aries O: alios al. aues uel aries G: aues al. aries uel alios R     munerarios Lachm.: mulierarios Haupt: mulicurios Clayton: manulearlos Phillimore: conclaue cum uicarios Munro     ostendẹt (suprascr. i) G: ostendet ODh: fortasse cum laeua munerarios offendit oscitantes   7 saethabum G: sathabum OABCDLa1a   8 inepteque O

10 natesque Scaliger   11 inusta ed. Calpurn. 1481: insula Ω: inlusa Scaliger conscribilent Ω: conscribilent flagella Turnebus: consigillent Muretus   12 minuta h et Caesenas, uterque saec. xv. exeuntis: inimica Ω   13 deprensa Oh: deprehensa Ω

 

XXVI

Furi, uillula nostra non ad Austri

flatus opposita est neque ad Fauoni

nec saeui Boreae aut Apheliotae,

uerum ad milia quindecim et ducentos.

5

o uentum horribilem atque pestilentem!

XXVI AD FVRIVM Ω: in O interstitium non est

1 Furi codd.     uestra O et Caesenas   2 om. O     fauonii Ω   3 apheliot(a)e Ω: apeliotae Lachm.

 

XXVII

Minister uetuli puer Falerni

inger mi calices amariores,

ut lex Postumiae iubet magistrae

ebriosa acina ebriosioris.

5

at uos quo lubet hinc abite, lymphae,

uini pernicies, et ad seueros

migrate. hic merus est Thyonianus.

XXVII AD PINCERNAM SVVM Ω: in O interstitium non est

2 ingere codices praeter B: iungere B: inger tres codices Gelli vi. 20. 6: inger εἴσκρασον Thes. Gloss. p. 576 Goetz   3 postumie O: posthumie GRVen   4 ebriosa acina Parthenius: ebrios(a)e Ω et codices Gelli acino Ω nisi quod habent acine AC: ebrioso acino Munro, Schwabe, Giri

5 ad Oh     quo lubet Caesenas: quod iubet Ω   7 thi. GORVen

 

XXVIII

Pisonis comites, cohors inanis,

aptis sarcinulis et expeditis,

Verani optime tuque mi Fabulle,

quid rerum geritis? satisne cum isto

5

uappa frigoraque et famem tulistis?

ecquidnam in tabulis patet lucelli

expensum, ut mihi, qui meum secutus

praetorem refero datum lucello.

o Memmi, bene me ac diu supinum

10

tota ista trabe lentus irrumasti.

sed, quantum uideo, pari fuistis

casu: nam nihilo minore uerpa

farti estis. pete nobiles amicos.

at uobis mala multa di deaeque

15

dent, opprobria Romulei Remique.

XXVIII AD VERAN(N)IVM ET FABVLLVM Ω: nullum spatium in O

2 apti sarcinulis et expediti Wakefield

6 ecquidnam a: et quid nam Ω: ut quidnam A et Santenianus     Post lucelli signum interrogationis habent GRVenLa1     Inter 6, 7 lacunam statuit B. Schmidt   7 sequtus R

9-10 a u. 8 pendere ratus est Alex. Guarinus, et sic Lachm. et complures recentiorum   9 o mem mi OB et codex Ashburneri: o m̅em mi R: omnem mi GVenLa1Da   10 trahe BGRVen nondum mutati     tentus Voss

11 pari Oah: parum al. pari GRVenB     fuisti GODPhil.   12 uerpa Laur. 33.12: urpa O: uerba al. uerpa uel urpa RVen: uerba G cum plerisque

14 nobis al. uobis R: uobis al. nobis GVen: nobis OABLa1   15 oprobria O: obpr. GRVen et plerique     Romulei codd. quod immutare nolui

 

XXIX

Quis hoc potest uidere, quis potest pati,

nisi impudicus et uorax et aleo,

Mamurram habere quod Comata Gallia

habebat uncti et ultima Britannia?

5

cinaede Romule haec uidebis et feres?

et ille nunc superbus et superfluens

perambulabit omnium cubilia,

ut albulus columbus aut Adoneus?

cinaede Romule haec uidebis et feres?

10

es impudicus et uorax et aleo.

XXIX IN (AD A) ROMVLVM CATHAMITVM Ω: nullum spatium in O

1, 2 extant apud Quintil. ix. 4. 141   3 Plin. H. N. xxxvi. 48 hic namque est Mamurra Catulli Veronensis carminibus proscissus, quem, ut res est, domus ipsius clarius quam Catullus dixit habere quidquid habuisset Comata Gallia.     Mammurram C: nam murram Ω   4 uncti Faernus: cum te Ω     ante Statius

7 perambulauit Ω, corr. a   8 Adoneus Statius: ydoneus GOa: idoneus RVen et plerique: haut idoneus Sillig: haut idonius malim, pro comparatiuo accipiendum

13 uestra Da: nostra Ω     diffututa D Caesenas et corr. B: diffutura Ω: defututa Lachm.   14 comeset G: comeset (suprascr. s) R: comerset O

15 alid Statius: alit Ω: ait Da

16 expatr.] cf. expatrauit ἐπετέλεσεν Goetz Thes. Gloss. p. 416

17 prima ed. Trinc. Auantii: primum Ω   19 libera O     quem Paris. 7989 et Bodl. Lat. Class. e. 15     scit O: sit Ω     amni (anni CLa1) Ω: annis Bodl. Lat. Class. e. 15

20 sic Ω: timete Galliae, hunc time Britannia Haupt: et huicne Gallia et metet Britannia? Munro: sciuntque Galliae ultimam et Britanniae Birt: fort. Ruina Galliae est, erit Britanniae

21-4 post 10 transponebat Mommsen   21 hic] hinc GORVenCD

23 uerbis D: urbes a et Bodl. Lat. Class. e. 15     urbis o piissime Lachm.: orbis o piissimei Haupt: urbis oppidissime Heyse: urbis ob luem ipsimae Munro: immo suae h.e. propter eum qui lues et belues (Goetz Thes. Gloss. p. 136) est urbis suae Formiaram: o bis improbissimi E. M. Thompson   24 gener socerque Verg. Catalept. iii. 6

XXX

XXX AD ALPHENVM (ALF. BLa1) Ω: in C interstitium non est

Carmen κατὰ δύο decurrere, non ut Lachm. ed. 2 per strophas quaternorum, neque ut Bluemner ternorum, censeo. Bluemner uersus sic distribuebat 1. 2. 3. 6. 7. 8. 9. 10. 5. 4. 11. 12.   1 Alfene A: Alphene Ω     salse GOR: s/lse Ven   2 nihil (nichil G) Ω

3 iam me prodere iam non me dubitas f. p. Ω: i. m. p. iam me non d. f. p. AD     Post hunc u. duos ego et Otto credimus excidisse

4, 5 post 12 transponebat Lachm.   4 haec a   5 quae] quos Froehlich, Giri: quis (abl.) Richards: quom Munro apodosin faciens u. 6; cf. Weber Quaest. Cat. p. 137     negligis Ω

6 o heu Ω     dice scripsi: dico Ω: dic ed. Trinc. Auantii     cui ne Ω

7 tu te GRVen     me add. Auantius: om. Ω   8 sic h: quasi omnia (om. tuta) O: quasi omnia tuta cett.

9 idem Oah Laur. 33.12: inde GACDLa1: inde al. idem RBVen   10 uentos ACah: uento GORBLa1D

11 sic Ω nisi quod ut dii, non at di habent: at dii meminerunt at meminit fides codex Add. 11,674 Musei Britannici: meminere, at Muretus

 

XXXI

Paene insularum, Sirmio, insularumque

ocelle, quascumque in liquentibus stagnis

marique uasto fert uterque Neptunus;

quam te libenter quamque laetus inuiso,

5

uix mi ipse credens Thuniam atque Bithunos

liquisse campos et uidere te in tuto.

o quid solutis est beatius curis?

cum mens onus reponit, ac peregrino

labore fessi uenimus larem ad nostrum,

10

desideratoque acquiescimus lecto.

hoc est quod unum est pro laboribus tantis.

salue o uenusta Sirmio atque hero gaude;

gaudete uosque o Lydiae lacus undae;

ridete quidquid est domi cachinnorum.

XXXI AD SIRMIVM INSVLAM Ω: in O primae litterae P caerulea nota adficta est

1 Sirinio GO   3 neptũnus GRDVen   4 libenter Dah: libente Ω   5 mihi Ω     crederis al. credens G: crederis D     Thuniam atque Bithunos scripsi: thi(y O)miam atque bithinios Ω

8 honus B et R m. pr.   12 hero al. bero RVen: bero Laurentianus 33.12: ero nullus codex ex meis   13 gaude O et Santenianus: gaudente Bergk     uos quoque lidi(a)e Ω: emendarunt uosque, uos o, uosque o     lucidae B. Guarinus: limpidae Auantius: Lydii Froehlich

 

XXXII

Amabo, mea dulcis Ipsithilla,

meae deliciae, mei lepores,

iube ad te ueniam meridiatum.

et si iusseris, illud adiuuato,

5

ne quis liminis obseret tabellam,

neu tibi lubeat foras abire,

sed domi maneas paresque nobis

nouem continuas fututiones.

uerum si quid ages statim iubeto:

10

nam pransus iaceo et satur supinus

pertundo tunicamque palliumque.

XXXII AD IPSICIL(L)AM uel IPSIT(H)ILAM Ω: spatium in O non est

1 ipsi thila GBLa1: ipsi illa O: ipsi Thila (ipsi-chila Ven) al. ipsicilla RVen: Hypsithilla Scaliger: Ipsitilla Buecheler: Hypsiphylla Palmer: Ipsimilla Leo

4 illud, adiuuato Lachm.: adiubeto Turnebus   5 luminis O   6 lubeat GD et corr. R: lube O: libeat R m. pr., cum plerisque   7 meas (suprascr. an) R sed an pallidiore atramento

9 agis a   11 tunicam om. que a

 

XXXIII

O furum optime balneariorum

Vibenni pater et cinaede fili,

(nam dextra pater inquinatiore,

culo filius est uoraciore)

5

cur non exilium malasque in oras

itis? quandoquidem patris rapinae

notae sunt populo, et natis pilosas,

fili, non potes asse uenditare.

XXXIII cum XXXII continuant Ω nullo spatio relicto

3, 4 Carrio et Hand sic scribebant nam dextra pater est uoraciore, culo filius inquinatiore   4 uoratiore al. uolantiore GRVen: uolantiore AC: uoratiori al. uolant ori B   5 horas Ω   6 istis a   8 potest a se (uel ase) uendicare Ω

 

XXXIV

Dianae sumus in fide
puellae et pueri integri:
Dianam pueri integri
puellaeque canamus.

5

o Latonia, maximi
magna progenies Iouis,
quam mater prope Deliam
deposiuit oliuam,

montium domina ut fores
10
siluarumque uirentium
saltuumque reconditorum
amniumque sonantum:

XXXIV CARMEN DIANE (DYANE R, marg. Ven) Ω: spatium in O non est

3 om. Ω: uersum reposuit Palladius 1500

8 deposiuit Caesenas: deposuit Ω   11 saltumque recunditorum O   12 amniumque Calp. 1481: omniumque sonancium O: omnium sonantiumque Par. 7989: omnium sonantium Ω

15 notho’s L. Mueller: nothoes al. noto es GRVen   16 diua Weber

17 menstrua Ω   18 menti(ci La1)ens OLa1

21 scis quecumque tibi placent al. sis quocumque tibi placet GRBVen: scis quecumque tibi placet OD: sis quecumque tibi placent ACLa1   23 antiqui B ubi seorsus habet, in folio quod ceteris praefixum est, xxxiv.15-xxxv.14: antique B suo loco: ancique h et sic ex coniectura Merula Scaliger Niebuhr     solita’s Lucian Mueller: solitas es (est Sant.) A et Santenianus: solita es Ω

 

XXXV

Poetae tenero, meo sodali,

uelim Caecilio, papyre, dicas

Veronam ueniat, Noui relinquens

Comi moenia Lariumque litus.

5

nam quasdam uolo cogitationes

amici accipiat sui meique.

quare si sapiet uiam uorabit,

quamuis candida milies puella

euntem reuocet, manusque collo

10

ambas iniciens roget morari.

quae nunc, si mihi uera nuntiantur,

illum deperit impotente amore.

nam quo tempore legit incohatam

Dindymi dominam, ex eo misellae

15

ignes interiorem edunt medullam.

ignosco tibi, Sapphica puella

musa doctior; est enim uenuste

magna Caecilio incohata mater.

XXXV AD CECILIVM IVBET LIBELLVM (-LO GRVenD) LOQVI Ω: spatium nec in G nec in O

2 occilio O   4 moenia] ueniam O: meniam G m. pr., nunc erasum est ȝ h.e. m

8 millies GRVen: millies OC   10 iniciens B utroque loco: inities O

11 nunt. RVen: nunc. GO   12 impotente amore a et Charisius 133.25 Keil: impotentem amorem (amore GVen amorem R) Ω

13 elegit Ω: eligit O     indotatam Ω

18 cecilia Ω     incohata OD Paris 7989: inchoata Ω

 

XXXVI

Annales Volusi, cacata carta,

uotum soluite pro mea puella.

nam sanctae Veneri Cupidinique

uouit, si sibi restitutus essem

5

desissemque truces uibrare iambos,

electissima pessimi poetae

scripta tardipedi deo daturam

infelicibus ustulanda lignis.

et haec pessima se puella uidit

10

iocose lepide uouere diuis.

nunc o caeruleo creata ponto,

quae sanctum Idalium Vriosque apertos,

quaeque Ancona Cnidumque harundinosam

colis quaeque Amathunta, quaeque Golgos,

15

quaeque Durrachium Hadriae tabernam;

acceptum face redditumque uotum,

si non illepidum neque inuenustum est.

at uos interea uenite in ignem,

pleni ruris et inficetiarum

20

annales Volusi, cacata carta.

XXXVI AD LVSICACATAM (Lusicatam C) Ω: cum XXXV cohaeret in O

1 Annuale (Anuale O) suo lusi Ω: Volusi ed. antiquissima saec. xv

5 desissemque Auantius: dedissemque Ω   7 datura D, Spengel   8 ustul. Buecheler: ustil. codices

9 haec O, ut uidit Merrill, idem praetulerunt Pontanus ad Macrob. S. I. 7, R. W. Raper, alii: học (suprascr. e) D: hoc Ω: om. a     uidit] fort. uicit   10 iocosis Riese     uouere se diuis Ω: et haec p. sic p. u. ioco se l. u. d. Postgate

11 o om. O   12 adalium al. ydalium GRVen: adalium O     uriosque Ω: utriosque (suprascr. uriosque G) GD: uiuosque cod. Ashburneri: Vriosque portus Heinsius: Surosque Voss: Chytrosque Bergk: Thronosque Unger   13 gnidumque (que om. BLa1) Ω   14 sic Auantius colisque     amathunta (-tam O) queque alcos Ω   15 dur. Ω

19 ruris Palladius: turis (turris BLa1) Ω   20 annuale (anu. O) suo lusi (lusio O) cacata carta Ω

 

XXXVII

XXXVII AD CONTVBERNALES (SVOS add. AC) Ω: nullum spatium in O

2 pilleatis O et G m. pr.: pileatis RVen     non a Ω   4 quicquid Ω   5 confutuere a: confuture (suprascr. e) D: confutere Ω

10 scorpionibus marg. Paris. 7989, Lachm.: sopironibus Voss: sponsionibus Heyse: ropionibus Peiper. allato uersu ap. Mar. Plot. Sacerdotem de Tropis (Grammat. Lat. vi. 2. p. 461 Keil) Quem non pudet et rubet non est homo sed ropio: gobionibus Purues: num cocionibus? h.e. frontem tabernae inscribam uocabulo ‘cocionibus,’ utpote oppositam pignori et mox uenalem

11 mei (h.e. mi) Schwabe; cf. lxxii.6. lxxvii.3: me Ω     meos sinus Passeratius   12 quantum] quam O   15 et quid id dignum est Bodl. Lat. Class. e. 15     num et quidem, id quod indignum est? Post u. 16 codices praeter GO interstitium habent unius uersus in quo scriptum est AD EGNATIVM (-TVM B); idem in margine habent GO, sed abest interstitium   17 une Ω, Priscianus v. 77. vii. 22 Keil: une al. uno G: uno al. une Ven   18 cuniculosae Celtiberosae Prisciani codices excepto Darmstadiensi siue Coloniensi 202 saec. xi.: Celbiberie O: Celtiberi GRVenBLa1: Celtiberi (suprascr. e) ạc̣ C   20 et] e O

 

XXXVIII

Malest, Cornifici, tuo Catullo,

malest, me hercule †et† laboriose,

et magis magis in dies et horas.

quem tu, quod minimum facillimumque est,

5

qua solatus es allocutione?

irascor tibi. sic meos amores?

paulum quid lubet allocutionis,

maestius lacrimis Simonideis.

XXXVIII cum XXXVII continuant Ω: spatium in O non est

1 Male est si carnifici Ω praeter R: R habet Male est si carnifici suprascriptum his Mạle est. Ạḷe ẹst sị carnifici cuius deformati uersus principio va-, fini cat adscriptum est: Cornifici Palladius   2 male si GO: male est... si R: male est si VenBLa1ACa me hercule et l. Ω: me h. et est l. Sillig: me h. ei et l. Lachm.: num me h. mi et l.?   4 in Laurentiano 33.12 sic scriptus est

quem tu quod minimum

facilimumque est

quo indicio mancum declaratur poema   5 aloc. OLa1B   7 aloc. O   8 maius est Morgenstern, distractis scilicet litteris MA EST IVS     Post 8 Froehlich subiungendos putauit ii. 11-13 ‘Tam gratum est mihi quam ferunt puellae Pernici aureolum fuisse malum, Quod zonam soluit diu ligatam.

 

XXXIX

Egnatius, quod candidos habet dentes,

renidet usque quaque: sei ad rei uentum est

subsellium, cum orator excitat fletum,

renidet ille: si ad pii rogum fili

5

lugetur, orba cum flet unicum mater,

renidet ille: quidquid est, ubicumque est,

quodcumque agit, renidet: hunc habet morbum,

neque elegantem, ut arbitror, neque urbanum.

quare monendum test mihi, bone Egnati.

XXXIX cum XXXVIII continuant Ω

2 sei O et Laur. 33.12 quod non ausus sum immutare: seu al. sei RVen: seu G et plerique   3 subs(sc O)ellum cum excitat (recitat AC) orator Ω   4, 5 om. Dh   4 pii BLa1: pii al. impii GRVen: impii O     rogum BD et Santenianus: regum Ω     filii Ω   6 quicquid Ω   8 nec urbanum O

9 test] est codd. te add. Spengel, est te Baehrens     monendus es Calp. 1481

11 parcus Ω: parthus cod. Ashburneri: porcus h et Brixianus, Scaliger ex coniectura: pinguis Gloss. Vatic. in Maii Class. Auct. VII. 574 Pinguis grassus. Nam obesus plus est quam pinguis. Catullus ait Aut pinguis ubera aut obesus et prossus: fartus Balth. Venator: pastus Voss: crassus Loewe: num spurcus?   12 lanuinus D et fortasse R: lamiuinus GOB   13 ut Dah: aut Ω   14 pariter uel puriter RVen   16 Extat apud Hieremiam Iudicem de Montagnone Compend. Moral. Notabil. p. iiii. 4. 8

17 es add. Conr. de Allio: om. codices   18 quique mixit O: minṣit (suprascr. x) B: minsit D et cod. Ashburneri   19 russam a, Apuleius Apol. vi: rusam Ω: rufam cod. Ashb.     pumicare Apuleius   20 noster Oa     expolitor al. tior BRVen: expolitor OLa1   21 lotus Ω: lotum h et cod. Ashburneri

 

XL

Quaenam te mala mens, miselle Rauide,

agit praecipitem in meos iambos?

quis deus tibi non bene aduocatus

uecordem parat excitare rixam?

5

an ut peruenias in ora uulgi?

quid uis? qua lubet esse notus optas?

eris, quandoquidem meos amores

cum longa uoluisti amare poena.

XL AD RAVIDVM Ω: nullum spatium in O

1 Raude Faernus, L. Mueller

3 deus om. B: dens OA     auocatus (suprascr. d) G: auoc. ORBLa1Ch   5 peruenias p: perueniamus Ω Versum adulterinum ratus est Schmidt; sed in ora uulgi uidetur imitatus Henricus Allocut. ad librum 29 Traube (Poet. Lat. aeui Carolini III, p. 437) et ni proripias in ora uulgi

6 cuiuis Voss

8 pena Oa Laur. 33.12: poema al. pena(ę R) GRVen

 

XLI

Ameana puella defututa

tota milia me decem poposcit,

ista turpiculo puella naso,

decoctoris amica Formiani.

5

propinqui, quibus est puella curae,

amicos medicosque conuocate:

non est sana puella, nec rogare

qualis sit solet aes imaginosum.

XLI cum XL continuant codices

1 A mean a O: A me an a GRBVen     Id pro Ammiana rustice dictum putabat Froehner: Anne sana Conr. de Allio et K.P. Schulze: Ametina Haupt: Anniana Schwabe     defututa DOG: defutura cett.

5 puella AC: puelle Ω   6 conuocare Ω: conuacate C   7 rogate ACa Lachm.   8 olet AC aes Froehlich: et Ω: en imaginosam Doering     nec rogare qualis sit solet Ammiana nasum R. Y. Tyrrell: fort. nec rogate qualis: sic olet aes imaginosum

 

XLII

Adeste, hendecasyllabi, quot estis

omnes undique, quotquot estis omnes.

iocum me putat esse moecha turpis,

et negat mihi uestra reddituram

5

pugillaria, si pati potestis.

persequamur eam, et reflagitemus.

quae sit, quaeritis. illa, quam uidetis

turpe incedere, mimice ac moleste

ridentem catuli ore Gallicani.

10

circumsistite eam, et reflagitate,

‘moecha putida, redde codicillos,

redde, putida moecha, codicillos.’

XLII cum XLI continuant codices

1 endecha sillabi GORVen quot estis omnes] Carm. Epigr. 1504.13 Buech. quot est[is om]nes

3 locum al. iocum GBRVen: locum OLa1   4 uestra Ω: nostra ed. Trinc. Auantii   5 Charis. 97.12 Keil ‘Haec pugillaria saepius neutraliter dicit idem Catullus in hendecasyllabis.

7 illa OBah Laurentiani: illam GACD et R m. pr.: illam al. illa Ven   8 mimice Turnebus: mirmice (mirinice O) Ω: mimicae Phil. (= Bod. Lat. Class. e. 17) Post moleste distinguit Giri   9 catulli Ω

12 om. Dh et R, sed in R postea sic additus est uersui 11 ut unam lineam ambo continuarent

13 facit Schmidt, Halbertsma   14 potes GORVen, Laur. 33.12. cod. Ashburneri, potest La1CDa et plerique

15 tamen hoc satis GODh: tamen satis hoc (haec Ca) RVenBLa1Ca: satis tamen hoc A

16 pote, ut uel potest, ruborem Ferreo ut canis e. o. Munro: pote ut iam coni. Pleitner   17 ferre/o/ Gr: ferre o OBLa1ACa

21-24 om. a   21 nichil proficimus, nil  mouetur GD, sed hic sine spatio: nihil pr. nihil m. Ω

22 uobis marg. p: nobis Ω

 

XLIII

Salue, nec minimo puella naso,

nec bello pede nec nigris ocellis,

nec longis digitis nec ore sicco,

nec sane nimis elegante lingua,

5

decoctoris amica Formiani.

ten prouincia narrat esse bellam?

tecum Lesbia nostra comparatur?

o saeclum insapiens et infacetum!

XLIII cum XLII continuant codices

1 nimio Scaliger ex cod. Cuiaciano (p)   5 ex XLI.4 inlatum ratus est Iacobus Mowat Cantabrigiensis

6 prouintia BRh

8 o sedum OB     insapiens Ω, Ernstius Var. Obseruat. i. 15: insipiens a, Muretus     atque GVen

 

XLIV

O funde noster seu Sabine seu Tiburs,

(nam te esse Tiburtem autumant, quibus non est

cordi Catullum laedere: at quibus cordi est,

quouis Sabinum pignore esse contendunt)

5

sed seu Sabine siue uerius Tiburs,

fui libenter in tua suburbana

uilla, malamque pectore exspui tussim,

non inmerenti quam mihi meus uenter,

dum sumptuosas appeto, dedit, cenas.

10

nam, Sestianus dum uolo esse conuiua,

orationem in Antium petitorem

plenam ueneni et pestilentiae legi.

hic me grauedo frigida et frequens tussis

quassauit usque dum in tuum sinum fugi,

15

et me recuraui otioque et urtica.

quare refectus maximas tibi grates

ago, meum quod non es ulta peccatum.

nec deprecor iam, si nefaria scripta

Sesti recepso, quin grauedinem et tussim

20

non mihi, sed ipsi Sestio ferat frigus,

qui tunc uocat me, cum malum librum legi.

XLIV cum XLIII continuant Ω

2 cum erasum ante quibus G   4 pignore ACha: pignoris Ω   7 uilla] uilam cod. Ashburneri     malamque Ald. I: aliamque codd.     exspui scripsi: expui tussim Scaliger: expulsus sim Ω: expuli t. Auantius   8 meus uenter Faernus: mens uertur GORVenLa1C: uertitur mens al. uertur B: mens uertetur cod. Ashburneri   10 fest. O     conuiuịa R: conuiuia pr. Ven   11 orationem (-ne O) minantium petitorum (-rem O: petitorẹm (suprascr. u) R) Ω: correxit Faernus

13 hoc O     grauedo ACa: grauido GORVenBLa1D   15 ocimoque Muretus

17 que BLa1

19 sesti recepso Palladius: sestire cepso Ω     quin a: qui Ω     grauedinem Ω   20 mi a, Auantius     Sectio GOLa1: sectio al. sestio Ven: sextio Ba   21 legi Lachm.: legit Ω: legit librum Ald. I

 

XLV

Acmen Septimios suos amore

tenens in gremio ‘mea’ inquit ‘Acme,

ni te perdite amo atque amare porro

omnes sum assidue paratus annos

5

quantum qui pote plurimum perire,

solus in Libya Indiaque tosta

caesio ueniam obuius leoni.’

hoc ut dixit, Amor sinistra ut ante,

dextram sternuit approbationem.

10

at Acme leuiter caput reflectens,

et dulcis pueri ebrios ocellos

illo purpureo ore suauiata,

‘sic,’ inquit ‘mea uita Septimille,

huic uni domino usque seruiamus,

15

ut multo mihi maior acriorque

ignis mollibus ardet in medullis.’

hoc ut dixit, Amor sinistra ut ante,

dextram sternuit approbationem.

nunc ab auspicio bono profecti

20

mutuis animis amant amantur.

unam Septimios misellus Acmen

mauult quam Syrias Britanniasque:

uno in Septimio fidelis Acme

facit delicias libidinisque.

25

quis ullos homines beatiores

uidit, quis Venerem auspicatiorem?

XLV cum XLIV continuant Ω

1 Ac men GRBVen: Agmen AC     Septimios O: Septimos GB (m. pr.) La1RVen   3 perditi Ω   5 qui pote Calp. 1481: qui potest Ω: num quist pote?

7 cesio GORVen   8, 9 sinistra ut ante dextra st. approbatione Ω: sinister ante Voss: sinister astans Munro: sinistra amanti Macnaghten

9 dextram ap   10 at Acme Calp. 1481: ad hanc (hac O) me Ω, nisi quod R habet at sed ut uidetur super rasuram   12 suauiata a: sauiata AC: saniata GOBLa1 DVen   13 septimille BLa1D: septinulle GO: septimille al. septinuelle RVen   14 Post uni solito maius spatium est in G     uno Bhp

17 sinistrauit ante Ω: corr. ACDa

21 Septumius Ω     agmen Ω   22 sy(i O)riasque GORVenBLa1   24 libidinesque ex -nisque R

 

XLVI

Iam uer egelidos refert tepores,

iam caeli furor aequinoctialis

iucundis Zephyri silescit aureis.

linquantur Phrygii, Catulle, campi

5

Nicaeaeque ager uber aestuosae:

ad claras Asiae uolemus urbes.

iam mens praetrepidans auet uagari,

iam laeti studio pedes uigescunt.

o dulces comitum ualete coetus,

10

longe quos simul a domo profectos

diuersae uariae uiae reportant.

XLVI cum XLV continuant codices

1 uere gelidos Ω   3 ioc. Ω     aureis GOVen: aureis RBC

4 liquantur OD     catule OLa1   5 ager (acer BLa) ruber estuore Ω   6 claras] c super rasuram R

10 quos R (ex qoȝ factum est qoſ), D: quo GOBLa1Ch: que Aa   11 sic Victorius     diuerse uarie GORVen: diuerse uariae B m. pr.: maria et Palmer

 

XLVII

Porci et Socration, duae sinistrae

Pisonis, scabies famesque mundi,

uos Veraniolo meo et Fabullo

uerpus praeposuit Priapus ille?

5

uos conuiuia lauta sumptuose

de die facitis? mei sodales

quaerunt in triuio uocationes?

XLVII cum XLVI continuant codices

2 mondi B, Carpentoractensis, cod. Ashburneri: Mindi Statius: Muni nescio quis ap. Hugonem Magnus (Bericht über Catull 1887-1896)   4 p̅posuit (h.e. preposuit) R: proposuit cett. etiam Ven

 

XLVIII

Mellitos oculos tuos, Iuuenti,

siquis me sinat usque basiare,

usque ad milia basiem trecenta,

nec mi umquam uidear satur futurus,

5

non si densior aridis aristis

sit nostrae seges osculationis.

XLVIII cum XLVII continuant codices

1 iuuenti corr. R: uiuenti Bha: inuenti (in uenti G) Ω   3 basia (suprascr. e{3}R   4 nec mi umquam Statius: nec numquam Ω: nec umquam ADahp     uidear Bapt. Guarinus: inde cor Ω   6 sint O: siṇt R     In G post sit solito longius est spatium. ‘Le t (de sit) est sur un grattage qui s’étend un peu après’ Benoist

 

XLIX

Disertissime Romuli nepotum,

quot sunt quotque fuere, Marce Tulli,

quotque post aliis erunt in annis,

gratias tibi maximas Catullus

5

agit pessimus omnium poeta,

tanto pessimus omnium poeta,

quanto tu optimus omnium’s patronum.

XLIX Spatium unius uersus in Ω sed diuerse interscriptum AD CICERONEM G: AD M. T. CICERONEM B: AD M. TVLLIVM CICERONEM La1: AD ROMVLVM RVen nondum mutati: AD TVLLIVM C

2 quot fuerunt AC: num quot fueruntque?     marce (suprascr. o) G: .M. O   7 omniums R solus sed s curuis lineis inclusa (s): omnium cett.     patronum GCLa1: patronum, mox correctum in patronus RVen: patronus Oah, Paris. 7989, Carp. et cod. Ashburneri

 

L

Hesterno, Licini, die otiosi

multum lusimus in meis tabellis,

ut conuenerat esse delicatos.

scribens uersiculos uterque nostrum

5

ludebat numero modo hoc modo illoc,

reddens mutua per iocum atque uinum.

atque illinc abii tuo lepore

incensus, Licini, facetieisque,

ut nec me miserum cibus iuuaret,

10

nec somnus tegeret quiete ocellos,

sed toto indomitus furore lecto

uersarer, cupiens uidere lucem,

ut tecum loquerer, simulque ut essem.

at defessa labore membra postquam

15

semimortua lectulo iacebant,

hoc, iucunde, tibi poema feci,

ex quo perspiceres meum dolorem.

nunc audax caue sis, precesque nostras,

oramus, caue despuas, ocelle,

20

ne poenas Nemesis reposcat a te.

est uehemens dea: laedere hanc caueto.

L AD LVCINIVM GVen: AD LI(Y Laur. 33.12)CINIVM RBACa Laurentiani: spatium unius uersus in O

1 lucini D   2 inuicem Sabellicus   3 deḷlicatos R

5 ludebat (suprascr. al. le) RVen     illos O   7 abii R: abiit Ω   8 lacini GOCRVen: lucini D     facetiesque scripsi: taceti (que add. La1) tuique Ω   10 somnos GOC: sonnos BLa1   12 uersaretur R ueisaretur Ω: uersare cod. Ashburneri   13 omnem al. essem GBRVen: omnem D

14 at BLa1a: ad Ω   16 ioc. Ω

18 caue sis Ald. I: caueris codices praeter A: caneris A   19 ocelle Alex. Guarinus: ocello Ω   20 ne messis Ω     reposcat (resp. O) GOh: reponat cett.

21 uehemens Ω: uemens Statius

 

LI

LI AD LESBIAM Ω: spatium unius uersus in O

Ille mi par esse deo uidetur,

ille, si fas est, superare diuos,

qui sedens aduersus identidem te

spectat et audit

1 mi  impar G: mihi impar Ω: corr. p   3 te hic scriptum habet G, sed in 4 ante spectat Ω   4 spe ctat G: tespectat Ω

5

dulce ridentem, misero quod omnis

eripit sensus mihi: nam simul te,

Lesbia, aspexi, nihil est super mi

......

5 misero quod G ex corr., ACa: miseroque ORB (m. pr.) La1h: miseroque al. quod Ven   8 om. codd. quod loquar amens Parthenius: uocis in ore Doering: gutture uocis Westphal: uocis ut olim uel ut ante Schulhof     Longini de Subl. codex Parisinus, in quo extat Sapphus carmen quod hic uertit Catullus habet ὡς|γὰρσἴδω βρόχεώς μεφωνὰς οὐδὲνἔτ᾽ εἴκει, sic enim ex codice transcripsit Rhys Roberts p. 70 ed. suae

lingua sed torpet, tenuis sub artus

10

flamma demanat, sonitu suopte

tintinant aures, gemina teguntur

lumina nocte.

*  

10 flamina GORVen, B m. pr.   11 tintinant R: tintiant O: tintinnat GVenAC     geminae Schrader: gemina et Spengel   12 lumina ODah: limina Ω

otium, Catulle, tibi molestum est:

otio exsultas nimiumque gestis:

15

otium et reges prius et beatas

perdidit urbes.

uu. 13-16 qui sine spatio secuntur u. 12. in codicibus nullo modo possunt cum eo cohaerere. Itaque indicaui lacunam   13 Catulli (Catuli OLa1) Ω     Versum uidetur respexisse Macrobius Sat. II. 7.6 ‘Ioculari deinde super cena exorta quaestione quodnam esset molestum otium, aliud alio opinante, “Podagrici pedes” inquit   14 exultas Ω   fort. nimiusque 15, 16 extant apud Hieremiam Iudicem de Montagnone Compend. Moral. Notabilium, p. iii 4.8 ubi pro perdidit traditum est per odit uel reddidit

 

LII

Quid est, Catulle? quid moraris emori?

sella in curulei Struma Nonius sedet,

per consulatum perierat Vatinius:

quid est, Catulle? quid moraris emori?

LII IN NOVIVM Ω: spatium unius uersus in O

1, 4 emori p: mori Ω

2 curulu O: curuli cett.     struma Ω: scrofa Mar. Victorinus 174 Gaisford     Nonius Plin. H. N. xxxvii. 81, Boet. de Cons. Philosoph. iii. 4, Mar. Victorinus 174, Atil. Fortunatianus 314 Gaisf.: nouius (nouus Aa) codices Catulli   3 perierat GOVenBLa1, Vsener: peṛierat R: peierat ACDa     Vatinius OD     uac. GRVen et plerique

 

LIII

Risi nescio quem modo e corona,

qui, cum mirifice Vatiniana

meus crimina Caluos explicasset,

admirans ait haec manusque tollens,

5

‘di magni, salaputium disertum!’

LIII cum LII continuant Ω: interstitium unius uersus in O

1 e ap, uulgo: et Ω: ec uel ex Baehrens   2 uac. GACVen Laurentiani et B m. pr.   3 meos Ω     crimina al. carmina G: carmina DaVen   4 amirans O     manusque al. inanius RVen   5 dii Ω     salapantium desertum Ω: salafantium cod Ashburneri: salap(pp Carp. et Bon. 2744) utium Phil., Carp., Bon. 2744 salaputtium codex Bruxellensis Senecae Controu. vii. 19 p. 211 Bursian     disertum Seneca et sic Da     Ad marginem u. 5 adscriptum est in GRC de Othonis (Oct. G, ott. R) capite quod idem inter u. 4 et 5 habent ABLa1Ven ah

LIV

Othonis caput oppido est pusillum,

†et Heri† rustice, semilauta crura,

subtile et leue peditum Libonis.

............

............

at non effugies meos iambos

............

............

si non omnia displicere uellem

5

tibi et Fufficio seni recocto

............

irascere iterum meis iambis

inmerentibus, unice imperator.

LIV 1 Otonis GORVen: Octonis BLa1D     apido O: opido AG     est suprascr. habet C recentiore atramento, om. Scaliger, Schwabe, Schulze, Schmidt     oppido est p. parenthesin faciebat Munro     Post hunc u. secuntur in codd. duo uersus Hoc iocunde tibi poema feci Ex quo perspiceres meum dolorem ex L. 16 17 repetiti   2 et eri O: et eri (suprascr. h) G: et heri RVenACDa: et beri BLa1: Heri Muretus: Vetti Voss: Neri L. Mueller: Thori Peiper: Hirri ego et F. Hermes, cf. Giri p. 188     rustica Turnebus: et trirustice Munro

Post 3 reuocaui uersum qui extat apud Porphynonem ad Hor. C. i. 16. 22 Denique Catullus cum maledicta minaretur sic ait: At non effugies meos iambos   4 si non omnia. displicere uellem Munro   5 Fuff. Scaliger: sufficio uel suffitio Ω     seni recocto Calp. 1481: seniore cocto (cocto al. p G) OG: seniore copto Ω

Inter 5 et 6 codices praeter O habent IN CAMERIVM, sed G tantum in margine; O adscriptum habet =, quo noui carminis initium plerumque significatur. Lacunam indicaui   7 signum interrogationis post imperator add. Riese

LV

Oramus, si forte non molestum est,

demonstres ubi sint tuae tenebrae.

te campo quaesiuimus minore,

te in Circo, te in omnibus libellis,

5

te in templo summi Iouis sacrato.

in Magni simul ambulatione

femellas omnes, amice, prendi,

quas uultu uidi tamen serenas.

†a uelte†, sic ipse flagitabam,

10

Camerium mihi pessimae puellae.

quaedam inquit, nudum reduc . . .

‘en hic in roseis latet papillis.’

sed te iam ferre Herculei labos est;

14

tanto te in fastu negas, amice.

LV 1 molestus es Ω   2 demostres D et cod. Ashburn.

3 in minore Ω: in del. Scaliger: te in campo q. minore Sillig   4 te in C.] id al. in GRVen: id Oh     ligellis Bapt. Guarinus: Goetz Thes. Gloss. Emend. ligellum tuguriolum

7 prendi O: prehendi Ω   8 serenas AD: serena Ω: sereno h Phil., Munro

9 a uelte GOVenAC et sic R m. pr.: ue¯te R corr.: a uelite BLa1 Phil. cod. Ashburn.: auli te Bodl. Lat. Class. e. 15: aullistis Doederlein: auens te Schwabe: puellae Birt: auelli tamquam infinitiuum exclamationis Owen: ain? te ego, quod probauit F. Plessis in libello Traité de Métrique Grecque et Latine p. 305     ipse Ω: usque ego

11 quedam ORB: quendam cett.     reduc Ω: reduce Da: sinum reducens Auantius: s. recludens Riese: reducta pectus ego et Rossberg   12 en Ra cod. Ashburn.: em OLa1B m. pr., Ribbeck: hem GDVen hic RDa: hec Ω: fort. en ecce

14 ten Muretus

(1a)

non custos si fingar ille Cretum,

non si Pegaseo ferar uolatu,

non Ladas ego pinnipesue Perseus,

non Rhesi niueae citaeque bigae;

(5a)

adde huc plumipedas uolatilesque,

uentorumque simul require cursum,

quos iunctos, Cameri, mihi dicares;

defessus tamen omnibus medullis,

et multis languoribus peresus,

(10a)

essem te mihi, amice, quaeritando.

15

dic nobis ubi sis futurus, ede

audacter, committe, crede lucei.

nunc te lacteolae tenent puellae?

si linguam clauso tenes in ore,

fructus proicies amoris omnes.

20

uerbosa gaudet Venus loquella.

uel, si uis, licet obseres palatum,

dum nostri sis particeps amoris.

1a-10a codices habent post LVIII. 5.     Huc reuocauit Froehlich; post 13 ed. antiquissima saec. xv   2a post 3a statuebat Muretus   3a primipesue al. pinnipes GRVen: primipesue OLa1AC cod. Ashburn.   4a thesi O niuee GDah: uinee Ω. niueis citisque bigis Muretus   5a plomipedas cod. Ashburn.: plumipedes D Lachm.   7a uinctos BLa1Aah et sic Benoist, Giri: uictos O   9a langoribus Ω     pressus cod. Ashburn.: fort. peressus     10a mi Scaliger

Hos decem uersus 1a-10a Birt fragmentum putat carminis alterius ad Camerium scripti, quod magis rhetoricum esset et magno apparatu fabulari, Perseo Rheso similibus, ornatum et oneratum

16 audacter (-citer O) hoc Ω     crede al. crude GVen et sic R, in quo tamen crude recentius exaratum uidetur     lucei Scaliger: lucet Ω: licet AC

17 hunc a: num h

18 tenens GOD: tenens R: sic l. c. tenens in ore Birt   19 proicies CVen et cod. Ashburn.: prohicies O: proiic. G et plerique

20 loquelḷa G: loquela La Ven

21 signis Voss   22 uestri al. no GVen: uestri O: uestri sim Scaliger

 

LVI

O rem ridiculam, Cato, et iocosam,

dignamque auribus et tuo cachinno.

ride, quidquid amas, Cato, Catullum:

res est ridicula et nimis iocosa.

5

deprendi modo pupulum puellae

trusantem: hunc ego, si placet Dionae,

protelo rigida mea cecidi.

LVI AD CATONEM Ω: spatium unius uersus in O

3 quicquid Ω

5 deprendi GORVenLa1: deprehendi BACDah     pupulum Parthenius: populum codd.: publium marg. R sed uix ab eadem manu   6 truf(ff a)antem Da: crissantem marg. R: crusantem Baehrens:   7 rigida ex ridida G

 

LVII

Pulcre conuenit improbis cinaedis,

Mamurrae pathicoque Caesarique.

nec mirum: maculae paris utrisque,

urbana altera et illa Formiana,

5

impressae resident nec eluentur:

morbosi pariter, gemelli utrique,

uno in lectulo, erudituli ambo,

non hic quam ille magis uorax adulter,

riuales sociei puellularum.

10

pulcre conuenit improbis cinaedis.

LVII cum LVI continuant Ω

1 pulcre ORD: pulc^re (suprascr. h) G   2 mamure a, idemque credo uoluisse scribam R(omani), in quo ~ quod super -mu- fuerat consulto uidetur erasum

3 pares Lachm.   5 nec eluentur Calpurnius: nece luentur Ω   6 gemelli] tenelli Haupt   7 lecticulo O, Munro   9 sociei Scaliger: socii et Ω

10 pulcre GORD

 

LVIII

Caeli, Lesbia nostra, Lesbia illa,

illa Lesbia, quam Catullus unam

plus quam se atque suos amauit omnes,

nunc in quadruuiis et angiportis

5

glubit magnanimis Remi nepotes.

LVIII cum LVII continuant Ω

1 nostra RDah: uestra GOAC cod. Ashburn.: uestra ex nostra Ven   4 quadruuiis G: quadruiis R m. pr. post in quadriuis mutatum: quadriuiis O   5 magna ad(a O)miremini Ω: magnanimi Remi Voss: magnanimis (accus. plur.) scripsi     Post LVIII. 5 secuntur in codicibus Non custos... quaeritando quos in locum suum carminis LV reuocaui

 

LIX

Bononiensis Rufa Rufulum fellat,

uxor Meneni, saepe quam in sepulcretis

uidistis ipso rapere de rogo cenam,

cum deuolutum ex igne prosequens panem

5

ab semiraso tunderetur ustore.

LIX IN RVFVM Ω: nullum spatium in O

1 Rufulum Palladius: rufum Ω: Rufa rufum anus Munro: rufa rufulum Pleitner, Postgate rufa rufuli Palmer     fellat O: fallat al. fellat RVen: fallat cett.

LX

LX cum LIX continuant Ω

1 Libystinis Scaliger: libis(ss O)inis Ω   2 silla GORBLa1: sylla Ven et cod. Ashburn.   4 supplic(t R)iis Ω: suplicus O   5 conteptam GR: contenptam p admodum exigua O     animis Ω     Post hunc u. spatium est in O quinque uersuum, tum in summa proxima pagina incipit LXI

LXI

LXI EPI(Y GRVen)THALAMIVS (-MVS RVenB) IVNIE (VINIE A: IVLIE BLa1) ET MAL(L)II Ω: spatium tituli in O

Collis o Heliconiei

cultor, Vraniae genus,

qui rapis teneram ad uirum

Virginem, o Hymenaee Hymen,
5

Hymen o Hymenaee;

1 bellicon iei O   4 uirginem o hymenee 5 Hymen o hymenee hymen codd. nisi quod DG habent 4 V. o hymenee hymen 5 O hymenee hymen   5 O Hymen Hymenaee Lachm. secutus Ald. I, Giri

Cinge tempora floribus

suaue olentis amaraci,

flammeum cape laetus, huc

Huc ueni, niueo gerens

10

luteum pede soccum.

7 amarịci (suprascr. a) O: amarici GRVenACD   8 flameum Ω

Excitusque hilari die,

nuptialia concinens

uoce carmina tinnula,

Pelle humum pedibus, manu

15

pineam quate taedam.

12 concinens ACD: continens Ω   13 tinnuula O et R m. pr: tinnulla cod. Ashburn.   15 spineam Parthenius

Namque Iunia Mallio,

qualis Idalium colens

uenit ad Phrygium Venus

Iudicem, bona cum bona

20

nubet alite uirgo,

16 iunia GORCVen: uinia DLachm.: iullia BLa1 cod. Ashburn.     mal Dio Ω

Floridis uelut enitens

myrtus Asia ramulis

quos Amadryades deae

Ludicrum sibi rosido

25

nutriunt umore.

24 Ludicrum RVenBa: Ludricum GOACh2   25 umore cod. Ashburn.: humore Ω     Post nutriunt erasae sunt duae litterae in R: nutriuntur honore Maehly: nutriere liquore Richards

Quare age, huc aditum ferens,

perge linquere Thespiae

rupis Aonios specus,

Nympha quos super irrigat

30

frigerans Aganippe.

Ac domum dominam uoca

coniugis cupidam noui,

mentem amore reuinciens

Vt tenax hedera huc et huc

35

arborem implicat errans.

32 cum sequente u. coniungebat Bonnet   33 reuinciens ah: reuincens Ω   34 edera Ω     hục (suprascr. a) et hục (suprascr. a) R

Vosque item simul integrae

uirgines, quibus aduenit

par dies, agite in modum

Dicite, O Hymenaee Hymen,

40

Hymen O Hymenaee.

38 in nodum al. in modum RVen: in nodum Ω   40 om. ADh: O hymenee hymenee hymen Ω nisi quod in R mutatum est in Hymen o hymenee hymen: O Hymen Hymenaee Lachm.

Vt lubentius, audiens

se citarier ad suum

munus, huc aditum ferat

Dux bonae Veneris, boni

45

coniugator amoris.

42 citaries O: citarie h2: sed citarior cod. Ashburn.: num et citatior?

Quis deus magis ancsiis

est petendus amantibus?

quem colent homines magis

Caelitum, O Hymenaee Hymen,
50

Hymen O Hymenaee?

46 anxiis Haupt: amatis Ω: mage mutueis Pleitner: mage saucieis Pohl     Inter 49 et 50 in Ω est Compararier (-es O) ausit quod correctum est in hh2   50 om. B: O hymen hymenee hymen GOAC et sic R sed mox mutatum in Hymen o h. h.     O hymen o h. h. h2

Te suis tremulus parens

inuocat, tibi uirgines

zonula soluunt sinus.

Te timens cupida nouos

55

captat aure maritus.

51 suis tremulus ed. 1473: sui si rem(rom- Bh)ulus OBACh: sui si remulus al. remus G et Ven, sed Ven inuerso ordine: sui s//remulus R erasis duabus fere litteris   55 maritos Ω

Tu fero iuueni in manus

floridam ipse puellulam

dedis a gremio suae

Matris, O Hymenaee Hymen,

60

Hymen O Hymenaee.

56 fer o Ω   58-60 sic leguntur in codd. 58 dedis a gremio su(a)e matris 59 + 60 O hymenee hymen hymenee (o hymenee G)

Nil potest sine te Venus,

fama quod bona comprobet,

commodi capere, at potest

Te uolente. quis huic deo

65

compararier ausit?

61 nihil G m. pr. (nunc habet nil) BLa1ACah: nichil ORh2: nil al. nihil Ven

Nulla quit sine te domus

liberos dare, nec parens

stirpe nitier; at potest

Te uolente. quis huic deo

70

compararier ausit?

66-75 om. a   66-70 om. h

Quae tuis careat sacris,

non queat dare praesides

terra finibus: at queat

Te uolente. quis huic deo

75

compararier ausit?

68 nitier Par. 7989 et Bononiensis 2744: uicier GRVenLa1C: uities O: uintier cod. Ashburn.: uincier AD Lachm.: iungier Scaliger   70 compararies O

Claustra pandite ianuae.

uirgo adest. uiden ut faces

splendidas quatiunt comas?

..........
........

77 adest Ω: ades Schrader, Lachm.     Post 78 lacunam statui quattuor uersuum

..........
........

tardet ingenuus pudor.

80

Quem tamen magis audiens,

flet quod ire necesse est.

79 tradet h2

Flere desine. non tibi Au-

runculeia periculum est,

ne qua femina pulcrior

85

Clarum ab Oceano diem

uiderit uenientem.

82 Aurunculeia O et marg. h2: Arunculeia cett. nisi quod Acunculeia est in a, Aruncudia in h2   85 occeano Ω

Talis in uario solet

diuitis domini hortulo

stare flos hyacinthinus.

90

Sed moraris, abit dies.

prodeas noua nupta.

90 abiit Ω   91 om. codices: additus est in Ald. I

Prodeas noua nupta, si

iam uidetur, et audias

nostra uerba. uiden? faces

95

Aureas quatiunt comas:

prodeas noua nupta.

94 uiden? faces p: uiden (uideri O) ut Ω

Non tuus leuis in mala

deditus uir adultera,

probra turpia persequens,

100

A tuis teneris uolet

secubare papillis.

99 probra turpia Calp. 1481: procatur (procatur. GOR) pia Ω

Lenta qui uelut adsitas

uitis implicat arbores,

implicabitur in tuum

105

Complexum. sed abit dies.

prodeas noua nupta.

102 lenta qui Ald. I: lentaque codd. praeter O: lenta sed O quod recepit Baehrens   105 abiit Ω

O cubile, quod omnibus
........
........

..........
candido pede lecti,

Post 107 lacunam statui trium uersuum

Quae tuo ueniunt hero,

110

quanta gaudia, quae uaga

nocte, quae medio die

Gaudeat. sed abit dies.

prodeas noua nupta.

110 gaudiaque Ω   111 nocteque Ω   112 abiit Ω

Tollite, O pueri, faces.

115

flammeum uideo uenire.

ite concinite in modum

‘Io Hymen Hymenaee io,

io Hymen Hymenaee.’

114 o om. codd.; additum est in ed. pr.   115 flam(mm O)ineum Ω   116-8 sic leguntur in Ω Io hymen hymenee io Io hymen hymenee io Ite concinite in modum nisi quod O Io hymen hymenee io semel tantum habet   117 o pro io initio utriusque uersus scribendum esse, sicut est in Ald. I, ratus est Lachm.     io reuocauit Munro Elucid. p. 135 sqq.   118 io quod addunt in fine codices om. Ald. I

Ne diu taceat procax

120

Fescennina iocatio.

nec nuces pueris neget

Desertum domini audiens

concubinus amorem.

119 taceatis Ω sed iam correctum in RBh2a   120 fescennina GRVen: fosceninna O: fascen(nn BD)ina BDh2     locac(t O)io OR: lotatio al. locutio G: locutio uel loquutio ACBLa1Dahh2: iocatio Heinsius   122 domino ed. Cantabrig. 1702     uidens Schwabe: arguens Weber

Da nuces pueris, iners

125

concubine: satis diu

lusisti nucibus. lubet

Iam seruire Talasio.

concubine, nuces da.

125 diu] domini O: num domi?   126 iubet h2   127 talasio Ω

Sordebant tibi uillicae,

130

concubine, hodie atque heri.

nunc tuum cinerarius

Tondet os. miser a miser

concubine, nuces da.

129 uilice Oh: malulae Pauckstadt   132 misera miser O: miser ah miser GDAVen et sic R sed prius er super rasuram     ha BC

Diceris male te a tuis

135

unguentate glabris marite

abstinere, sed abstine.

Io Hymen Hymenaee io,

io Hymen Hymenaee.

134 diceris ed. Parm. 1473: diceres Ω     malle corr. G, OVen: malḷe R     tụ (suprascr. e) R   135 unguenta te Ω   138 om. Ω

Scimus haec tibi quae licent

140

sola cognita, sed marito

ista non eadem licent.

Io Hymen Hymenaee io,

io Hymen Hymenaee.

139-43 om. h2   139 simus hec tibique O   143 io hymen hymenee io Ω et sic semper

Nupta, tu quoque quae tuus

145

uir petet caue ne neges,

ni petitum aliunde eat.

Io Hymen Hymenaee io,

io Hymen Hymenaee.

144-8 om. in textu, add. in marg. R   144 tuis GDVen   145 deneges Owen   146 ni GORDah: ne marg. R, VenBLa1ACh2   148 om. O, habet G ascriptum in marg.

En tibi domus ut potens

150

et beata uiri tui.

quae tibi sine seruiat

(Io Hymen Hymenaee io,

io Hymen Hymenaee)

149-53 om. BLa1h2   151 sine seruiat Bern. Pisanus: sine seruit (se ruit A) Ω: sine fine seruit D: sine fine erit Auantius     quo tibicina fert uiam ego et Chr. Alois. Ferrucci   153 om. O

Vsque dum tremulum mouens

155

cana tempus anilitas

omnia omnibus annuit.

Io Hymen Hymenaee io,

io Hymen Hymenaee.

155 anilitas codex Vicentinus scriptus anno 1460: an(n)ilis etas Ω: annulis etas B Phil.   156 amnuit D quod uerum credebat T. H. Key et pro abnuit scriptum   158 om. O

Transfer omine cum bono

160

limen aureolos pedes,

rasilemque subi forem.

Io, Hymen Hymenaee io,

io Hymen Hymenaee.

159 homine R m. pr.   161 sibi Ω   163 om. O

Aspice unus ut accubans

165

uir tuus Tyrio in toro,

totus immineat tibi.

Io Hymen Hymenaee io,

io Hymen Hymenaee.

164 intus Statius: imus Fruterius: unctus C. Barth: udus Heinsius

Illi non minus ac tibi

170

pectore uritur intimo

flamma, sed penite magis.

Io Hymen Hymenaee io,

io Hymen Hymenaee.

169 hac GO   170 uritur OD et corr. B: uritur al. urimur G: urimur RVenAC: urintur B m. pr.

..........
........
........

..........
........

Post 173 unam stropham excidisse censeo

Mitte brachiolum teres,

175

praetextate, puellulae.

iam cubile adeat uiri.

Io Hymen Hymenaee io,

io Hymen Hymenaee.

174-8 om. h   175 puelle Ω   176 adeat O Paris. 7989, Bentley: adeant Ω

Vos bonae senibus uiris

180

cognitae bene feminae,

collocate puellulam.

Io Hymen Hymenaee io,

io Hymen Hymenaee.

179 uos om. Ω: add. Auantius: O Baehrens     uiris Statius: unis (unus Bh2: u^nis (suprascr. l) R) Ω: Vos bonae senibus senes Passeratius   180 bene Turnebus: berue GORVenAC: breue BLa1Dahh2   181 puellulam Parthenius: puellam Ω

Iam licet uenias, marite.

185

uxor in thalamo tibi est,

ore floridulo nitens

Alba parthenice uelut

luteumue papauer.

185 om. Bh2     tibi est Bentley et sic Paris. 7989, sed additis notis quae inuertenda uerba esse declararent tib̿i̿ es̿t̿ (sic): ubi est A Santenianus: est tibi GORVenLa Dah   187 uelut h et Paris. 7989: uultu al. uult G: ul˙t O: uultu Ω

At, marite, ita me iuuent

190

caelites, nihilo minus

pulcer es, neque te Venus

Neglegit. sed abit dies.

perge ne remorare.

189-193. 194-198 inuerso ordine habent Ω, corr. Scaliger   189 Ad (At D) maritum tamen iuuenem Ω: corr. Scaliger   191 pulcre res Ω: corr. Robortellus 1548     nec te Ω   192 Neglegit O: Negligit cett.     abiit Ω   193 remorare OADahh2: rememorare GRVenBLa1

Non diu remoratus es.

195

iam uenis. bona te Venus

iuuerit, quoniam palam

Quae cupis capis et bonum

non abscondis amorem.

194 remora(remo- O)ta es Ω   196 iuuerit Auantius: inuenerit Ω   197 Quod cupis cupis O. R m. pr., Heinsius. Giri   198 abscondas Ω

Ille pulueris Africei

200

siderumque micantium

subducat numerum prius,

Qui uostri numerare uolt

multa milia ludei.

199 Africei Lachm. (-ci iam Heinsius): ericei GORVenBLa1C: eritei h: eruti Quicherat   201 sublegat Landor   202 uostri Scaliger: nostri Ω: uostra qui Landor     uult Calp. 1481: uolunt Ω   203 ludei Scaliger: ludi ed. antiquissima saec. xv: ludere Ω

Ludite ut lubet et breui

205

liberos date. non decet

tam uetus sine liberis

Nomen esse, sed indidem

semper ingenerari.

204 Et ludite et lubet Ω: corr. Parthenius   208 ingenerati OD

Torquatus uolo paruulus

210

matris e gremio suae

porrigens teneras manus,

Dulce rideat ad patrem

semihiante labello.

209 Torcu(quu h2)tus Oh2   210 e] et O: fortasse ex   213 semihiante Scaliger: sed mihi ante Ω: semhiante Lucian Mueller

Sit suo similis patri

215

Mallio et facile inscieis

noscitetur ab omnibus,

Et pudicitiam suo

matris indicet ore.

215 mallio A: maulio O: manlio GRVen     inscieis Lachm.: insciis corr. R, a: insciens Ω   216 omnibus Ω: obuieis Pleitner: et omnibus n. ab inscieis Dawes, Haupt   217 Et Ω: Sic Hermann     suo a Baehrens, Postgate: suam Ω: suae Calp. 1481, uulgo

Talis illius a bona

220

matre laus genus approbet,

qualis unica ab optima

Matre Telemacho manet

fama Penelopeo.

219, 220 sic leguntur in Ω Talis illius a bona matre 220 Laus (Zaus RVen) genus (egenus O) approbet, in Da sic Talis illius a bona 220 Matrizans (-zando a) genus approbet   221 ab om. O   222 theleamaco Ω: thelamacho O   223 penolopeo GRVenBAD

Claudite ostia uirgines.

225

lusimus satis. at bonei

coniuges, bene uiuite et

Munere assidue ualentem

exercete iuuentam.

224 hostia Ω   225 ad bonei D: ad bolnei (al. bonei Ven et marg. G, ad bonlei O) Ω   226 bene uiuite a: bone uite Ω: Veneris bonae Froehlich, Halbertsma     fort. bene mutuo ex   227 assiduo a: Mutue assiduei Huleatt   228 exercere O     Deinde Explicit epithalamium O