INDEX METRICVS

Fr. A. Lange, Quaestiones metricae, Bonnae 1851.

Bern. Schmidt, De emendandarum Senecae tragoediarum rationibus prosodiacis et metricis, Berolini 1860.

G. Richter, De Seneca tragoediarum auctore, Bonnae 1862 p. 15.

M. Hoche, Die Metra des Tragikers Seneca, Halis 1862.

L. Mueller, Zur Litteratur der Tragödien des Seneca, Fleckeis. Jahrb. LXXXIX, 1864, p. 419; 473.

— De re metrica poetarum latinorum 2, Petropoli-Lipsiae 1894.

E. Ackermann, De Senecae Hercule Oetaeo, Philol. Suppl. X, 1907, p. 352.

E. Flinck, De Octaviae praetextae auctore, Helsingforsiae 1919 p. 86.

DE SINGVLIS PEDIBVS

Trimetrorum in pedem primum admittitur spondeus, paulo minus iambus et anapaestus, satis saepe dactylus, bis (118; 120) proceleusmaticus, semel (609) tribrachys

in alterum iambus et tribrachys

in tertium iambus, spondeus, dactylus, rarius (48; 103; 157; 165; 252; 386; 486; 740; 851; 867; 874) tribrachys, perraro ([447;] 708; 737) anapaestus (Schmidt p. 52)

in quartum iambus et raro (128; 140; 146; 196; 254; 259; 384; 433; 446; 467; 501; 520; 525; 552; 605; 623; 632; 637; 638; 719; 723; 728) tribrachys

in quintum spondeus et rarius anapaestus

in sextum iambus et pyrrhichius.

Cfr, Hoche p. 10.

Tribrachym plerumque efficiunt ultima syllaba prioris et duae primae syllabae sequentis verbi, ut (sae)va mari(a) in v. 44 (vd. 48; 103; 105; 109; 116; 128; 140 etc.); quibus accedunt 446 regenda magis (467) 638; excipiuntur praeter 501 (sae)pe per ho(norum) (cfr. Herc. 56 Troad. 682; 981; 987; 1158; Schmidt p. 46) 56 quod uti(nam); 599 memori(a) (cfr. Oed. 768; 818 Med. 556); 609 nec odi(a).

Anapaestum in pede primo et quinto plerumque mera verba anapaestica reddunt, ut 34 fragili (36; 49; 51; 109; 120 etc.), praeterea in pede quinto saepe verborum polysyllaborum clausulae anapaesticae, ut 38 imperio (35; 41; 111; 113; 127 etc.); in pede primo tails verbi initium anapaesticum, ut 47 eademque (52; 54; 100; 102; 106 etc.), quod in pede tertio reperimus in versibus iam memoratis 708; 737, aut verbum bibreve, quod syllaba longa vocis longioris excipitur, ut 37 modo prae(potentem), cfr. 101; 139; 168; 176; 383; 482; 576; 580; 584; 598; 624; 735. Hoc in pedem quintum transtulit versus nobis saepius in partes vocandus 393 genus impium (Herc. Oet. 406; 757; 1847). Multo rariores sunt formae elisione coniunctae, quales sunt scelerum om(nium) aut in pede quinto (44; 159; 379; 463; 502; 589; 601; 622,; 630; 635; 781, quibus subiungas 267) aut in primo (113; 438; 460; 545; 557; 586; 636). A norma solita recedunt minus exempla primi pedis 440 nihil in (562; 741; 875) aut 125 adice his (424; 869) et quinti 873 (con)silium ac, magis 541 (in)socia(bilti, 452 levis est (Tro. 43 Oed. 970 Med. 126; 897 Phoen. 354 Thy. 1088 Herc. Oet. 246; 481; Schmidt p. 53), 844 sed ades(se), (cfr. Herc. 48; 236; 661; 699; 978; 1187; Schmidt p. 47); maxime, ut emendatione opus sit, in pede tertio 447 satis es(se).

Dactylus in primo pede conformatur initio verbi quattuor syllabarum, ut 40 ocea(nus) 53; 121; 179; 186; 228 etc., aut monosyllabo longo excepto duabus brevibus syllabis verbi, quod harum spatium aut explet (123 tunc tremor; 483; 530; 570) aut superat (107 sed scele(ris); 147; 166; 191; 195; 240; 432; 454; 462; 497; 512; 540; 644; 690; 710; 838; 865). In pede tertio nec hae nec illa species paucis locis exemptis (146; 467; 553; 564; 840; 866; 128; 602; 624; 746; 856; in v. 526 in utroque pede dactylus exstat) adamantur, sed distributio dactyli inter duo vocabula ita praefertur, ut pes fiat, qualis est 100 (quam)vis pati(ar); 120; 135; 143; 152; 168; 176; 177; 178 etc., a qua specie paulum distant 381 (late)bam procul, 741 (quie)tem sacer, ubi duae breves uni voci sufficiunt. Singularia tamen propter accentum in versus exordio sunt 146 victima 638 viscera 789 reddere (Herc. 995; 1163 Troad. 204 al.; Schmidt p. 43).

Proceleusmaticum inveniri in pede primo 118; 120 (Troad. 36; 168; 413; 457; 572 al.; Schmidt p. 48) iam dixi.

Bis in eodem versu pedes trium syllabarum occurrunt plus 80 locis ut 44; 49; 100; 109; 113; 124 etc., ter 146; 180; 194; 381; 440; 504; 526; 578; 589; 605; 630; 638; 754. Versus 120 proceleusmaticum exhibet, dactylum, anapaestum.

Versus iambici fere omnes exeunt in verba bisyllaba, quibus praeter 104; 179; 612 monosyllabis distinctos verba eiusdem aut maioris longitudinis antecedunt; in illis tribus versibus et ubicunque versus vocabulo mensurae creticae finitur, ut 36; 44; 103; 110; 152; 159 etc., illa monosyllaba aut cretici semper elisione cum verbo antecedente coalescunt praeter 237; 457; 468, ubi monosyllabum praecedit non diminuens (ut Med. 735), et 393, ubi bisyllabum praemissum est (ut Herc. Oet. 406; 757; 1847). Verborum plus trium syllabarum exempla ultimo illo loco habes (442;) 446; (496;) 541; 835; 837; 870 (Schmidt p. 40).

Trimetri terminantur vocali brevi 32ies ut 42; 50; 101; 102; 103; 142 etc.

In canticis anapaestorum et spondeorum distributiones maxime arriserunt hae (cfr. etiam Hoche p. 40):

-- -- uu -- -- uu -- --
-- -- -- -- -- uu -- --
-- uu -- -- -- uu -- --
-- -- uu -- -- -- uu --
-- -- -- -- -- -- uu --

omnes triginta fere pluribusque exemplis probatae.

Minus alii lenocinantur ordines, inter quos contempti fere iacent
- u u - - u u - - - (69; 75; 651; 879; 887)
u u - - - u u - - - (304; 896)
u u – u u - - - - - (885; 915)
u u – u u – u u - - - (365; 652; 884; 966)
u u – u u – u u – u u -(308; 341; 917)
u u - - - - - - - (688; 766; 961)
- - - - - - - - (12; 77; 217; 659; 968; 975),

maximeque abhorruit poeta ab anapaesto statim dactylum premente

- u u u u - - - - - (646 Herc. Oet. 186; Schmidt p. 67)
- - - - - u u u u - (904 Herc. Oet. 1883)

neque usquam dactylum in pedem alterum vel quartum admisit, nisi forte codicibus fidem habes in v. 779 (Schmidt p. 66).

In monometris praeplacuit dactylo adhaerens comes spondeus (19; 61; 221 etc.) aut spondeo anapaestus (2; 27; 30; 58; 64 etc.); rarius anapaestum spondeus sequitur (369; 375) aut duo inveniuntur sive anapaesti (78; 329; 344; 347; 813b) sive spondei (315; 373).

Versus anapaestici exeunt in breves vocales 17, 28 = 777; 62; 71; 316; 319; 320; 330; 334; 655; 768; 776; 809; 890; (926;) 936; 951; 955; 983; in breves syllabas una consonante terminatas, quibus versus a vocali incipiens succedit, 26; 67; 94; 204; 298; 306; 309; 331; 342; 662; 675; 806; 899; 965; 979; Schmidt p. 64; Hoche p. 44.

Eliditur in pede ultimo 298.


DE CAESVRIS

Caesura sollemnis est penthemimeres, ut 39; 42; 43; 44; 47; 50 etc., saepe adiuta hepthemimere ut 34; 35; 36; 37; 38 etc. Haec sola invenitur 40; 128; 148; 198; 377; 453; 460; 463; 464; 467; 479; 482; 514; 526; 529; 602; 603; 629; 631; 633; 642; 708; 724; 731; 737; 743; 746; 748; 786; 791; 822; 849; 856; 868 (188; 447; 490; 521; 564; 632; 848); cfr. Schmidt p. 55. Versum caesura carentem 175 iam correxerunt codices deteriores.

Elisiones in ipsa caesura (?) 521; 564.

Monosyllabum ante caesuram penth. habes 146; 446; (447;) 467; [490;] [632;] 636; 858; [441; 458; 472; 478; 492; 523; 582; 839; 848]; duo monosyllaba 154; 169; 174; 179; 454; 553; 581; 621; 760; 823; 825; 827; 840; 872; [188; 848].


DE ELISIONIBVS ET HIATV

In 600 trimetris eliduntur syllabae

breves ante longas, ut 44; 110; 113; 117 etc., in summa 65;

breves ante breves 49; 119; 121; 140; 161; 165; 196; 244; 269; 406; 446; 447; 493; 549; 557; 561; 564; 754; 756; 759; 783; 842 = 22;

mediae ante longas 159; 179; 188; 244; 251; 261; 266; 379; 387; 424; 427; 441; 455; 457; 460; 465; 467; 472; 521; 544; 557; 593; 601; 607; 612; 630; 636 (ter); 640; 707; 728; 750; 790; 847; 859; 865; 869; 876 = 39;

mediae ante breves 178; 435; 540 = 3;

longae ante longas: 36; 103; 104; 110; 129; [133;] 135; 152; 158; 199; 242; 249; 267; 379; 386; 422; 463; 488; 495; 562; 575; 622; 638; 705; 781; 805; 857 = 26; inter quae exempla sunt voces anapaesticae 463; 632; 705; 781; iambica (Nero) 249; quibus accedunt arrosi cretici 104; 158; 495 et choriambus 267; cfr. Schmidt p. 22.

Monosyllabum ne ante vocalem brevem exstat 870; nusquam alibi nec monosyllabum nec longa syllaba cum brevi conglutinatur. Schmidt p. 25

Elisiones hae obviam se dant plerumque in arsibus prima, quarta, quinta, in thesi altera, raro in arsialtera (134; 169; 443; 635; 754; 802), tertia (564; 705), in thesi tertia (521; 564; 705), quarta (121; 493; 870), quinta (49; 110; 165; 244; 426; 429; 474; 549; 561; 624; 639; 703 in particula atque, praeterea 467), nusquam in thesi prima aut in pede sexto.

Bis in eodem versu syllabae coalescunt 104; 196; 244; 379; 474; 493; 557; 564; 638; 705; 805; ter 110; 636.

Aphaereseos exempla in verbo est habes 27, inter quae bis in v. 458, in es 694; 748

In mutatione personarum elisio fit 457 (Ag. 793), in caesura 521; 564.

In canticis eliduntur syllabae

breves ante longas 6; 7 (bis); 8; 9; 23; 25; 29; 85; 99b; (298); 337; (350 in codd.) 353; 356; 763; 884; 921 (bis); 934; 961; 968; 974; 978;

breves ante breves 19; 322; 649; (779; 916;)

mediae ante longas 14; 766; 926; 952; 966;

mediae ante breves 22;

longae ante longas 12; 27.

Fere onmes deprehenduntur in pede primo aut tertio, tres tantum (9; 22; 322) in altero, una in quarto versus 298, de quo dubitatur.

Bis eliditur 7; 921.

Aphaeresis in est 9; 201; 301; 944; 946; 969; 979; in es 358; 964.

Hiatus, quem codices exhibent, in trimetris 173; 516 (cfr. Herc. 1284 Thy. 302; 1021 Herc. Oet. 1201; 1402; Ackermann p. 354) emendandus videtur, in media anapaestorum parte alia versuum distributione loco removendus. Inter singulos canticorum versus in hac editione libertatem illam habes 4; 16; 17; 21; 88; 98; 206; 323; 334; 336; 362; 370; 374; 658; 668; 685; 686; 778; 813b; 897; 907; 936; 969; 976; 978; syllabam et hiantem et brevem in fine 17; 334; 936 (Ag. 79; 646); cfr. Schmidt p. 64; Hoche p. 44.